Ei av dei største gåvene til ungdommen på åttitalet var Interrail. For ein billig penge kunne vi loffe rundt i heile Europa, og det gjorde vi sjølvsagt. For min del vart eg nesten lommekjend i Spania, som stod fram som landet av mjølk og honning for ein norsk heimføding.

Eg hadde knapt vore utanlands før Interrail, om vi då ser bort frå Kongens by København, der reiseruta gjekk via den vaklevorne ferja «Holger Danske».

Ein haust var vi kome til Almería, på sørspissen av Spania. Ein av oss hadde ein kjenning høgt oppe i fjella, ei vaksen dame ved namn Maria, i den litle landsbyen Felix – dit opp ville vi sjølvsagt dra. Vi undersøkte når bussen gjekk, men diverre: Bussruta var nyleg blitt lagd ned fordi bussjåføren var død(!).

Dermed leigde vi den billigaste bilen vi fann, ein knøttliten Seat Panda, ein vits av ein plastbil så trong at vi nesten måtte bruke skohorn og spenefeitt for å få lirka inn fire velfødde nordmenn.

Turen gikk høgt til fjells med hovudet oppi biltaket og trettifem varmegradar. så då vi endeleg var framme, velta vi ut av bilen som overkokte sardinar. Maria tok oss gledesstrålande imot; så gjestfri var ho, at ho overlèt heile huset sitt til oss, mens ho sjølv skulle overnatte hos ein nabo. For ein luksus! Eige hus i utlandet!

Gjensynsgleda var stor, og morgonen etter vakna vi altså som herrar i eige hus. Vi tenkte, som sjølvhjelpne nordmenn, dermed straks at vi måtte ordne frukost, og to av oss vandra ut i landsbyen og handla inn det spanske landbrukets rike gåver: enorme vassmelonar, blodraude tomatar, struttande agurkar, lokal spekeskinke, duftande ostar og ferske brød hos bakaren.

Og mens vi sat og meska oss med desse herlegdommane: Der går døra opp, og inn kjem Maria – med hendene fulle av matvarer. Då ho ser at vi alt har ordna oss sjølv, blir ho rasande. Gud for ei skam! Tenk kva naboane vil seie når dei ser at ho ikkje sjølv har sørgd for å traktere gjestene sine! Kva slags åtferd er dette!

Og vi, vi følte oss som idiotar, sjølvsagt. Vi ville jo ikkje vere til bry. Det må jo vere den norskaste av alle norske kjensler: Alle skal sørge for seg sjølv og ikkje ligge andre til last.

Det var litt av ei lekse å lære. Raseriet gjekk over etter kvart, og same dag byrja den heidundrande fiestaen til ære for San Roque, som er byens skytshelgen. Felix var pynta til trengsel, med flagg overalt, dei hadde sett opp ein bar inntil kyrkjeveggen, og folket bar helgenbileta av San Roque, Santa Maria Magdalena og Kristus på skuldra til innbyggjarane gjennom byen.

Så var det drikk og dans på torget utover kvelden, og den norske idiotien vår var heldigvis gløymd i all ståheien. Den protestantiske oppveksten hadde spelt oss eit puss, og nok ein gong blir eg mint om mi dragning mot katolisismen, som sjølvsagt bare er noko stort tull, strengt gudlaus som eg er; det eg vert fascinert av, er vel heller den livsnytande haldninga i middelhavslanda: pynten og festivitasen – og det er vel meir basert på kultur enn på religion, og kvar går eigentleg skiljet? Tradisjonen rundt San Roque fortel ei liknande historie som den om Buddha: den velståande sonen som forlét røtene sine og vier livet sitt til folket.

Byen Felix har litt over fem hundre innbyggjarar, ganske stabilt har det vore dei siste tiåra, men under fiestaen kjem alle utflyttarane tilbake til røtene. Almería har trekt til seg store mengder arbeidskraft, området er jo som eit gigantisk drivhus som forsyner heile Europa (inkludert Noreg) med frukt og grønsaker året rundt.

Helgenbildet av San Roque, som stolt blir bore rundt i byen, inkluderer alltid ein hund ved sida hans. Han vart kanonisert på grunn av arbeid med dei pestplaga og er òg helgen for sjukepleiarar, kirurgar og... hundar. Soga seier at han sjølv også ble smitta av pest, og då han låg sjuk, kom ein hund til han kvar dag med brød han hadde stole heime. Eigaren fatta mistanke og følgde ein dag etter hunden, fann den pestråka, tok han med heim og pleidde han. Og vi veit jo no veldig godt at spanjolane er særs gjestfrie. Dei kjem med mat til deg – til og med hundane.

Dagfinn Nordbø

Dagfinn Nordbø er tekstforfattar og satirikar.