Eg toler ikkje ungar som græt. Altså, eg har ikkje problem med ungar som græt på tog eller fly eller på hytta når ein spelar ludo og kort. Men eg toler ikkje ungar som græt i sjakken.

Det er nok av di sjakk er ein så stor del av livet mitt. Sjakk er arbeid. Tenk deg at du har ein lang arbeidsdag på kontoret. Du skal gjera ferdig noko som krev full konsentrasjon i fire–fem timar. Ein kollega har med barnet sitt på jobb. Greitt nok. Men ungen sit nokre meter frå deg og græt. Det er ikkje til å halda ut.

Då eg sjølv var sjakkbarn, konkurrerte eg i ni år med og mot sjakkvenene mine på Ila skule. Vi gret aldri. Mine eigne sjakkborn, ein son og ei dotter, gret aldri. Dei skjøna alvoret.

Då barna mine gjekk på Bjølsen skule, vart eg sjakktrenar. Skulen på Oslo aust var den gongen rangert som nummer 1790 i ei miljøundersøking av alle 1791 norske skular. Men sjakken gjekk bra. Etter fem år med hardt arbeid vann vi noregsmeisterskapen for skulelag. Ingen gret, jamvel om det vart nokre slag og spark undervegs.

«Eg fekk overtaket, og han byrja kjempa mot tårene.»

Så til dei som græt: Det var guten som gret etter eit tap, slutta med sjakk og vart landslagsspelar i fotball.

Og så var det seksåringen som stod tårn under mot ein mann som hadde tatt fri frå jobben og sett av dagen til dette sjakkpartiet. Guten gret og gret. Han belja.

Det var uuthaldeleg for oss andre spelarar i turneringa. Eg la sjølvsagt skulda på foreldra, som sende guten inn i ei verd han ikkje var mogen for. Det verste var då mora føreslo for den godt vaksne motstandaren – for å få slutt på gråten – at dei kunne ta remis. Då reagerte dei ekte sjakkspelarane i lokalet. «Det er nok no. Farvel!» Guten er i dag ein av landets beste spelarar.

Og så var det tenåringen som eg hadde kjent heile livet. Eg lika han godt, jamvel om han gret altfor mykje då han var yngre. No var han i noregseliten, og vi kjempa hardt mot kvarandre over brettet. Eg fekk overtaket, og han byrja kjempa mot tårene. Han klarte ikkje lenger notera trekka sine. Eg stansa klokka, kalla på domaren og kravde at motstandaren min skjerpa seg. Han pilte ut av lokalet, og domaren noterte ein siger til meg.

Atle Grønn

Atle Grønn er internasjonal meister i sjakk.