JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

DiktetKunnskap

Diktet: Nils-Aslak Valkeapää

«I 19. dikt målar poeten ein vid himmel med berre seks ord.»

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen

Foto: P.L. Tonstad / NTB

Foto: P.L. Tonstad / NTB

1859
20240531
1859
20240531

Dette korte diktet ­– nr. 19 – er henta frå lyrikkbiletverket Beaivi, áhcážan (1988) av Nils-Aslak Valkeapää. I 1990 vart boka gitt ut i svensk-nynorsk-bokmålsk gjendikting, ein refleksjon av det samiske folkets språklege mangfald og tilhøyrsle på tvers av riksgrensene.

Valkeapää (1943–2001) verka som biletkunstnar, musikar og forfattar. Solen, min far er i grunnen eitt langdikt, nummerert, der nokon av «dikta» er fotografi. Boka er ein årstidssyklus, ei samisk historie, ein refleksjon rundt skaparkraft, fellesskap og einsemd.

I 19. dikt målar poeten ein vid himmel med berre seks ord. Alt i første lina vidar han ut teksta; når eg les «livsens fargar», har eg straks myriadar av nyansar og lys i hovudet. Kva er livsens fargar? Er det sollyset, er det blodet, er det alle fargar? Vidare i parallellen «kjenslers// rikdom» blir fargane meir metaforiske. Dei hyppige lineskifta og blanklinene gjer diktet langsamt. Eg vender meg innover, der «regnbogen/ nordlyset» dukkar opp. Diktet gjer at eg rommar desse fargesterke himlane, løftar meg opp i avslutninga.

Nils-Aslak Valkeapää stiller her det indre livet, menneskekjenslene, opp ved sida av overveldande og halvsjeldne naturfenomen. Som så ofte i diktinga hans er det ikkje gjort for å vise fram motsetningar, men for å vise korleis det indre og det ytre (eller: individ og samfunn, livet og døden, og så vidare) glir mot og over i kvarandre. Dette knappe, tidlege diktet frå Solen, min far lèt lesaren flyte gjennom naturen inni og ikring.

Anna Kleiva

19. eallima ivnnit 19. livsens fargar

dovdduid kjenslers


riggodat rikdom
arvedávgi regnbogen
guovssahasat nordlyset

Nils-Aslak Valkeapää
Frå «Beaivi, áhčážan» (1988) og «Solen, min far» (1990), gjendikta av Harald Gaski, Jon Todal og Kristina Utsi

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Dette korte diktet ­– nr. 19 – er henta frå lyrikkbiletverket Beaivi, áhcážan (1988) av Nils-Aslak Valkeapää. I 1990 vart boka gitt ut i svensk-nynorsk-bokmålsk gjendikting, ein refleksjon av det samiske folkets språklege mangfald og tilhøyrsle på tvers av riksgrensene.

Valkeapää (1943–2001) verka som biletkunstnar, musikar og forfattar. Solen, min far er i grunnen eitt langdikt, nummerert, der nokon av «dikta» er fotografi. Boka er ein årstidssyklus, ei samisk historie, ein refleksjon rundt skaparkraft, fellesskap og einsemd.

I 19. dikt målar poeten ein vid himmel med berre seks ord. Alt i første lina vidar han ut teksta; når eg les «livsens fargar», har eg straks myriadar av nyansar og lys i hovudet. Kva er livsens fargar? Er det sollyset, er det blodet, er det alle fargar? Vidare i parallellen «kjenslers// rikdom» blir fargane meir metaforiske. Dei hyppige lineskifta og blanklinene gjer diktet langsamt. Eg vender meg innover, der «regnbogen/ nordlyset» dukkar opp. Diktet gjer at eg rommar desse fargesterke himlane, løftar meg opp i avslutninga.

Nils-Aslak Valkeapää stiller her det indre livet, menneskekjenslene, opp ved sida av overveldande og halvsjeldne naturfenomen. Som så ofte i diktinga hans er det ikkje gjort for å vise fram motsetningar, men for å vise korleis det indre og det ytre (eller: individ og samfunn, livet og døden, og så vidare) glir mot og over i kvarandre. Dette knappe, tidlege diktet frå Solen, min far lèt lesaren flyte gjennom naturen inni og ikring.

Anna Kleiva

19. eallima ivnnit 19. livsens fargar

dovdduid kjenslers


riggodat rikdom
arvedávgi regnbogen
guovssahasat nordlyset

Nils-Aslak Valkeapää
Frå «Beaivi, áhčážan» (1988) og «Solen, min far» (1990), gjendikta av Harald Gaski, Jon Todal og Kristina Utsi

Emneknaggar

Fleire artiklar

Aasen-tunet opna i 2000.

Aasen-tunet opna i 2000.

Foto: Sverre Fehn / Aasen-tunet

Ordskifte

Spor av tid i arkitekturen

«Arkitekturopprøret vil gjerne støype fast i ubehandla betong forståinga av kva god arkitektur er.»

Ottar Grepstad
Aasen-tunet opna i 2000.

Aasen-tunet opna i 2000.

Foto: Sverre Fehn / Aasen-tunet

Ordskifte

Spor av tid i arkitekturen

«Arkitekturopprøret vil gjerne støype fast i ubehandla betong forståinga av kva god arkitektur er.»

Ottar Grepstad

Foto: Dag Aanderaa

Ordskifte
DagAanderaa

Pyntesjuke og luksuslov

Christian Kvart ville styre pynten, krydderet og konfekten.

Miridae, ei bladtege med oval form.

Miridae, ei bladtege med oval form.

Foto: via Wikimedia Commons

BokMeldingar
Per Roger Sandvik

Levande innsikt om døyande insekt

Ein optimistisk tone råder i ei tettpakka faktabok om dystre utsikter for insekta.

Moss–Horten-ferja er den mest trafikkerte i landet. Skjer det noko uføresett, som då dei tilsette blei tatt ut i LO-streik i fjor, veks køane på begge sider av fjorden.

Moss–Horten-ferja er den mest trafikkerte i landet. Skjer det noko uføresett, som då dei tilsette blei tatt ut i LO-streik i fjor, veks køane på begge sider av fjorden.

Foto: Terje Bendiksby / AP / NTB

ØkonomiSamfunn
Marita Liabø

Pengegaloppen i ferjetoppen

Det står ei Norled-ferje her og ei Torghatten-ferje der – innstilte. Ferja, ein livsnerve for mange, er eigd av folk vi ikkje aner kven er, utanfor vår kontroll.

Kunnskapsminister Kari Nessa Nordtun (Ap) la nyleg fram ei stortingsmelding for 5. til 10. trinn i grunnskulen. Der opnar ho for eit ordskifte om språkfaga i ungdomsskulen.

Kunnskapsminister Kari Nessa Nordtun (Ap) la nyleg fram ei stortingsmelding for 5. til 10. trinn i grunnskulen. Der opnar ho for eit ordskifte om språkfaga i ungdomsskulen.

Foto: Lise Åserud / NTB

Samfunn

Språkfag i spel

Kunnskapsministeren vil gje fleire elevar høve til å velje arbeidslivsfag. Lærarar åtvarar mot å la det gå på kostnad av språkopplæringa.

Christiane Jordheim Larsen
Kunnskapsminister Kari Nessa Nordtun (Ap) la nyleg fram ei stortingsmelding for 5. til 10. trinn i grunnskulen. Der opnar ho for eit ordskifte om språkfaga i ungdomsskulen.

Kunnskapsminister Kari Nessa Nordtun (Ap) la nyleg fram ei stortingsmelding for 5. til 10. trinn i grunnskulen. Der opnar ho for eit ordskifte om språkfaga i ungdomsskulen.

Foto: Lise Åserud / NTB

Samfunn

Språkfag i spel

Kunnskapsministeren vil gje fleire elevar høve til å velje arbeidslivsfag. Lærarar åtvarar mot å la det gå på kostnad av språkopplæringa.

Christiane Jordheim Larsen

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis