«Epla figurerer i mange av Hauge sine dikt»
Foto: NTB
Også denne fredagen eit eplegrønt dikt; i september tenkjer eg på eple jamt. Ikkje fordi eg må få plukka dei, stabla dei i kasser, som i diktet – nei, det er mykje meir lystprega, det handlar berre om å ete dei. Grøne, raude, søte, syrlege. Sjå korleis epleskrotten blir så mykje raskare brun enn på dei epla ein kjøper resten av året.
For fruktbonden og poeten Olav H. Hauge (1908–1994) var nok eplehausten mindre lettbeint. Det var arbeid og uro òg. Epla figurerer i mange av Hauge sine dikt, for han var ein diktar som skreiv om kvardagen kring seg; om epla, elva, årstidene, bøkene han las. Det er eit stort formmessig spenn i dikta til Hauge. Men dei fleste som kjenner poesien hans, vil kjenne att den nokså enkle og røyndomsnære stilen i «Grøne eple», henta frå Dropar i austavind (1966).
På få liner kallar diktet fram både ein stad, eit arbeid, ein sommar og ei livshaldning. Det opnar med to uglade observasjonar om korleis sommaren har vore, om konsekvensane. «Men», seier diktet i tredje lina, og viser oss vanen og erfaringa hos fruktbonden: «Grøne eple er betre enn inkje». Eit slags visdomsord, som ikkje er utypisk Hauge. Siste lina understrekar perspektivet hans: Det er vel ikkje uvanleg med den slags somrar så langt nord.
Eg les ikkje dette diktet med eit allegorisk blikk. Det er den tolmodige rytmen og det grøne biletet diktaren teiknar opp – syrlege grøne eple, regngrøne marker – som talar til meg. Rytmisk reflekterer diktet den roa som finst i erfaringa. Og av og til er spørsmålet om kva diktet tyder, heilt overflødig.
Anna Kleiva
Grøne eple
Sumaren var kald og regnfull.
Epli vart grøne og flekka av skurv.
Men eg plukkar og sorterar
og staplar kassane i kjellaren.
Grøne eple er betre enn inkje.
Bygdi ligg på 61° breidd.
Olav H. Hauge
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Også denne fredagen eit eplegrønt dikt; i september tenkjer eg på eple jamt. Ikkje fordi eg må få plukka dei, stabla dei i kasser, som i diktet – nei, det er mykje meir lystprega, det handlar berre om å ete dei. Grøne, raude, søte, syrlege. Sjå korleis epleskrotten blir så mykje raskare brun enn på dei epla ein kjøper resten av året.
For fruktbonden og poeten Olav H. Hauge (1908–1994) var nok eplehausten mindre lettbeint. Det var arbeid og uro òg. Epla figurerer i mange av Hauge sine dikt, for han var ein diktar som skreiv om kvardagen kring seg; om epla, elva, årstidene, bøkene han las. Det er eit stort formmessig spenn i dikta til Hauge. Men dei fleste som kjenner poesien hans, vil kjenne att den nokså enkle og røyndomsnære stilen i «Grøne eple», henta frå Dropar i austavind (1966).
På få liner kallar diktet fram både ein stad, eit arbeid, ein sommar og ei livshaldning. Det opnar med to uglade observasjonar om korleis sommaren har vore, om konsekvensane. «Men», seier diktet i tredje lina, og viser oss vanen og erfaringa hos fruktbonden: «Grøne eple er betre enn inkje». Eit slags visdomsord, som ikkje er utypisk Hauge. Siste lina understrekar perspektivet hans: Det er vel ikkje uvanleg med den slags somrar så langt nord.
Eg les ikkje dette diktet med eit allegorisk blikk. Det er den tolmodige rytmen og det grøne biletet diktaren teiknar opp – syrlege grøne eple, regngrøne marker – som talar til meg. Rytmisk reflekterer diktet den roa som finst i erfaringa. Og av og til er spørsmålet om kva diktet tyder, heilt overflødig.
Anna Kleiva
Grøne eple
Sumaren var kald og regnfull.
Epli vart grøne og flekka av skurv.
Men eg plukkar og sorterar
og staplar kassane i kjellaren.
Grøne eple er betre enn inkje.
Bygdi ligg på 61° breidd.
Olav H. Hauge
Fleire artiklar
Kunnskapsminister Kari Nessa Nordtun (Ap) la nyleg fram ei stortingsmelding for 5. til 10. trinn i grunnskulen. Der opnar ho for eit ordskifte om språkfaga i ungdomsskulen.
Foto: Lise Åserud / NTB
Språkfag i spel
Kunnskapsministeren vil gje fleire elevar høve til å velje arbeidslivsfag. Lærarar åtvarar mot å la det gå på kostnad av språkopplæringa.
Joaquin Phoenix spelar hovudrolla som Joker.
Foto: Warner Bros. Discovery
Dyster dobbeldose
Denne runden med Jokeren ber det same mørket med nye tonar.
I hamnebassenget om lag her lét Dia í Geil seg døype grytidleg ein kald oktobersøndag for snart 150 år sidan. Det var starten på vekkinga som gjorde Brø¿rasamkoman til eit livskraftig samfunn som framleis styrer mykje på Færøyane.
Alle foto: Hallgeir Opedal
Om Gud og lausriving
Siste dag i oktober i 1880 lét Dia í Geil seg døype i hamnebassenget i Tórshavn, og etter det skulle Færøyane aldri bli det same.
VINNAREN: På søndag vart Herbert Kickls Fridomsparti (FPÖ) for første gongen største parti i det austerrikske parlamentsvalet. Får partiet makt, vil dei jobbe for å oppheve sanksjonar mot Russland.
Foto: Lisa Leutner / Reuters/ NTB
Politikk i grenseland
Austerrikarane ser på seg sjølv som ein fredsnasjon. Likevel røystar ein tredel på prorussiske høgrepopulistar.
Lewis Lapham på Lapham’s Quarterly-kontoret ved Union Square på Manhattan.
Ein lang marsj mot idiotveldet
NEW YORK: Sett frå minnestunda for Lewis Lapham ser den politiske dagsordenen i USA mindre ny ut.