Diktet: Marte Huke
Foto: Tiden Norsk Forlag
Lesinga, skapinga, skrivinga, livet. Nærleiken mellom desse er eit berande element i diktsamlinga til Marte Huke (f. 1974) med tittelen Du er et levende sted frå 2019. Boka følgjer eit svangerskap og ei barseltid, kobla opp mot arbeidet til skrivaren og verda sin (tidvis brutale) gang.
Det er vår ute når tida er inne og eg-personen skal føde sitt første barn. Vekas dikt er henta frå augneblinken rett før alt brest; rett før fødselen. Ordlikskapen (bekkenes/-ets) understrekar den sterke parallellen til naturens gjenføding.
Etter dette vesle diktet følgjer eit langdikt som skildrar fødselen som noko urtidsaktig og drivhusfuktig; som eit ras, ein foss, noko «midt mellom drøm og virkelighet», ja, som eit «sauros-skratt» etter eit dikt av Kristofer Uppdal med same namn (frå Altarelden, 1920). Huke skriv seg òg opp mot eit anna Uppdal-dikt: «Hundrad-tusundår i ein minutt» – der han er liksom i eitt med urtida då dinosaurane vandra på jorda. «Korleis?/ Eg levde då ikkje/ då saurosane rådde i kjerringrokk-skogane./ Eller fornam eg jordklote-fødsla/ i mi mors sol-eim-varme liv?»
Svangerskap er ei spalting, frå eitt til vi til eg og du. Og fødselsdiktet endar i ei lita helsing til Jan Erik Volds berømte dråpe: «Nå/ er du der/ ikke.»
Dikta til Huke er samansmeltingar av eiga skrift og skrifta til andre, og av store og små hendingar i eige liv og i verda omkring. Poeten er som ein seismograf, eller kan hende som eit medium som kanaliserar ulike formar for tekst og formar det til dikt.
Marte Huke voks opp i Ler i Melhus, har budd i Bergen og Berlin, er no busett i Trondheim, og 9. mars fylte ho 50 år. Ho har gitt ut seks diktsamlingar, ein roman, og ho står bak ei rekke tverrkunstnarlege samarbeid. I 2017 gav Huke ut ei gjendikting av svenske Anna Rydstedt (1928–1994), og nokre linjer frå denne står som motto for fødselsdikta som eg har nemnt her: «Lyst er vårjevndøgnet,/ flammende er rødmen fra sola/ i det ventende rommet// Stille puster havet/ gjennom tangens gjeller».
Cathrine Strøm
Det er vår,
det er vår,
det er oss
Klokka
måler timene
rundt navlen
Breene kalver,
elvene synger,
det er bekkenes tid,
det er bekkenets tid.
Kropper
og knopper åpner seg.
Jeg også. Jeg også. Jeg også.
Marte Huke
Frå Du er et levende sted (2019)
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Lesinga, skapinga, skrivinga, livet. Nærleiken mellom desse er eit berande element i diktsamlinga til Marte Huke (f. 1974) med tittelen Du er et levende sted frå 2019. Boka følgjer eit svangerskap og ei barseltid, kobla opp mot arbeidet til skrivaren og verda sin (tidvis brutale) gang.
Det er vår ute når tida er inne og eg-personen skal føde sitt første barn. Vekas dikt er henta frå augneblinken rett før alt brest; rett før fødselen. Ordlikskapen (bekkenes/-ets) understrekar den sterke parallellen til naturens gjenføding.
Etter dette vesle diktet følgjer eit langdikt som skildrar fødselen som noko urtidsaktig og drivhusfuktig; som eit ras, ein foss, noko «midt mellom drøm og virkelighet», ja, som eit «sauros-skratt» etter eit dikt av Kristofer Uppdal med same namn (frå Altarelden, 1920). Huke skriv seg òg opp mot eit anna Uppdal-dikt: «Hundrad-tusundår i ein minutt» – der han er liksom i eitt med urtida då dinosaurane vandra på jorda. «Korleis?/ Eg levde då ikkje/ då saurosane rådde i kjerringrokk-skogane./ Eller fornam eg jordklote-fødsla/ i mi mors sol-eim-varme liv?»
Svangerskap er ei spalting, frå eitt til vi til eg og du. Og fødselsdiktet endar i ei lita helsing til Jan Erik Volds berømte dråpe: «Nå/ er du der/ ikke.»
Dikta til Huke er samansmeltingar av eiga skrift og skrifta til andre, og av store og små hendingar i eige liv og i verda omkring. Poeten er som ein seismograf, eller kan hende som eit medium som kanaliserar ulike formar for tekst og formar det til dikt.
Marte Huke voks opp i Ler i Melhus, har budd i Bergen og Berlin, er no busett i Trondheim, og 9. mars fylte ho 50 år. Ho har gitt ut seks diktsamlingar, ein roman, og ho står bak ei rekke tverrkunstnarlege samarbeid. I 2017 gav Huke ut ei gjendikting av svenske Anna Rydstedt (1928–1994), og nokre linjer frå denne står som motto for fødselsdikta som eg har nemnt her: «Lyst er vårjevndøgnet,/ flammende er rødmen fra sola/ i det ventende rommet// Stille puster havet/ gjennom tangens gjeller».
Cathrine Strøm
Det er vår,
det er vår,
det er oss
Klokka
måler timene
rundt navlen
Breene kalver,
elvene synger,
det er bekkenes tid,
det er bekkenets tid.
Kropper
og knopper åpner seg.
Jeg også. Jeg også. Jeg også.
Marte Huke
Frå Du er et levende sted (2019)
Fleire artiklar
Michael Keaton er attende i den ikoniske rolla som Beetlejuice.
Foto: Warner Bros. Discovery
Beetlejuice Beetlejuice: Nesten dødsfestleg
Sjølv om det er eit gledeleg gjensyn, saknar eg snerten.
Hjortelusflugene er spesialiserte parasittar som føder levande ungar og lever heile det vaksne livet nede i pelsen til elg, hjort og rådyr.
Foto via Wikimedia Commons
Svermingstid for hjortelusfluga
Göran Fristorp døydde 3. september. Han vart 76 år gammal.
Foto: Sara Johannessen Meek / NTB
Göran Fristorp (1948–2024)
Det kjem an på storleiken, men det er ein fordel å sleppe å trene inni bilen.
Bene Riobó / Wikimedia commons
I form med bilen
Alternativ for Tyskland-politikaren Björn Höcke i retten i Halle i 2024. Han er bøtelagd to gonger for å nytta nazislagordet «Alles für Deutschland».
Foto: Jens Schlueter / AP / NTB
Kor ekstrem er Björn Höcke?
Universitetsfolk kan bruke eit heilt yrkesliv på å diskutere kva ekstremisme er. I Tyskland er det Verfassungsschutz som avgjer det.