Ingen veit kor haren hoppar. Dette seier folk som har forstand på kor dyr med lange øyre, kraftige bakbein og gråbrun sommarpels tek vegen. Men veit folk kor Medikus hoppar medan dei les dette?
Fyrste hintet er at boklækjaren er i ein by som har namn etter eit tverrtre som dannar botnen i ein dørkarm, blant mange berre kalla ein dørstokk. Dinest kan me avsløre at det står gravsafari på programmet. Det vil seie at nok ein avdød forfattar ikkje får kvile i fred. Denne gongen er det poeten Miroslav Holub som får uventa – må me tru – vitjing frå bokstova.
No har eg ikkje fleire hint, men mange av lesarane har sikkert gjennomskoda at eg er i Praha. Diverre er det nok ikkje alle som veit kven denne Holub er. Det lyt me gjere noko med.
Miroslav Holub (1923–1998) var fyrst og fremst forskar, ifylgje han sjølv. Dinest var han diktar. Holub forska på immunologi, og om sjølvmeldinga står til truande, var det verdsklasse over den vitskaplege granskinga han dreiv med. No er det ikkje berre Seamus Heaney, Ted Hughes og boklækjaren som er med i fanklubben til Holub. Også Olav H. Hauge var begeistra for Miroslav. Eg har plukka litt frå dagboka til Hauge, og 31. juli 1967 skreiv han: «desse dikti til Holub har gripe meg sterkt. Finst det maken hans i dag? (...) Den vitskapsmannen har hjarta, skarp hjerne og stor fantasi. Og er ein stor språkkunstnar.»
Neste veke kjem det meir om Miroslav Holub i spalta her. Det er ikkje ein trugsel, det er eit løfte.
Så set me over til Laurits Killingbergtrø som har løysinga me skulle fram til i dag. Han skriv: «Tipsa frå Medikus var fåe, men tilstrekkelege. Opplysningane om utgjevingsår, språkform og nobelpris og ein viss eigen tokke førte meg fram til at boka måtte vere Vente, blinke av ørstingen Gunnhild Øyehaug. Dermed fekk eg ein morgontur bort til nærbiblioteket mitt, som hadde to eksemplar. Og sitatet stod på rett side! Før eg starta lesinga, lureleitte eg på nettet om eg kunne spore opp denne bassisten. Jau da, der var både orda ‘bassist’ og ‘bassgitar’ knytte til figuren Wanda (sikkert ein sleip fisk, he-he). Dermed hadde eg eit vake auge på henne da eg las, men jammen var det mange andre figurar å halde styr på. For min del tykte eg det var interessant med alle dei parallellane som forfattaren jamleg dreg frå si eiga forteljing og til kjende hendingar i litteratur og film. Gunnhild Øyehaug er med i den nye generasjon av nynorskskrivande kvinner som gledeleg nok har kome dei siste tiåra. Øyehaug har vunne ei mengd prisar, som Nynorsk litteraturpris for just romanen vår i dag. Til slutt takk til redaktøren for nye 270 sider av norsk litteratur som eg har mått (eller rettare sagt fått) lese.»
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
