Sluttsiffera vart brutale då Carlsen førre fredag vann det 11. partiet òg: 7,5–3,5 med fire sigrar til verdsmeisteren og null til den russiske utfordraren Jan Nepomnjasjtsjij.

Nepomnjasjtsjij–Carlsen

(11. parti. Svart i trekket)

Carlsen slo springaren på e3 og ofra tårnet. «Pila» hoppa himmelhøgt over til svart. Pila fekk som alltid rett. Åtaket til Carlsen var knusande.

Magnus den ærlege

Kven er Magnus Carlsen? Han er ein elitist. Han er ikkje «soft», han er ikkje ein norsk sosialdemokrat, han er ikkje politisk korrekt. For alt dette er han til tider omstridd i det norske folket, i alle høve i den norske intelligentsiaen. Men éin ting skal han ha: Han er uvanleg ærleg. Carlsen sa føre VM-kampen kva som ville skje – og det skjedde – nemleg at russaren ville kollapsa om han fekk motgang.

Endå meir interessant er det at Carlsen etter VM-kampen skrytte av sitt eige spel. Det gjer han nesten aldri. Han er som regel misnøgd med små og store detaljar, men ikkje denne gongen: Han hadde spela nærast perfekt i 11 parti på rad. Dataprogramma stadfester at nivået aldri har vore høgare i ein VM-kamp enn i den fyrste halvdelen av årets duell. Carlsen makta halda nivået oppe heile vegen, slik at russaren stanga mot ein vegg og miste hovudet.

Gje seg på topp?

Då kjem spørsmålet om Carlsen vil gje seg på topp i klassisk VM-sjakk. Det vil vera ei ulukke for sjakken, men eg skjønar godt Carlsen. Han vil få ti år på VM-trona (neste VM-kamp vert spela i 2023), og han har slege dei beste i sin generasjon (Karjakin, Caruana og Nepomnjasjtsjij) og den beste i den førre generasjonen (Anand). Å finna motivasjon til endå ein duell mot ein litt veikare utfordrar frå same generasjon vil vera vanskeleg. Om han skulle tapa, vil han aldri kunne tilgje seg sjølv.

Som han seier det etter Dubai: Gleda over å vinna ein lang VM-kamp er ikkje lenger så stor, men sorga ved eit tap vil vera så mykje større… Carlsen har lenge tenkt at den femte VM-kampen skulle verta den siste, men så skjedde det noko i haust som gjer at døra framleis står på gløtt: Det dukka opp ein 18-åring frå Iran med fransk pass: Alireza Firouzja, allereie nummer to på verdsrankinga og no kvalifisert til kandidatturneringa. Berre ein generasjonsduell med Firouzja vil kunne motivera Carlsen til ein sjette VM-kamp.

Det er 12 års aldersskilnad mellom dei to, slik det var då Kramnik detroniserte Kasparov i 2000, og då Kasparov slo Karpov i 1985. Carlsen likar tanken på å vera den fyrste som snur det uunngåelege generasjonsskiftet. Og om han ikkje skulle makta det, vil Firouzja vera ein verdig arvtakar.

Nye mål

Carlsen elskar sjakken og er langt frå ferdig som sjakkspelar. Om ti dagar vil han freista vinna nye VM-gull i snøggsjakk og lynsjakk i Warszawa (han har til saman åtte gull i dei to disiplinane). Han seier òg at han vil jakta på ein ny verdsrekord i langsjakk: ratinggrensa 2900. Carlsen har sjølv rekorden på 2889; etter VM-kampen mot Nepomnjasjtsjij er talet hans 2865, 61 poeng føre Firouzja.

Denne nye «ratingoptimismen» er eit direkte resultat av dei fire sigrane mot Nepomnjasjtsjij. Carlsen ser at han er i stand til å vinna mange parti mot konkurrentane – gløymde er dei 12 strake remisane mot Caruana i 2018 – om han maktar konsentrera seg fullt ut ved brettet dag etter dag, minutt for minutt.

Her spelar teamet til Carlsen ei viktig rolle. Dei skal fôra han med kreative idear i opninga. Og den mest kreative i sjakkverda i dag er russaren Daniil Dubov (25), som i VM valde å arbeida for nordmannen framfor landsmannen. Carlsen og Dubov er typiske sjakkspelarar: Individualistar som går sine eigne vegar.

Atle Grønn