Kven bur slik, tenkjer eg medan eg sit på bussen inn mot Dale i Sunnfjord. Ute er det mest landskap, fjell og skog, og eitt og anna hus utan nære naboar.

– Der bur syskenbarnet mitt, seier bussjåføren, og eg lurer på om eg kom i skade for å seia noko høgt.

Eg er den einaste passasjeren i dag, har sete meg like bak sjåføren, Jostein, og får såleis ein guida tur heile den dryge timen det tek å køyra frå Rysjedalsvika kai til selve Dale – ei nemning som heng att frå glanstida då byfolk flytta hit for å arbeida på sko­fabrikken A/S Jarl.

– Der bur eit anna syskenbarn av meg, seier Jostein nokre minutt etter det fyrste, men når me passerer det tredje syskenbarnet på ruta, seier han at no har han ikkje fleire syskenbarn på dette strekket.

– Kva skal du i Dale, då, spør han, og eg fortel at eg skal til Jakob Sande-senter for forteljekunst og bu og skriva i barndomsheimen til diktaren i to veker.

– To veker i Dale? Håpar du finn noko å skriva om!

Sjølv om eg ikkje har vore her før, er det som augo mine leitar etter ting eg kjenner att. Spreidd busetnad er det i Austevoll òg, og eg bur ikkje akkurat sentralt, eg heller.

Ser eg etter likskapar, er det mykje som er likt her og heime. Når me kjem til kommunesenteret Dale, kan det samanliknast med å koma sørfrå til rundkøyringa på Eidsbøen og køyra mot Storebø.

Fyrst passerer me den nye Dingemoen skule med mørk, ståande kledning. Me har same stil på den nyutbygde ungdomsskulen i Austevoll.

Så kjem me til to svære, grå klossar like ved einannan som heiter Europris og Coop Extra. Nett som heime! Dei vart sette opp på ein, to, tre for eit par år sidan, og no er det ingen som hugsar korleis det såg ut før klossane kom.

– Der er gamle gamleheimen. I dag er det husvære der, seier sjåføren.

– Det er det i den gamle gamleheimen i Austevoll òg, seier eg.

Er det slik det er å reisa til nye stadar, å berre leita etter likskapar med staden du kjem frå? Då Jakob Sande (1906–1967) var på langfart sørover Stillehavet i 1933, drog han kjensel på naturen i Magellanstredet i Chile. Han meinte det såg ut som Sognefjorden. «Ein plass var det so hoggande likt Vik i Sogn at eg var på veg opp på brua for å dra i fløyta og varsku sogningane om at no kom dampen.»

Frå busshaldeplassen går eg mot Dale kyrkje, der tolv år gamle Jakob skal ha skrive det fyrste diktet sitt: «O, Herre Gud!/ Lad ei din tjener lenger/ strække sin preken ud./ Nu er jeg mett av hans ord!/ Jeg lenges hjem til mitt middagsbord.»

Klokkargarden, som Jakob kom frå, ligg like til venstre for kyrkja. Faren var klokkar, ordførar og lærar, og det fyrste eg kjem til, som ein portal til tunet, er den gamle skulestova der Jakob gjekk. No er huset ein liten butikk med bøker, handdukar, koppar og T-trøyer med Sande-sitat.

På trappa tek Rakel Wilhelmsen Solheim, dagleg leiar av senteret, imot meg. Eg veit at ho er ei av fire systrer, og at far deira dreiv målarbutikken i bygda tidlegare. Det fortalde bussjåføren.

Rakel viser meg mot våningshuset, der eg skal bu i skriveresidensen dei neste to vekene.

Dette er berre noko eg har høyrt om at folk gjer, reiser vekk frå heimen sin til hus i inn- og utland for å skriva i ro og mak, og kanskje til og med bli inspirerte.

Til vanleg skriv eg frå stova heime, er med familien min kvar dag og vert inspirert deretter. Å vera nær røtene mine kjennest trygt, men samstundes er eg redd for å verts rotfast, verta for komfortabel med heimeskrivinga.

Er det sunt for skrivinga å vera heime heile tida? Eller er det ein av grunnane til at det finst residensar som skribentar kan søkja seg til, ofte i fleire månader i slengen, nett for å skriva? Kjem denne residensen til å skapa presedens?

Algoritmane spelte på lag med meg ein kveld i sommar. Nokon hadde likt eit innlegg på Facebook som førte til at eg fekk det opp i nyhendestraumen min: I Fjaler kan ein søkja om å få bu gratis og skriva i barndomsheimen til Jakob Sande.

Eg sende inn ein søknad og fekk tildelt to veker i november.

Jakta etter fellestrekk held fram når eg kjem til våningshuset, der eg møter tunverten Margrete Reisæter. Ho fortel om dei ulike bygga og i kva rekkjefylgje dei er vortne renoverte. Her er ei løe, ein garasje og Bestefarsstaua, der Jakob vart fødd.

Våningshuset, som strekkjer seg attende til seint på 1700-talet, er bygd på fleire gonger sidan. I 2017 stod det ferdigrenovert som diktarbustad.

– Då me byrja å renovera det i 2014, såg me at den eldste delen var den som heldt seg best.

– Slik er det i vårt hus òg, seier eg.

Me går inn og opp trappa, som har eit gelender som liknar mitt, og trør inn på nett like trebord som eg sjølv har i andre etasje. Eg støkk til når eg ser inn på kjøkenet: Kjøleskåpet er identisk med det førre eg hadde, og av erfaring veit eg at handtaket kan knekka rett av om eg tek for hardt i. Dei runde lampekuplane i taket er heilt like mine, og salongbordet er ein variasjon av det eg har i stova heime.

Ein gong lærte eg meg eit triks for å sovna. Der menn ofte finn svevnen snarare, har kvinner lettare for å grubla om nettene. Spesielt om mykje står på spel, som til dømes å reisa frå mann og born i to veker.

Trikset eg lærte, er å visualisera ein gjenstand eg likar godt. Studera denne gjenstanden opp og ned, til minste detalj. Ikkje vika med tankane, ikkje hoppa over på noko anna, men ha det indre blikket festa på denne tingen, og ikkje flakka med augo. Deretter skal eg ta på denne tingen, framleis inni hovudet, la handa fylgja forma og kjenna på strukturen.

Gjenstanden min, den som gong på gong har vore det siste eg tenkjer og tek på før eg sovnar, er nettopp salongbordet.

Eg har jo reist før, det er ikkje det, men når eg har reist åleine, som no, har eg iallfall møtt nokon kjende i andre enden. Dei neste fjorten dagane skal eg ikkje vera saman med nokon eg kjenner frå før. Her har eg ingen slektningar, ingen venner og ingen fiendar, trur eg.

Men eg har Coop Extra, lampekuplar i taket og eit salongbord som kan byssa meg i svevn.

Det er godt å vita, for det ferdast so mangt i notti.

May Linn Clement

May Linn Clement er fast teiknar og skribent i Dag og Tid.