Norske matskattar nr. 71: boknafisk
Vår aller største eksportsuksess gjennom tidene er utan tvil tørrfisken. Han har skapt enorme verdiar som oljenæringa aldri kjem til å ta att. Alt på 1300 talet var inntektene frå salet av tørka torsk tre gonger utgiftene på statsbudsjettet.
Tørrfisken har vore gjest i matskattspalta, som nummer fire ( for dei som har arkivert ho). Men denne skatten frå havet kjem i fleire variantar. Éin som det er stor entusiasme rundt, er den varianten me kallar boknafisk, eller boknafesk, som han heiter i nord.
Medan den klassiske tørrfisken frå skreifisket heng i fleire månader, heng boknafisken mykje kortare. Han skal berre verta turr utanpå og mjuk ved ryggbeinet.
Då er han bokna og perfekt for å vatnast ut, bakast eller grillast.
Vanlegvis vert han servert som mykje anna «gamal» fisk med baconterningar, gulrøter, poteter og kvit saus.
Turking av fisk i Lofoten har gått føre seg så lenge det har budd folk der. Det er ein heilt unik konserveringsteknikk. Vêret er perfekt, ikkje for kaldt, takk vera golfstraumen, det er lite insekt som kan angripa fisken, og fuglane har nok fersk mat i havet til at dei orkar byrja hakka seg gjennom eit hardt fiskeskinn.
Ein turka torsk var dessutan lett å frakta ut i verda før ein fekk kjølerom og frysar.
Korleis boknafisken oppstod som ei delikatesse, er ikkje lett å seia. Truleg var det ein nordlending som var svolten og ikkje hadde tolmod til å venta i vekevis.
I dag får du nydeleg ferdigbokna fisk i butikken. Halvors Tradisjonsfisk i Tromsø sel han i flotte pakningar.
Av det meir avanserte slaget kan Innsida slå eit slag for boknafisksashimi, som kokken Frida Ronge serverer på Tak i Oslo. Ein idé ho fekk etter å ha vore med Innsida til Lofoten og smakt boknafisk for fyrste gong.
Ein skikkeleg matskatt er det for alle som set pris på modna fisk med noko godt attåt.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Vår aller største eksportsuksess gjennom tidene er utan tvil tørrfisken. Han har skapt enorme verdiar som oljenæringa aldri kjem til å ta att. Alt på 1300 talet var inntektene frå salet av tørka torsk tre gonger utgiftene på statsbudsjettet.
Tørrfisken har vore gjest i matskattspalta, som nummer fire ( for dei som har arkivert ho). Men denne skatten frå havet kjem i fleire variantar. Éin som det er stor entusiasme rundt, er den varianten me kallar boknafisk, eller boknafesk, som han heiter i nord.
Medan den klassiske tørrfisken frå skreifisket heng i fleire månader, heng boknafisken mykje kortare. Han skal berre verta turr utanpå og mjuk ved ryggbeinet.
Då er han bokna og perfekt for å vatnast ut, bakast eller grillast.
Vanlegvis vert han servert som mykje anna «gamal» fisk med baconterningar, gulrøter, poteter og kvit saus.
Turking av fisk i Lofoten har gått føre seg så lenge det har budd folk der. Det er ein heilt unik konserveringsteknikk. Vêret er perfekt, ikkje for kaldt, takk vera golfstraumen, det er lite insekt som kan angripa fisken, og fuglane har nok fersk mat i havet til at dei orkar byrja hakka seg gjennom eit hardt fiskeskinn.
Ein turka torsk var dessutan lett å frakta ut i verda før ein fekk kjølerom og frysar.
Korleis boknafisken oppstod som ei delikatesse, er ikkje lett å seia. Truleg var det ein nordlending som var svolten og ikkje hadde tolmod til å venta i vekevis.
I dag får du nydeleg ferdigbokna fisk i butikken. Halvors Tradisjonsfisk i Tromsø sel han i flotte pakningar.
Av det meir avanserte slaget kan Innsida slå eit slag for boknafisksashimi, som kokken Frida Ronge serverer på Tak i Oslo. Ein idé ho fekk etter å ha vore med Innsida til Lofoten og smakt boknafisk for fyrste gong.
Ein skikkeleg matskatt er det for alle som set pris på modna fisk med noko godt attåt.
Fleire artiklar
Eit større forsvar treng fleire folk. Neste år vil regjeringa tilføre Forsvaret 300 nye årsverk, i overkant av 400 fleire vernepliktige i førstegongsteneste og i overkant av 600 fleire reservistar. Biletet viser unge som tok del i ei opptaksprøve til bachelorutdanning i Forsvaret på Sessvollmoen i fjor.
Foto: Amanda Pedersen Giske / NTB
Mangel på personell kan bremse Forsvaret
Forsvaret er budsjettvinnar i år, men manglar fagfolk. – Vi er på grensa til ei krise, seier forbundsleiar Torbjørn Bongo.
Firda på Sandane i Nordfjord er ein av få vidaregåande skular som tilbyr både drama-, dans- og musikkfag. Elevar frå 21 kommunar søker seg hit. Likevel heng trusselen om nedlegging av linjer over han.
Foto: Firda vgs / Vestland fylkeskommune
Slaktar skular med sparekniv
Når fylkeskommunane må kutte, går det hardt ut over den vidaregåande skulen. Fag, linjer og heile skular forsvinn.
Moses i bokhandelen ved San Antonio University der han arbeider når han ikkje studerer psykologi.
Alle foto: Håvard Rem
Sekstiåttarkryptonitten
SAN ANTONIO: Unge ikkje-vestlege vert lett konservative.
Dei kjem frå tradisjonstru kulturar som ikkje dreg på vestleg skuld.
Teikning: May Linn Clement
Kommunale kvelartak
Den romslegare økonomien til folk flest vert eten opp av dei økonomiske problema til kommunane.
Dette er dei 97 gislane tekne av palestinarar 7. oktober 2023 som framleis er sakna.
Kjelde: «Hostages and Missing Families Forum»
I hendene på Hamas
For eitt år sidan bortførte terroristane meir enn 240 menneske frå Israel. Nokre er sette fri og kan fortelje om grufulle opplevingar. Andre har døydd i tunnelane til Hamas.