Det er ikkje få fiktive innsendarar som har etterlyst fleire ferdaskriv frå boklækjaren sine gravsafariar. For nyare lesarar er konseptet kan hende framandarta, difor ei stutt forklaring: Gravsafari vil seie at eg tek på meg det tunge ansvaret å oppsøkje ein gravlund, gjerne utanlands, for å leite meg fram til ein minnestein etter ein forfattar. Slik vert reisa og opphaldet til ei fagleg fordjuping, og eg kan sende rekninga for ekskursjonen til bladstova.

Sist eg var på slik ein safari, var då eg vitja kyrkjegarden der diktaren Miroslav Holub ligg gravlagd, utanfor Praha. Sidan har det vore daudt. Ei viktig årsak til dette er at då eg kom heim, vart eg møtt med hånlatter og nekta refusjon av rekneskapsføraren i Dag og Tid. Rett nok var vertshus ein stor utgiftspost, men det er vel ikkje meininga at ein skal tyrste i hel når ein er på tur?

Sjølv om det var ein strek i rekninga at eg hadde gjort rekning utan vert sist gong, gjev eg ikkje opp. I kvitsunnhelga vil eg vitje grava til Roger Martin du Gard, han som vart tildelt nobelprisen i litteratur i 1937, veit du. Det betyr ein tur til Nice i Sør-Frankrike, og frå det franske vil boklækjaren ynskje alle lesarane ei magnifikk kvitsunn.

Så til svaret me skulle fram til i dag. Laurits Killingbergtrø skriv: «Takk for ny gåte! Litt trøblete leiting i starten, men med søk på Oria på sjanger, utgjevingsår og mogleg fødselsår kom eg fram til at boka mest sannsynleg måtte vere Jeg grunnla De forente stater av Hilde Susan Jægtnes. Sorga sløkt? Nei da, denne boka var ikkje leseleg på nettet og fanst ikkje på nokon av biblioteka her i byen. Men bokhandelen hadde ho, og glad var eg, for eg fann att sitatet. Men korleis kunne Jægtnes ta æra av å ha grunnlagt USA? Ved å la seg sjølv som eg-person bli med i krigen og byggje seg opp som nær ven av den høgst verkelege politikaren Alexander Hamilton, høgre handa åt sjølvaste George Washington. Og med det utgangspunktet skal eg seie vi får repetert i detalj historiepensumet om den amerikanske fridomskrigen og andre hendingar i siste del av 1700-talet, og det på ein meir fengslande måte enn i ei refererande historiebok. Takk, Hilde Susan, for denne levande oppfriskinga av ein del av verdshistoria. Men det er litt rart å sitje og lese 400 hundre sider med viktig historisk stoff og samstundes måtta ha eit vake auge på namnet på ein liten bissevov, berre fordi Medikus ønskjer det. Og norsk eigar skulle hunden ha. Dermed droppa eg både puddelen Trésor på side 132 og hunden Tapping på side 289, for der var det ingen norske i nærleiken. Men så, på side 307 og utover blir vi kjende med mastiffen med det vakre namnet Tove, men med så nifst åsyn at ho skremmer vertskapet. Om eigaren står det at han kjem frå det sørlege Noreg og heiter Dan Andersen. (NB ikkje svensk altså.) Så da er vel gåta løyst?»

Gunnar Bæra skriv: «Den norske forfattaren Hilde Susan Jægtnes er fødd i Pennsylvania i 1973. Ho debuterte med ei diktsamling i 2012 og har bak seg fem publikasjonar. Av utdanning har ho både bachelorgrad og mastergrad og har skrive seks filmmanuskript. Eg er imponert over både dama og oppgåveboka, Jeg grunnla De forente stater (2021), som vart nominert til Brageprisen.»

Kjell Helge Moe skriv: «Denne boka las eg då ho kom ut, og eg likte ho særs godt.»

Statelege svar på oppgåve 1625 fekk me frå: Signar Myrvang, Eli Winjum, Skeisebibliotekaren i LASK, Ragnhild Eggen, John Olav Johnsen, Ingebjørg Sogge, Vigdis Hegna Myrvang, Ole Husby, Erik Steineger, Inger Anne Hammervoll, Laurits Killingbergtrø, Nils Farstad, Fritjof Lampe, Bjørn Myrvang, Eirik Holten, Inger Merete, Kirsti og Grete, Audun Gjengedal, Kjell Helge Moe, John Dag Hutchison, Gunnar Bæra, Jorunn Øxnevad Lie, Sigrun Gjengedal Ruud, Reidar Birkeland, Eli Hegna, Marta Kløve Juuhl, Marit Skytterholm, Per Trygve Karstensen, Inge Strand, Tiril Bonnevie, Torleik Stegane, Gunnlaug og Tor Inge på Gullhaugen, Peter Larsen, Magnhild Reisæter, Olav B. Larsen, Sissel Gunnarshaug, Robert Øfsti og Ole G. Evensen. Denne veka heiter bokvinnaren Torleik Stegane. Gratulerer!

Klok på bok 1627

Jeg trekker hånda gjennom håret, drikker en slurk vin, trekker tunga over leppene. Jeg sier sakte, med autoritet: Ekstasen forsvinner i og med reflekteringen, men er også sann og verdifull bare i kraft av reflekteringen. Dette vet jeg. Han ser på meg med respekt og beundring. Det er ikke patetisk. Det er inderlig. Tennene hans er syrinfarget. Jeg bøyer hodet framover så håret dekker ansiktet og skoggerler.

Sitatet er frå s. 251 i boklækjarutgåva (2000). Me skal fram til ein forfattar som er fødd i eit år då Nordisk råds litteraturpris gjekk til ein finsk forfattar. Forteljaren i boka har ein storebror, og før eg godkjenner svaret, vil eg vete namnet på han. Send namn på storebror, namn på forfattar og tittel på verk til klok@dagogtid.no. Svarfristen er til og med 25. mai.

Medikus Libri