Ida Hove Solbergs første diktsamling, Var det grønt (2024), går føre seg i eit postapokalyptisk landskap. Boka er undrande og forteljande, ein science fiction bretta ut i diktform: Det har funnest eit stadig meir autoritært styresett, avløyst av ein klimatologisk, geologisk kollaps.

Tittelen er nesten eit spørsmål, eit forsøk på å minnast, slik mange av dikta også er. Dikt-eget minnest samfunnet slik det var, naturen og dyrelivet, men også eit distinkt du, ein livspartnar som har gått tapt i omveltingane.

Mot slutten av boka, der dette diktet står, går jorda gjennom ein ny transformasjon, ein andre undergang. Ingenting er lenger distinkt: Alt flyt saman, blir likt. Mennesket i dette diktet har krope ned i jorda, eller kanskje kollapsa og sokke nedover; det er framleis eit individ, eit «eg» som «kan/ puste». Samtidig er mennesket på veg til å gå opp i massen, bli til jord.

Å legge dikt-eget i jorda gir assosiasjonar til død og gravferd, til sørgerituala menneske har utforma for å heidre enkeltliv. Men i dette diktet blir enkeltlivet (som går i oppløysing) også eit bilete på verda, på den rørsla som finst i boka, der alt liv på kloden blir viska ut.

Det er klaustrofobisk å lese. Jorda framfor munnen er tett som pels, inne i munnen kryp det noko. Ideen om å forsøke å puste under jorda – å bli gravlagd levande – er eit klassisk mareritt. Samtidig er det motstand i diktet, ein nesten håpefull tone når det «svell/ og gror», når «eg pustar sakte». Finst det nytt liv etter katastrofen?

Anna Kleiva

jorda framom munnen
kjennest tett som pels
men eg kan puste i det som svell og gror
på leppene
kryp på innsida av kinna
stryk mot tennene dekker tunga til svelget
oppi ganen
til drøvelen tynt og lett
eg pustar sakte elles flokar det seg