Klok på bok
Peer, Povl og Anna
Denne gongen er spalta her skriven i Roma. Det finst folk som påstår at alle vegar fører hit, men eg har mine tvil. Som ein test på sanningsgehalten i postulatet vil eg no på fredag gå til fots langs ein gamal veg frå Mjølfjell stasjon i Voss herad, med håp om å kome fram til fruktbygda Ulvik. Om eg frå glissen vegetasjon på Mjølfjell plutseleg skulle stå framfor Peterskyrkja, vil lesarane av Dag og Tid verte dei fyrste som får vete det.
Når eg er i Roma, gjer eg ting slik eg ser dei gjer dei her. Nesten alltid. Unnataket er at eg ikkje køyrer bil, eller Vespa, med livet som innsats i hovudstaden. Kan hende er eg ein feiging, men i valet mellom livsfarleg leik med lagnaden og å vere trygg fotgjengar, vil eg heller vere ein feiging. Ein feiging som framleis er i live.
Ein som ikkje er i live meir, men som var det i 1877, er Oscar Wilde. Då vitja han gravplassen til John Keats (1795–1821) her i den evige staden. Wilde utropa straks grava til Keats som «den heilagste plassen i Roma».
På gravsteinen til Keats står det: «Here lies One Whose Name was writ in Water», noko som fekk Oscar Wilde til å skrive ein sonett til grava og til Keats. I mi omsetjing vert eit lite utdrag frå «The Grave of Keats» sjåande slik ut: «Namnet ditt var skrive i vatn – det stend. – Og tårer som mine vil halde minnet ditt grønt.»
Så til løysinga denne veka. Laurits Killingbergtrø skriv: «Eg var ganske heldig med å finne fram til rett bok og med å få tak i boka på næraste Deichman. Boka er Byen og verden av danske Peer Hultberg. På siste sidene står det om den litt vemodige romansen mellom Povl og Anna. Etternamnet til Povl er Hestlund; det står greitt lenger framme. Anna var tvillingsyster til Anton Rasmussen, så da må vel ho ha same etternamnet. Det er rett nok ei Anna Knudsen lenger framme i boka, men det må vere ei anna Anna. Peer Hultberg er fødd i 1935. Eg lurte veldig på kvifor det ikkje vart delt ut nokon litteraturpris det året; det var da eit stykke unna verdskrigen enno. Eg fekk forklaringa på nettet, og ho var på bokmål, orsak meg: ’Journalist og fredsarbeider Carl von Ossietzky, også han fra Tyskland, fikk Nobels fredspris for 1935. Fem år tidligere ble han dømt for landssvik og forræderi etter å ha protestert mot Tysklands opprustning. I 1933 ble han sendt i konsentrasjonsleir, og tildelingen fikk Adolf Hitler til å tenne på alle plugger. Etter tildelingen la han ned forbud mot å motta Nobelprisen for tyske borgere.’ – Ja, den Hitler’n, du.»
Eli Hegna skriv: «Den danske forfatteren Peer Hultberg (1935–2007) mottok i 1993 Nordisk råds litteraturpris for romanen Byen og verden: roman i hundre tekster. En kompromissløs roman, rik og underholdende i sin spenning mellom stoff og form, mente nominasjonskomiteen den gangen. Innbyggerne fra ulike sosiale lag i byen Viborg beskrives i 100 miniromaner fra fødsel til død. Forfatteren var både filolog (slavist) og psykoanalytiker – begge deler må ha hatt betydning for hans skjønnlitterære virke.»
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
