Fortidsrevisjon
Demonstrantar har sagt kva dei meiner om statuen av Winston Churchill i London.
Foto: Dylan Martinez / Reuters / NTB scanpix
Politidrapa i USA har vekt raseri verda over. Gamle og levande glør flammar opp. Ei grim fortid dundrar inn i ei turbulent samtid med farleg tyngd og styrke.
Og denne fortida går ikkje laus berre på dagens samfunn og strukturar. Ho går også laus på sitt eige sjølvbilete, den etablerte forteljinga om fortida, slik vinnarane i historia har fortalt henne.
Etablerte omdømme og ettermæle blir raserte. Heltar på soklar, imperialistar, kolonisatorar og rasistar, blir utsette for hån om dei ikkje blir rivne ned. Ikkje eingong vår store helt Winston Churchill står trygt på sokkelen sin.
Klassikarar som Tatt av vinden og Onkel Toms hytte blir tatt av plakaten. Dei er ikkje tilgjengelege lenger.
Det blir protestert i namnet til ytringsfridomen. Vi kan ikkje sensurere historia og fjerne det vi ikkje likar, blir det sagt. Våre gamle heltar, der dei står på soklane sine, tilhøyrer vår felles historie. Og Winston blir verna mot historielaus mobb.
Denne omforminga av den etablerte fortida, å justere henne mot ei levande og pulserande samtid og notid, er ikkje noko nytt. Fortida har alltid levd eit utrygt liv, forsvarslaus som ho er mot ei tolkingsglad og mektig ettertid.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
