I den førre spalta mi skreiv eg om helgelendingen Astrid Langjord. I dei påfylgjande spaltene tek eg føre meg ei lita rekkje helgelandske diktarar. Fyrst ute er Audun Nilsskog (1930–2002), som kom frå ein kunstnarfamilie i Drevja i Vefsn og som budde på Notodden og Lillehammer seinare i livet.

Debuten, Det svarte berget (1965), inneheld dikt om einsemd, utanforskap i heimbygda og poetisk inspirasjon, men òg åtgåingar av naturen. Det blir fleire av den sistnemnde gruppa dikt i neste samling, Hjulet og hjartet (1975), som diktet attmed er henta frå.

Eit verb som går att i somme dikt av Nilsskog, er nema, som tyder «merke, fornemme». Nilsskog nem fugleskrik, skifte av årstider, sumarkveldar, og han brukar eit rikt ordtilfang i den tolmodige granskinga av naturen. Her liknar han på diktarar som Olav H. Hauge, som han vitja to gonger, og særleg Tarjei Vesaas, som han skreiv eit syrgjedikt til då vesttelen døydde.

I 1986 kom den siste diktsamlinga til Nilsskog ut, I Slipesteinen, som handlar om barndom og oppvokster i Nordland.

Vi har mange vers til høge og majestetiske fjell i norsk diktekunst, men det finst vel knapt noko dikt til myrar. Eit upoetisk tema, ville nok mange tenkje. Men Nilsskog såg stordomen i myra og skreiv «Til ei myr». Diktet utmerkjer seg gjennom skarpe, sanselege åtgåingar av blaute myrar i «rålukt og væte», eller tørre myrar, med «dei svarte uthola auge».

Men korleis kan ei myr bli oske, som fer «for alle vindar»? For å løyse denne gåta må vi forstå diktet også som kulturhistorie. Fyrste verslinene fortel om nokon som går på myra, andre strofe om nokon som skjer i myra for å skaffe seg torv – til brensel, så ein kan verme seg «ved din loge», og til torvtak, der fuglar slår seg ned. Torvtak finst nesten ikkje meir, for «ingen vekkjer deg» lenger. Men likevel ligg myra der «i blakrelys» når det nærmar seg dag.

Eg vil takke Hallvard Kjelen som har tipsa meg om diktarar frå Helgeland.

Ronny Spaans