JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Kultur

Vigdis Ystad (1942–2019)

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Vigdis Ystad.

Vigdis Ystad.

Foto: Aschehoug

Vigdis Ystad.

Vigdis Ystad.

Foto: Aschehoug

4023
20191213
4023
20191213

Laurdag 7. desember døydde professor Vigdis Ystad. For om lag eitt år sidan vart ho råka av glioblastom. Dette er ei fæl form for hjernesvulst. Svulsten spreier seg snøgt over heile hjernen. Sjølv om Vigdis vart operert og blei behandla på best mogleg vis, levde ho, liksom andre som vert råka av sjukdomen, ikkje stort meir enn eitt år etter at ho vart sjuk. I tida etter at sjukdommen blei oppdaga, synte ho likevel stor livsglede. Det var fram til ho gjekk bort, ei stor glede å vere saman med henne, å dele vin og meiningar om litteratur, samfunn og kritikk av det som vi ikkje likte. Dette var også tilfellet på slutten då ho hadde vanskeleg for å snakke. Den skarpe tunga og det klåre intellektet hadde ho med seg heilt til slutten. Det låg og kvilte bak vanskane ho hadde med å snakke.

Lesarar av Dag og Tid kjenner Vigdis Ystad først og fremst som ein av skribentane i den framifrå spalta «Diktet». I mange år var ho ein av dei tre kjennarane som valde ut og kommenterte dikt frå den store norske lyriske kanon. Her nytta ho den store kjennskapen sin til norsk poesihistorie og evna til å lese og formidle dei løynde mønstra og meiningane i diktinga. Vigdis hadde stor sans for lyrikk, og ho skreiv doktoravhandlinga si i 1974 om Kristofer Uppdals lyrikk.

Vigdis Ystad blei nesten 77 år gammal. Ho vart fødd 13. januar 1942 i Verdal. Ho var knytt til Universitetet i Oslo frå ho blei universitetslektor i nordisk litteratur i 1974, og deretter dosent og professor fram til ho blei emerita. Ho underviste i og skreiv om store delar av norsk litteraturhistorie, men framfor alt var Vigdis Ibsen-forskar og -kjennar. Ho skreiv mykje om Ibsen, mellom anna om dikta hans. Storverket hennar var likevel meir enn noko anna den viktige innsatsen ho gjorde som leiar for prosjektet Henrik Ibsens skrifter.

Det er den vitskaplege utgåva av alt Ibsen skreiv. Her finst dei ferdige dramaa i alle versjonar, utkasta til dei, brev, notat og alt anna som var å oppdrive etter han. Verket er samansett av 33 bøker, 16 bind med tekst, 16 bind med kommentarar og eitt bind med register og forklaring på dei filologiske prinsippa som vart nytta i arbeidet. Prosjektet samla medarbeidarar med ulik bakgrunn, og ikkje minst var det med på å leggje grunnlaget for ein moderne tekstkritisk filologisk tradisjon i Noreg. Det første bindet kom i 1905, og det siste i 2010. Verket finst både på papir i staselege bind og i ein elektronisk versjon (https://www.ibsen.uio.no/).

Det høyrer med til historia om korleis Vigdis leidde arbeidet med utgjevinga, at ho hadde ei suveren evne til å heve seg over tronge budsjettomsyn. Prosjektet blei då også mykje dyrare enn Forskingsrådet og andre som skulle finansiere det, fyrst såg for seg. Det er ingen løyndom at dette førte med seg mange konfliktar med dei som hadde til oppgåve å styre prosjektet. (Eg var sjølv med på det ein periode.) Det var ikkje alltid like enkelt, men i ettertid er det klårt at verket er eit stort døme, også internasjonalt, på korleis verka til store forfattarar skal takast vare på og gjerast tilgjengelege på vitskapeleg vis.

Vigdis og eg var ofte usamde om synet på litteratur og på Ibsen. Vi som arbeider med Ibsen, har ofte konfliktar oss imellom. Det har med korleis verket skal tolkast å gjere, men det har også med at tekstane i seg sjølv eggar til strid. Vigdis stod på sitt, og ho var skarp. Ho la ikkje fingrane imellom i diskusjonar. Likevel var det også ei glede å vere ueinig med henne. Å bli utsett for kritikken hennar var ein spore til å skjerpe argumenta. Det var aldri keisamt å gå i debatt med henne.

Vigdis hadde eit sterkt utvikla sosialt samvit, og ho var aldri redd for å seie frå om kva ho meinte, og kritisere det som ho ikkje tykte om. Sett utanfrå kunne Vigdis ofte verke streng, sterk og ubøyeleg, men bak dette ytre var ho mjuk og varm og bar på vare kjensler som mellom anna kom godt fram i måten ho las dikt på. Ho var ein svært god ven, som brydde seg.

Vi er mange som vil sakne Vigdis Ystad.

Helge Rønning

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Laurdag 7. desember døydde professor Vigdis Ystad. For om lag eitt år sidan vart ho råka av glioblastom. Dette er ei fæl form for hjernesvulst. Svulsten spreier seg snøgt over heile hjernen. Sjølv om Vigdis vart operert og blei behandla på best mogleg vis, levde ho, liksom andre som vert råka av sjukdomen, ikkje stort meir enn eitt år etter at ho vart sjuk. I tida etter at sjukdommen blei oppdaga, synte ho likevel stor livsglede. Det var fram til ho gjekk bort, ei stor glede å vere saman med henne, å dele vin og meiningar om litteratur, samfunn og kritikk av det som vi ikkje likte. Dette var også tilfellet på slutten då ho hadde vanskeleg for å snakke. Den skarpe tunga og det klåre intellektet hadde ho med seg heilt til slutten. Det låg og kvilte bak vanskane ho hadde med å snakke.

Lesarar av Dag og Tid kjenner Vigdis Ystad først og fremst som ein av skribentane i den framifrå spalta «Diktet». I mange år var ho ein av dei tre kjennarane som valde ut og kommenterte dikt frå den store norske lyriske kanon. Her nytta ho den store kjennskapen sin til norsk poesihistorie og evna til å lese og formidle dei løynde mønstra og meiningane i diktinga. Vigdis hadde stor sans for lyrikk, og ho skreiv doktoravhandlinga si i 1974 om Kristofer Uppdals lyrikk.

Vigdis Ystad blei nesten 77 år gammal. Ho vart fødd 13. januar 1942 i Verdal. Ho var knytt til Universitetet i Oslo frå ho blei universitetslektor i nordisk litteratur i 1974, og deretter dosent og professor fram til ho blei emerita. Ho underviste i og skreiv om store delar av norsk litteraturhistorie, men framfor alt var Vigdis Ibsen-forskar og -kjennar. Ho skreiv mykje om Ibsen, mellom anna om dikta hans. Storverket hennar var likevel meir enn noko anna den viktige innsatsen ho gjorde som leiar for prosjektet Henrik Ibsens skrifter.

Det er den vitskaplege utgåva av alt Ibsen skreiv. Her finst dei ferdige dramaa i alle versjonar, utkasta til dei, brev, notat og alt anna som var å oppdrive etter han. Verket er samansett av 33 bøker, 16 bind med tekst, 16 bind med kommentarar og eitt bind med register og forklaring på dei filologiske prinsippa som vart nytta i arbeidet. Prosjektet samla medarbeidarar med ulik bakgrunn, og ikkje minst var det med på å leggje grunnlaget for ein moderne tekstkritisk filologisk tradisjon i Noreg. Det første bindet kom i 1905, og det siste i 2010. Verket finst både på papir i staselege bind og i ein elektronisk versjon (https://www.ibsen.uio.no/).

Det høyrer med til historia om korleis Vigdis leidde arbeidet med utgjevinga, at ho hadde ei suveren evne til å heve seg over tronge budsjettomsyn. Prosjektet blei då også mykje dyrare enn Forskingsrådet og andre som skulle finansiere det, fyrst såg for seg. Det er ingen løyndom at dette førte med seg mange konfliktar med dei som hadde til oppgåve å styre prosjektet. (Eg var sjølv med på det ein periode.) Det var ikkje alltid like enkelt, men i ettertid er det klårt at verket er eit stort døme, også internasjonalt, på korleis verka til store forfattarar skal takast vare på og gjerast tilgjengelege på vitskapeleg vis.

Vigdis og eg var ofte usamde om synet på litteratur og på Ibsen. Vi som arbeider med Ibsen, har ofte konfliktar oss imellom. Det har med korleis verket skal tolkast å gjere, men det har også med at tekstane i seg sjølv eggar til strid. Vigdis stod på sitt, og ho var skarp. Ho la ikkje fingrane imellom i diskusjonar. Likevel var det også ei glede å vere ueinig med henne. Å bli utsett for kritikken hennar var ein spore til å skjerpe argumenta. Det var aldri keisamt å gå i debatt med henne.

Vigdis hadde eit sterkt utvikla sosialt samvit, og ho var aldri redd for å seie frå om kva ho meinte, og kritisere det som ho ikkje tykte om. Sett utanfrå kunne Vigdis ofte verke streng, sterk og ubøyeleg, men bak dette ytre var ho mjuk og varm og bar på vare kjensler som mellom anna kom godt fram i måten ho las dikt på. Ho var ein svært god ven, som brydde seg.

Vi er mange som vil sakne Vigdis Ystad.

Helge Rønning

Emneknaggar

Fleire artiklar

Flytande gull: Få ting er så godt som olivenolje – om han er rette typen.

Flytande gull: Få ting er så godt som olivenolje – om han er rette typen.

Foto: Pxhere.com

Frå matfatetKunnskap

Olivenolje

Jomfruer veit visst ikkje alltid å ta seg betalt.

Siri Helle
Flytande gull: Få ting er så godt som olivenolje – om han er rette typen.

Flytande gull: Få ting er så godt som olivenolje – om han er rette typen.

Foto: Pxhere.com

Frå matfatetKunnskap

Olivenolje

Jomfruer veit visst ikkje alltid å ta seg betalt.

Siri Helle

Foto: Paal Audestad

BokMeldingar

Ho som får ting til å skje

I Jægtnes’ fantasifulle soge går fakta og fiksjon opp i ein medrivande heilskap.

Hilde Vesaas

Foto: Paal Audestad

BokMeldingar

Ho som får ting til å skje

I Jægtnes’ fantasifulle soge går fakta og fiksjon opp i ein medrivande heilskap.

Hilde Vesaas

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis