Når dei unge i dag legg frå seg mobiltelefonane, er det særs sjeldan av di dei skal til latinundervising. Det er rett og slett ikkje god latin å påpeike for ein tenåring at å lære seg litt latin kan vere klokt. Utan omsyn til kva ungdommen meiner, eller kva Alexander Kielland ville ha sagt, skal me i dag ta føre oss ei latinsk formaning. Det er filosofen og teologen Thomas Aquinas som etter seiande er opphavsmann til uttrykket: Cave ab homine unius libri. På norsk vert tydinga: «Ta deg i akt for han som berre kjenner éi bok.»

Kan hende er det ein lesar eller fem som no trur at Aquinas med åtvaringa meinte noko negativt om personen med kjennskap til berre éi bok, men det er motsett. Teologen ville fram til at me mest sannsynleg har å gjere med ein som kan boka betre enn dei som har lese fleire bøker. Om alle visste dette frå før, ber me om orsaking.

Så skal me vidare til Moskva og til Lefortovo-fengselet. Der går ein fange til fengselsbiblioteket for å låne ei bok. Responsen frå bibliotekaren er: «Boka du vil låne, har me diverre ikkje inne, men me har forfattaren.»

Det lakkar og lid mot påske. For folk som skal til fjells, har Klok-redaksjonen laga eit supplement til fjellvitreglane, nemleg: Hugs at ti meter er betre enn ti kilometer i feil retning. Takk for takksemda.

Så vart det endeleg Laurits Killingbergtrø sin tur. Han skriv: «Nydalen er eit triveleg strok i Oslo, der det ligg inntil Akerselva og kan fungere som ein fin stoggestad på elvevandringa med sine kafear og høve til dukkertar. Men her held eg visst på og drøymer meg bort i sommaropplevingar tidleg i mars! I dag er eg da i Nydalen fordi eg fann ut at biblioteket her er av dei få i byen som har løysingsboka i Klok på bok! Rett det, eg fann den boka som eg trudde passa best med hjelpetipsa: Se en siste gang på alt vakkert, ei novellesamling av Kristin Vego. Sitatet står på ‘rett’ side, og det står i kapittelet med tittelen «Be my baby». Kristin Vego er for meg eit spennande namn, som eg måtte finne ut meir om. Trass i det supernorske namnet er ho fødd i Århus, men er rekna som dansknorsk. (Det er 44 i Noreg som har det etternamnet – snok, snok.) For Klok-boka fekk Kristin Vego i 2021 Tarjei Vesaas’ debutantpris, så ho er godt i gang, og vi ventar på framhaldet.»

Skeisebibliotekaren i LASK skriv: «Nok en gang måtte vi ut av huset for å løse ukens konkurranse, for den Tarjei Vesaas’ debutantprisvinnende novellesamlingen Se en siste gang på alt vakkert, av Kristin Vego, hadde vi – med skam å melde – ikke i egen samling. Det har vi nå. Sitatet er hentet fra den litt snodige og forbløffende novellen “Be my baby”.»

Folke Kjelleberg skriv: «Den danske utgåva Se en sidste gang på alt smukt kom i 2022 og vart same året heidra med Bogforums debutantpris. Kristin Vego er fødd i 1991, då sørafrikanske Nadine Goldimer vann Nobelprisen i litteratur. Forfattaren er busett i Oslo, og ho er mellom anna redaktør i Vagant og kritikar i Dagbladet.»

På oppgåve 1569 var alt vakkert i svara me fekk frå desse klokingane: Signar Myrvang, Eli Winjum, John Olav Johnsen, Paul Henrik Hage, Vigdis Hegna Myrvang, Nils Farstad, Torhild Bru, Inger Anne Hammervoll, Per Trygve Karstensen, Ingebjørg Sogge, Laurits Killingbergtrø, Inger Margrethe Berge, Jarle Fanebust, Jan Alfred Sørensen, Bjørn Myrvang, Turid Tirevold, Ole Husby, Else Gjesdahl Sørensen, Gunder Runde, Arne Thorvik, Fritjof Lampe, Ragnhild Eggen, Audun Gjengedal, Gunnlaug og Tor Inge på Gullhaugen, Reidar Birkeland, Jorunn Øxnevad Lie, Olav Holten, Knut Einar Johannessen, Lise Haaland, Camilla Høvik, Skeisebibliotekaren i LASK, Eli Hegna, Inge Strand, Dei kvasse på Fana, Folke Kjelleberg, Geir Nævdal, Sigrun Gjengedal Ruud, Anne Berit Skaarer, Gunnar Eide, Kjell Helge Moe, Robert Øfsti, Eirik Holten, Tove Skoghaug Skrede, Gunnar Bæra, Ole G. Evensen og Torleik Stegane. Bokvinnaren denne gongen heiter Vigdis Hegna Myrvang. Gratulerer!

Klok på bok 1571

– Og du, kva driv du med? Kvar skal du? Adresse? Alder? Foreldre?

Den skitne mannen står ved puta mi og vætar ein blyant med tunga.

– Kjende du den kvinna?

– Eg trefte ho for tre minutt sidan.

Ikkje eingong Knut Hamsun ville vel ha vorte utsett for noko slikt!

Sitatet er frå side 29 i boklækjarutgåva (2021). Me skal fram til ei bok som på originalspråket kom ut fyrste gong i 1930. Forfattaren var både fødd og døydde i år då Nobelprisen i litteratur gjekk til nordiske forfattarar. Heilt til sist i boka får me vete kva forteljaren skal ete til kvelds ein dag i februar, og før eg godkjenner svaret, vil eg vete kva rett det er snakk om. Send namn på matmål om kvelden, namn på forfattar og tittel på verk til klok@dagogtid.no. Svarfristen er til og med 25. mars.

Medikus Libri