Det var ein vanskeleg kommunequiz Innsida presenterte tidleg i juli. Oppgåva var å identifisera dei fem av desse geografiske namna som ikkje er ein kommune i dag:

Eigersund, Lurøy, Sørfold, Osen, Malmanger, Rollag, Hægebostad, Bjørnafjorden, Flatanger, Nesseby, Gåsøy, Dyrøy, Bindal, Heim, Overhalla, Holtålen, Gulen, Brevik, Lund, Beiarn, Sel, Akkarfjord, Rælingen, Sigdal, Flesberg, Loppa, Alstadhaug, Leirfjord, Vevelstad, Sandnessjøen og Hustadvika.

Rett svar skulle vera: Malmanger, Brevik, Gåsøy, Akkarfjord og Sandnessjøen.

Raskast ute og vinnar vart Laurits Killingbergtrø.

Diverre var redaksjonen ikkje heilt presis med stavinga av kommunen Alstahaug (som Sandnessjøen ligg i). Alstadhaug er ein stad i Levanger, som Inge Strand heilt rett peika på. Han fekk difor premie for seks rette. Sten Sture kom på ein god andreplass.

Ei flott bok er alt vel framme hjå desse glupe kommune-
entusiastane.

Matskatt nr. 74: molte

Molte er ein arktisk og nordisk matskatt, som heilt klårt høyrer heime på Innsida si aller fastaste spalte. Særleg no når me nærmar oss 75 matskattar. Det er sikkert ikkje naudsynt å nemna at spalta framleis er heil fri for tilskot frå ulike statlege landbruks- og matordningar. Det hindrar naturlegvis ikkje Innsida frå å halda fram med å lyfta fram det beste me har av råvarer og gode produkt frå vår eiga matverd.

Turen har kome til molte, som faktisk er ein blome i rose­familien. Biologisk sett litt merkeleg at denne delikatessa ikkje er eit bær, men ei steinfrukt på ein blome.

Molta trivst i myrer og er lett å skilja frå andre ting me plukkar ute i naturen. Når molta er moden, er ho sterk i fargen, nærast oransje på sitt finaste. Sjølv om dette gjer molta lett å sjå, er det ikkje det same som at ho er lett å finna. Kvar gode moltemyrer ligg, er sjeldan noko ein deler med folk utafor svært nær familie. Friluftslova gjev oss rett til å plukka molter i utmark, sjølv om det finst nokre unntak nordpå.

Sidan molta er både verdfull og sjeldan, er det freistande å plukka ho før ho er heilt moden. Innsida oppmodar alle om å la vera, å la molta stå til den neste som kjem over myra.

På heile den store Finnmarkseiendommen er det fritt fram å plukka molter. Den ivrige sankaren og jegeren Vegard Ulvang er ein ivrig molteplukkar. Han går sjeldan tomhendt heim frå molte­jakt. Det heng sjølvsagt saman med at han tek seg bryet med å gå nokre mil lenger vekk frå vegen enn det dei fleste andre gjer.

Molteplukking skjer om lag på denne tida me er inne i, men ein varm sumar, slik dei opplever nordpå i år, gjer at moltene kan verta modne noko før det som er vanleg. I nord er molta godt utbreidd, medan du lyt til fjells i Sør-Noreg for å sikra deg denne matskatten.

Molta har ein heilt særeigen smak, ikkje så søt som eit bringebær, men saftig og svært aromatisk. Dette gjer at molter eignar seg svært godt som syltetøy, i kaker og dessertar.

Den mest kjende retten er utan tvil moltekrem, som for svært mange av oss nordmenn er ein av smakane me knyter til jolamiddagen. Bilete har innsida fått av ein anonym altaværing, som fann denne myra i år òg. Nærare om kvar det er, kan det ikkje opplysast om.