Einar Solstad (1892–1918) var berre 26 år gamal då han brått vart riven bort i spanskesykja. Sjølv vann han ikkje å gje ut meir enn ei diktbok medan han levde. Det året han gjekk bort, kom likevel ei samling nummer to med etterlatne dikt: Haven: nye digte.

Solstad voks opp like ved Kalv Arnesøns gamle høvdingsete, garden Egge nær Steinkjer, der det òg ligg tett med gamle gravfelt som vitnar om busetjingar frå brosealder og eldre jarnalder. Dei lyriske motiva hans var likevel ikkje sogebrus og fortidsdyrking. Far hans dreiv ein hagebruksskule, og dikta til sonen galdt helst noko så samtidig og omskifteleg som blomar, parkar og lauvtunge tre. Kritikaren Anders Krogvig sa påskjønande at «[s]om blomsterkjenner og blomsterelsker er i nyere norsk litteratur bare Olaf Bull hans likemann». Samstundes var han ein meister i versifikasjon, og slektningen hans, Kristofer Uppdal, meinte at «[d]et har vel knapt nok i norsk bokheim stige fram ein so ung forfattar med ei so sikker språkkjensle og formevne». Det var ein svært lovande ung lyrikar me miste i 1918.

Trass dei mange blomeskildringane var ikkje Solstad først og fremst botanikar. Den synlege naturen han skreiv om, opna for innsikter i noko anna og djupare. Framfor andre årstider tok hausten hjartet hans sterkast. Han såg venleiken når fargesprakande lauvtre falda seg ut i all si prakt, og ikkje mindre når ljoset svann og alt tona bort i gråblått tåkeslør. Men bak det vakre han skildrar, ligg ein sår tone. Alt er forgjengeleg; hausten ber bod om at ljoset kverv og den tida me eig, høyrer opp å vera til. Slik stig det fram frå mange av dikta ei kjensle av vemod som me her nord i vinterlandet kjenner altfor godt. God lyrikk kan romma sanningar som aldri går ut på dato. Då spelar det heller inga rolle om eit dikt er hundre år gamalt.

Vigdis Ystad

Frå samlinga Digte 1915