JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Kunnskap

Dei beste ­småkongane

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Gamle Kortsjnoj vinn mot ein ung Caruana i 2011.

Gamle Kortsjnoj vinn mot ein ung Caruana i 2011.

Gamle Kortsjnoj vinn mot ein ung Caruana i 2011.

Gamle Kortsjnoj vinn mot ein ung Caruana i 2011.

2062
20190301
2062
20190301

Kongerekkja i sjakkhistoria tel berre 16 verdsmeistrar på 133 år, dei 16 store frå Wilhelm Steinitz i 1886 til Magnus Carlsen. Her har eg rangert dei nest beste før Carlsen-epoken.

Polsk-russiske Akiba Rubin­stein (nr. 6) var best i verda rundt 1910, eit sluttspelgeni utan nervar til konkurransesjakk. Han ottast menneskeleg kontakt og sat på ein stol i hjørnet av lokalet når motstandaren var i trekket. Dei siste 30 åra levde han isolert på eit psykiatrisk sjukehus i Belgia.

Ukrainske David Bronstein (nr. 5) var ein irrasjonell tryllekunstnar på brettet. Han kunne tenkja på det fyrste trekket i 40 minuttar. («Stillinga er komplisert, må de skjøna!») Han var nære på å vinna VM-kampen mot Mikhail Botvinnik i 1951 (12–12), men sa sjølv at han ikkje ønskte tittelen.

Veselin Topalov (nr. 4), fødd i 1975, er heime i Bulgaria rekna som verdsmeister. Han var nummer éin i verda før Kramnik og Anand; han var den siste som slo Kasparov, og han har vunne fleire parti mot Carlsen. Men bulgararen er kontroversiell og har ein manager som er persona non grata i internasjonal sjakk.

Amerikanaren Paul Morphy (nr. 3) var det fyrste store sjakkgeniet på midten av 1800-talet, før verdsmeistertittelen kom i 1886. Han er den einaste «eigenlege verdsmeisteren» ifølgje Bronstein, som meinte at den moderne sporten «med pengar og titlar» hadde øydelagt den romantiske kunstsjakken til Morphy.

Den estiske folkehelten Paul Keres (nr. 2) kan ha vore best i verda rett etter den andre verdskrigen, men han var ikkje favoritten til den sovjetiske sportskomiteen og fekk aldri sjansen til å spela ein VM-kamp. «Estland var uheldig; det var eg òg», sa mannen som historia gav eit nytt heimland, Sovjetunionen.

Den sveitsisk-russiske avhopparen Viktor Kortsjnoj (nr. 1) ofra alt for sjakken; han var den mest fanatiske spelaren verda har sett. Kortsjnoj spela 77 VM-parti på liv og død mot den 20 år yngre Anatolij Karpov og var eit par trekk frå å verta udøyeleg. Han døydde i 2016, 85 år gamal.

Atle Grønn

Atle Grønn er internasjonal
meister i sjakk.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Kongerekkja i sjakkhistoria tel berre 16 verdsmeistrar på 133 år, dei 16 store frå Wilhelm Steinitz i 1886 til Magnus Carlsen. Her har eg rangert dei nest beste før Carlsen-epoken.

Polsk-russiske Akiba Rubin­stein (nr. 6) var best i verda rundt 1910, eit sluttspelgeni utan nervar til konkurransesjakk. Han ottast menneskeleg kontakt og sat på ein stol i hjørnet av lokalet når motstandaren var i trekket. Dei siste 30 åra levde han isolert på eit psykiatrisk sjukehus i Belgia.

Ukrainske David Bronstein (nr. 5) var ein irrasjonell tryllekunstnar på brettet. Han kunne tenkja på det fyrste trekket i 40 minuttar. («Stillinga er komplisert, må de skjøna!») Han var nære på å vinna VM-kampen mot Mikhail Botvinnik i 1951 (12–12), men sa sjølv at han ikkje ønskte tittelen.

Veselin Topalov (nr. 4), fødd i 1975, er heime i Bulgaria rekna som verdsmeister. Han var nummer éin i verda før Kramnik og Anand; han var den siste som slo Kasparov, og han har vunne fleire parti mot Carlsen. Men bulgararen er kontroversiell og har ein manager som er persona non grata i internasjonal sjakk.

Amerikanaren Paul Morphy (nr. 3) var det fyrste store sjakkgeniet på midten av 1800-talet, før verdsmeistertittelen kom i 1886. Han er den einaste «eigenlege verdsmeisteren» ifølgje Bronstein, som meinte at den moderne sporten «med pengar og titlar» hadde øydelagt den romantiske kunstsjakken til Morphy.

Den estiske folkehelten Paul Keres (nr. 2) kan ha vore best i verda rett etter den andre verdskrigen, men han var ikkje favoritten til den sovjetiske sportskomiteen og fekk aldri sjansen til å spela ein VM-kamp. «Estland var uheldig; det var eg òg», sa mannen som historia gav eit nytt heimland, Sovjetunionen.

Den sveitsisk-russiske avhopparen Viktor Kortsjnoj (nr. 1) ofra alt for sjakken; han var den mest fanatiske spelaren verda har sett. Kortsjnoj spela 77 VM-parti på liv og død mot den 20 år yngre Anatolij Karpov og var eit par trekk frå å verta udøyeleg. Han døydde i 2016, 85 år gamal.

Atle Grønn

Atle Grønn er internasjonal
meister i sjakk.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Maskinist Ivar Tjøstheim med den flunkande nye bygdekinobilen og Sandvesanden på Skudenes i bakgrunnen.

Maskinist Ivar Tjøstheim med den flunkande nye bygdekinobilen og Sandvesanden på Skudenes i bakgrunnen.

Foto Brit Aksnes

Feature

Bygde-Cinema Paradiso

STRANDEBARM: Det rører meg djupt at Bygdekinoen framleis eksisterer.

Brit Aksnes
Maskinist Ivar Tjøstheim med den flunkande nye bygdekinobilen og Sandvesanden på Skudenes i bakgrunnen.

Maskinist Ivar Tjøstheim med den flunkande nye bygdekinobilen og Sandvesanden på Skudenes i bakgrunnen.

Foto Brit Aksnes

Feature

Bygde-Cinema Paradiso

STRANDEBARM: Det rører meg djupt at Bygdekinoen framleis eksisterer.

Brit Aksnes
Ole Paus døydde før sjølvbiografien var ferdigskriven.

Ole Paus døydde før sjølvbiografien var ferdigskriven.

Foto: Nina Djæff

BokMeldingar
Ronny Spaans

Eit sandkorn i maskineriet

Ole Paus skriv mest om slektsbakgrunn og mindre om artistkarrieren i sjølvbiografien sin, men det forklarar likevel mennesket Ole Paus.

Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Foto: Frederik Ringnes / NTB

Samfunn
Per Anders Todal

Husforsikring i hardt vêr

Kan klimaendringane føre til at også norske heimar blir umoglege å forsikre?

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Foto: Håkon Mosvold Larsen / NTB

Ordskifte
PerVaglum

Vestre må avslutte konflikter og beklage

«Svært mange av de 300.000 som jobber i Helse-
vesenet, merker daglig følgene av Helseforetaks-
modellen som nå videreføres av Ap og Sp.»

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal
Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis