Dagbladet
på sitt beste
Med lang fartstid i Dagbladet: Jørgen Juve (1906–1983) og Olaf Barda (1909–1971).
Foto: NTB scanpix og Wikipedia
For nokre år sidan fekk Magnus Carlsen spørsmålet om kven som er den største norske idrettsutøvaren gjennom tidene. TV-sjåarane skulle gjetta svaret hans, men det sat langt inne: Jørgen Juve. Om ein er fotballentusiast, er det ein viss logikk i svaret, sidan Juve har den suverene rekorden på landslaget med 33 mål på 45 kampar. I berre 24 av kampane var Juve spiss, ofte var han i forsvarsrekkja. Han var òg kaptein på bronselaget under OL i Berlin i 1936.
Etter karrieren vart Juve ein profilert journalist i Dagbladet, med interesse for mykje rart, til dømes sjakk. Dagbladet hadde ei legendarisk dagleg sjakkspalte frå midten av 1950-åra ved Olaf Barda, ein personlegdom som ifylgje sjakkhistorikar Øystein Brekke i Store norske leksikon er «den mest allsidige begavelsen i norsk sjakkhistorie». Kor som er, under sjakk-OL i Varna i 1962 sende Barda son sin, Yngvar, som korrespondent for avisa. Det vart ein fiasko, for Yngvar kom aldri gjennom på telefonlinene frå Bulgaria. Men Yngvar, som sjølv spela på norsk elitenivå, fekk ein fin tre vekers ferie.
Til neste sjakk-OL, i Tel Aviv i 1964, sende Dagbladet sjølvaste Jørgen Juve, som skulle rapportera heim til Olaf Barda. Den 9. november er tittel i sjakkspalta «Brudd på linjen». Men lukkelegvis er dette ein humoristisk metafor frå Barda og viser til ei sjakkstilling der kvit bryt ned forsvarslina til svart. Dagbladet tek ikkje sjansen på telefonlinene, og Juve er på plass med korrespondentbrev dagen etter. Den 11. november skriv Barda: «Og fra Israel kan vi for øvrig for filatelister meddele at landet har utgitt frimerker i anledning av olympiaden. Frimerkene på Juves brev viser verdien 0,70, er grønne med et tårn på venstre side og har et sjakkbrett som bunn.»
Ein av deltakarane på det norske laget, Ragnar Hoen, skreiv mange år seinare i Norsk Sjakkblad: «Juve dekket sjakk-OL ypperlig i Dagbladet, men ikke alt han skrev, var sjakklig forsvarlig.» Eg har gått gjennom sjakkreportasjane til Juve hos Nasjonalbiblioteket (nb.no) og vil, utan ironi, gje Dagbladet ros for innsatsen.
Atle Grønn
Atle Grønn er internasjonal
meister i sjakk.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
For nokre år sidan fekk Magnus Carlsen spørsmålet om kven som er den største norske idrettsutøvaren gjennom tidene. TV-sjåarane skulle gjetta svaret hans, men det sat langt inne: Jørgen Juve. Om ein er fotballentusiast, er det ein viss logikk i svaret, sidan Juve har den suverene rekorden på landslaget med 33 mål på 45 kampar. I berre 24 av kampane var Juve spiss, ofte var han i forsvarsrekkja. Han var òg kaptein på bronselaget under OL i Berlin i 1936.
Etter karrieren vart Juve ein profilert journalist i Dagbladet, med interesse for mykje rart, til dømes sjakk. Dagbladet hadde ei legendarisk dagleg sjakkspalte frå midten av 1950-åra ved Olaf Barda, ein personlegdom som ifylgje sjakkhistorikar Øystein Brekke i Store norske leksikon er «den mest allsidige begavelsen i norsk sjakkhistorie». Kor som er, under sjakk-OL i Varna i 1962 sende Barda son sin, Yngvar, som korrespondent for avisa. Det vart ein fiasko, for Yngvar kom aldri gjennom på telefonlinene frå Bulgaria. Men Yngvar, som sjølv spela på norsk elitenivå, fekk ein fin tre vekers ferie.
Til neste sjakk-OL, i Tel Aviv i 1964, sende Dagbladet sjølvaste Jørgen Juve, som skulle rapportera heim til Olaf Barda. Den 9. november er tittel i sjakkspalta «Brudd på linjen». Men lukkelegvis er dette ein humoristisk metafor frå Barda og viser til ei sjakkstilling der kvit bryt ned forsvarslina til svart. Dagbladet tek ikkje sjansen på telefonlinene, og Juve er på plass med korrespondentbrev dagen etter. Den 11. november skriv Barda: «Og fra Israel kan vi for øvrig for filatelister meddele at landet har utgitt frimerker i anledning av olympiaden. Frimerkene på Juves brev viser verdien 0,70, er grønne med et tårn på venstre side og har et sjakkbrett som bunn.»
Ein av deltakarane på det norske laget, Ragnar Hoen, skreiv mange år seinare i Norsk Sjakkblad: «Juve dekket sjakk-OL ypperlig i Dagbladet, men ikke alt han skrev, var sjakklig forsvarlig.» Eg har gått gjennom sjakkreportasjane til Juve hos Nasjonalbiblioteket (nb.no) og vil, utan ironi, gje Dagbladet ros for innsatsen.
Atle Grønn
Atle Grønn er internasjonal
meister i sjakk.
Fleire artiklar
Christian Treutmann-orgelet frå 1737 i stiftskyrkja St. Georg i Grauhof.
Foto via Wikimedia Commons
Monumental pedal
Masaaki Suzukis frasering gjev rom for smertelege dissonansar.
Det oppstår misvisande biletet av at covid-19 forårsakar Alzheimer, meiner Preben Aavitsland ve FHI.
Foto: Erik Johansen / NTB
Meir om seinfølgjer
Den årlege rapporten FHI har publisert, syner at dødeligheita blant personar under 40 år har vore nokså stabil sidan 2015.
Gukesh kan verta den klart yngste verdsmeisteren i historia. Carlsen var nesten fem år eldre då han vann kandidatturneringa og vart verdsmeister i 2013.
Foto: Maria Jemeljanova / Fide
«Sjølv har eg heller aldri sett ein så mogen 17-åring, korkje på eller utanfor sjakkbrettet.»
Kina fyrer på alle sylindrane: Ingen bygger ut så mykje kolkraft som kinesarane gjer. Biletet viser eit kolkraftverk i Dingzhou i Hebei-provinsen.
Foto: Ng Han Guan / AP / NTB
Ein straum av problem
Straumforbruket i verda aukar framleis raskare enn fornybar kraftproduksjon. Kolkraftverk skal varme kloden i mange år enno.
Line Eldring har leidd utvalet som tilrår at Noreg både bør vidareføre og utvide samarbeidet med EU på nye område framover. Ho la nyleg fram utgreiinga «Norge og EØS: Utviklinger og erfaringer» for utanriksminister Espen Barth Eide.
Foto: Terje Pedersen / NTB
Veksande fjernstyre
Tilknytinga vår til EU veks og veks, både gjennom EØS-avtalen og utanfor, ifølgje ei ny utgreiing. Og det er få som kjenner heilskapen.
Papiravisa