Diktet: Nils-Aslak Valkeapää
«I 19. dikt målar poeten ein vid himmel med berre seks ord.»
Foto: P.L. Tonstad / NTB
Dette korte diktet – nr. 19 – er henta frå lyrikkbiletverket Beaivi, áhcážan (1988) av Nils-Aslak Valkeapää. I 1990 vart boka gitt ut i svensk-nynorsk-bokmålsk gjendikting, ein refleksjon av det samiske folkets språklege mangfald og tilhøyrsle på tvers av riksgrensene.
Valkeapää (1943–2001) verka som biletkunstnar, musikar og forfattar. Solen, min far er i grunnen eitt langdikt, nummerert, der nokon av «dikta» er fotografi. Boka er ein årstidssyklus, ei samisk historie, ein refleksjon rundt skaparkraft, fellesskap og einsemd.
I 19. dikt målar poeten ein vid himmel med berre seks ord. Alt i første lina vidar han ut teksta; når eg les «livsens fargar», har eg straks myriadar av nyansar og lys i hovudet. Kva er livsens fargar? Er det sollyset, er det blodet, er det alle fargar? Vidare i parallellen «kjenslers// rikdom» blir fargane meir metaforiske. Dei hyppige lineskifta og blanklinene gjer diktet langsamt. Eg vender meg innover, der «regnbogen/ nordlyset» dukkar opp. Diktet gjer at eg rommar desse fargesterke himlane, løftar meg opp i avslutninga.
Nils-Aslak Valkeapää stiller her det indre livet, menneskekjenslene, opp ved sida av overveldande og halvsjeldne naturfenomen. Som så ofte i diktinga hans er det ikkje gjort for å vise fram motsetningar, men for å vise korleis det indre og det ytre (eller: individ og samfunn, livet og døden, og så vidare) glir mot og over i kvarandre. Dette knappe, tidlege diktet frå Solen, min far lèt lesaren flyte gjennom naturen inni og ikring.
Anna Kleiva
19. eallima ivnnit 19. livsens fargar
dovdduid kjenslers
riggodat rikdom
arvedávgi regnbogen
guovssahasat nordlyset
Nils-Aslak Valkeapää
Frå «Beaivi, áhčážan» (1988) og «Solen, min far» (1990), gjendikta av Harald Gaski, Jon Todal og Kristina Utsi
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Dette korte diktet – nr. 19 – er henta frå lyrikkbiletverket Beaivi, áhcážan (1988) av Nils-Aslak Valkeapää. I 1990 vart boka gitt ut i svensk-nynorsk-bokmålsk gjendikting, ein refleksjon av det samiske folkets språklege mangfald og tilhøyrsle på tvers av riksgrensene.
Valkeapää (1943–2001) verka som biletkunstnar, musikar og forfattar. Solen, min far er i grunnen eitt langdikt, nummerert, der nokon av «dikta» er fotografi. Boka er ein årstidssyklus, ei samisk historie, ein refleksjon rundt skaparkraft, fellesskap og einsemd.
I 19. dikt målar poeten ein vid himmel med berre seks ord. Alt i første lina vidar han ut teksta; når eg les «livsens fargar», har eg straks myriadar av nyansar og lys i hovudet. Kva er livsens fargar? Er det sollyset, er det blodet, er det alle fargar? Vidare i parallellen «kjenslers// rikdom» blir fargane meir metaforiske. Dei hyppige lineskifta og blanklinene gjer diktet langsamt. Eg vender meg innover, der «regnbogen/ nordlyset» dukkar opp. Diktet gjer at eg rommar desse fargesterke himlane, løftar meg opp i avslutninga.
Nils-Aslak Valkeapää stiller her det indre livet, menneskekjenslene, opp ved sida av overveldande og halvsjeldne naturfenomen. Som så ofte i diktinga hans er det ikkje gjort for å vise fram motsetningar, men for å vise korleis det indre og det ytre (eller: individ og samfunn, livet og døden, og så vidare) glir mot og over i kvarandre. Dette knappe, tidlege diktet frå Solen, min far lèt lesaren flyte gjennom naturen inni og ikring.
Anna Kleiva
19. eallima ivnnit 19. livsens fargar
dovdduid kjenslers
riggodat rikdom
arvedávgi regnbogen
guovssahasat nordlyset
Nils-Aslak Valkeapää
Frå «Beaivi, áhčážan» (1988) og «Solen, min far» (1990), gjendikta av Harald Gaski, Jon Todal og Kristina Utsi
Fleire artiklar
Foto: Dag Aanderaa
Pyntesjuke og luksuslov
Christian Kvart ville styre pynten, krydderet og konfekten.
Miridae, ei bladtege med oval form.
Foto: via Wikimedia Commons
Levande innsikt om døyande insekt
Ein optimistisk tone råder i ei tettpakka faktabok om dystre utsikter for insekta.
Moss–Horten-ferja er den mest trafikkerte i landet. Skjer det noko uføresett, som då dei tilsette blei tatt ut i LO-streik i fjor, veks køane på begge sider av fjorden.
Foto: Terje Bendiksby / AP / NTB
Pengegaloppen i ferjetoppen
Det står ei Norled-ferje her og ei Torghatten-ferje der – innstilte. Ferja, ein livsnerve for mange, er eigd av folk vi ikkje aner kven er, utanfor vår kontroll.
Yrka med det høgste sjukefråværet er kvinnedominerte med relasjonelt arbeid og høge emosjonelle krav, skriv Lill Sverresdatter Larsen.
Foto: Gorm Kallestad / NTB
Langvarig overbelastning gir rekordhøyt sykefravær
«Vi har lenge drevet en dugnad for å holde skuta flytende.»
Teikning: May Linn Clement