JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

DiktetKunnskap

Diktet: Øyvind Berg

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen

Foto: Paal Audestad / Forlaget Oktober

Foto: Paal Audestad / Forlaget Oktober

2538
20231201
2538
20231201

No når dagane er lange og mørke, er det godt å kunne tære på oppdemd sol og lysande lesnad frå i sommar. Ikkje at bøkene ein las, var lyse og lette, men meir slike som legg seg som styrkande lag på sjela, og gir ein noko ekstra å gå på i mørke tider.

Sommeren med Balder av sjangerturnerande poet og omsettar Øyvind Berg (f. 1959) er ei bok som framleis gløder i minnet etter at eg las henne i sommar, og som trass i tittelen, eller kan hende på grunn av han, er ei god bok for mørketida, ja, for dei mørke tidene vi er inne i.

Boka er ei dagbok frå vår til sommar, med tre samanvovne hovudmotiv: hund, krig og haiku. Hunden Balder, krigen i Ukraina med tilbakeblikk til krigen på Balkan, og riss og refleksjonar omkring vesenet til haikudiktinga.

Medan krigen i Ukraina skaper uopprettelege sår og vekker vonde krigstraume i Europa, hoppar ein diger kvit kvalp rundt i hagen til Øyvind og Dina og veit ikkje at han berre skal få denne sommaren. Hunden er den store kjærleiken deira, ein stein i grunnmuren.

Kor mykje kan eit menneske tole? Kva for dikt kan romme krigens gru? Boka opnar for store spørsmål og svarar mellom anna med ei av dei minste diktformene, haiku. Berg peiker særleg på si poetiske leiestjerne, Reginald Horace Blyth (1898­–1964), som skreiv innflytelsesrike verk om haiku og zen.

«Gå til ei furu hvis du vil lære deg noe om ei furu», sa haikumeisteren Basho. Eller til ei skogstjerne, skriv Berg. Om du berre følgjer eige hovud, lærer du aldri noko som helst, då trenger du deg berre på. Du må bli eitt med det du ser, så vil opplevinga forme diktet av seg sjølv.

Berg omset og skriv sjølv haikudikt i boka, men diktet eg har valt, er noko heilt anna. Antakeleg ville Blyth ha meint at det er «kinesisk, sentimentalt og altfor menneskelig trangsynt», trur Berg. Likevel maktar diktet å sjå skogstjerna berre for det ho er, og samstundes famne krigen, freden og det ørvesle håpet i ein liten blome. Eller i ei tynn strime av sol over horisonten i november. Av sol.

Cathrine Strøm

Tenk på dette, tenker jeg når hjertet blir aske.

Tenk på dette når vinden hyler gjennom veggene dine

som ikke fins mer, eller bare som minner.

Tenk på hvilken som helst blomst.

Tenk på en skogstjerne

og kjenn etter hvordan den ikke har det,

fordi den ikke har det i det hele tatt,

fordi den bare står som blomst i skogen, en av mange.

Tenk at den ikke vet at den tilhørte fredløsslekta

og sammen med nonsblom og andre fredløse

sies å bringe fred – så vanvittig håpefullt

kan mennesker tolke små blomster.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

No når dagane er lange og mørke, er det godt å kunne tære på oppdemd sol og lysande lesnad frå i sommar. Ikkje at bøkene ein las, var lyse og lette, men meir slike som legg seg som styrkande lag på sjela, og gir ein noko ekstra å gå på i mørke tider.

Sommeren med Balder av sjangerturnerande poet og omsettar Øyvind Berg (f. 1959) er ei bok som framleis gløder i minnet etter at eg las henne i sommar, og som trass i tittelen, eller kan hende på grunn av han, er ei god bok for mørketida, ja, for dei mørke tidene vi er inne i.

Boka er ei dagbok frå vår til sommar, med tre samanvovne hovudmotiv: hund, krig og haiku. Hunden Balder, krigen i Ukraina med tilbakeblikk til krigen på Balkan, og riss og refleksjonar omkring vesenet til haikudiktinga.

Medan krigen i Ukraina skaper uopprettelege sår og vekker vonde krigstraume i Europa, hoppar ein diger kvit kvalp rundt i hagen til Øyvind og Dina og veit ikkje at han berre skal få denne sommaren. Hunden er den store kjærleiken deira, ein stein i grunnmuren.

Kor mykje kan eit menneske tole? Kva for dikt kan romme krigens gru? Boka opnar for store spørsmål og svarar mellom anna med ei av dei minste diktformene, haiku. Berg peiker særleg på si poetiske leiestjerne, Reginald Horace Blyth (1898­–1964), som skreiv innflytelsesrike verk om haiku og zen.

«Gå til ei furu hvis du vil lære deg noe om ei furu», sa haikumeisteren Basho. Eller til ei skogstjerne, skriv Berg. Om du berre følgjer eige hovud, lærer du aldri noko som helst, då trenger du deg berre på. Du må bli eitt med det du ser, så vil opplevinga forme diktet av seg sjølv.

Berg omset og skriv sjølv haikudikt i boka, men diktet eg har valt, er noko heilt anna. Antakeleg ville Blyth ha meint at det er «kinesisk, sentimentalt og altfor menneskelig trangsynt», trur Berg. Likevel maktar diktet å sjå skogstjerna berre for det ho er, og samstundes famne krigen, freden og det ørvesle håpet i ein liten blome. Eller i ei tynn strime av sol over horisonten i november. Av sol.

Cathrine Strøm

Tenk på dette, tenker jeg når hjertet blir aske.

Tenk på dette når vinden hyler gjennom veggene dine

som ikke fins mer, eller bare som minner.

Tenk på hvilken som helst blomst.

Tenk på en skogstjerne

og kjenn etter hvordan den ikke har det,

fordi den ikke har det i det hele tatt,

fordi den bare står som blomst i skogen, en av mange.

Tenk at den ikke vet at den tilhørte fredløsslekta

og sammen med nonsblom og andre fredløse

sies å bringe fred – så vanvittig håpefullt

kan mennesker tolke små blomster.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Tordis Ørjasæter er 97 år gamal og reflekterer rundt det å bli eldre, om litteratur, og dagane som går, og tida som har gått.

Tordis Ørjasæter er 97 år gamal og reflekterer rundt det å bli eldre, om litteratur, og dagane som går, og tida som har gått.

Foto: Mari Parelius Wammer / Cappelen Damm

LitteraturKultur

Å gå på vatnet i ein blå draum

– Alt er så sterkt no som døden er så nær. Og eg drøymer så mykje og så intenst, ei natt drøymde eg at eg gjekk på vatnet!

Hilde Vesaas
Tordis Ørjasæter er 97 år gamal og reflekterer rundt det å bli eldre, om litteratur, og dagane som går, og tida som har gått.

Tordis Ørjasæter er 97 år gamal og reflekterer rundt det å bli eldre, om litteratur, og dagane som går, og tida som har gått.

Foto: Mari Parelius Wammer / Cappelen Damm

LitteraturKultur

Å gå på vatnet i ein blå draum

– Alt er så sterkt no som døden er så nær. Og eg drøymer så mykje og så intenst, ei natt drøymde eg at eg gjekk på vatnet!

Hilde Vesaas
Martin Baldysz debuterte i 2013 og er no ute med roman nummer tre.

Martin Baldysz debuterte i 2013 og er no ute med roman nummer tre.

Foto: Helle Frogner

BokMeldingar
Hilde Vesaas

Tronge sinn ved det vide havet

Martin Baldysz skriv seg inn i eit fortidig ungjentesinn.

Det går mykje kjøt gjennom anlegga til Nortura i desse dagar. Men kva veit dei eigentleg om kvaliteten på det?

Det går mykje kjøt gjennom anlegga til Nortura i desse dagar. Men kva veit dei eigentleg om kvaliteten på det?

Foto: Gorm Kallestad / NTB

Frå matfatetKunnskap
Siri Helle

Slaktetid

Så er det offisielt: Kvalitetssjekken på slakteria er ikkje anna enn eit volummål.

Skodespelarane er plasserte i ein kvit kube.

Skodespelarane er plasserte i ein kvit kube.

Foto: Den Nationale Scene

TeaterMeldingar
Jan H. Landro

Den vanskelege, men nødvendige venskapen

I vårt sted byr på fint samspel i ein rik og lågmælt tekst, som kunne tent på å bli kutta litt.

Kor mykje skal den enkelte forelder ha å seie over barnet? Spørsmålet er til vurdering når barnelova skal oppdaterast.

Kor mykje skal den enkelte forelder ha å seie over barnet? Spørsmålet er til vurdering når barnelova skal oppdaterast.

Foto: Sara Johannessen Meek / NTB

PolitikkSamfunn

Flytterett eller vetorett?

Skal mor eller far kunne ta med seg barna og flytte langt bort etter eit samlivsbrot? Barne- og familiedepartementet vil gjere det vanskelegare for fleire, men møter motstand.

Christiane Jordheim Larsen
Kor mykje skal den enkelte forelder ha å seie over barnet? Spørsmålet er til vurdering når barnelova skal oppdaterast.

Kor mykje skal den enkelte forelder ha å seie over barnet? Spørsmålet er til vurdering når barnelova skal oppdaterast.

Foto: Sara Johannessen Meek / NTB

PolitikkSamfunn

Flytterett eller vetorett?

Skal mor eller far kunne ta med seg barna og flytte langt bort etter eit samlivsbrot? Barne- og familiedepartementet vil gjere det vanskelegare for fleire, men møter motstand.

Christiane Jordheim Larsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis