Burgarluksus
Smør må til i båe panner. Sopp er ikkje så glad i olje.
Alle foto: Dagfinn Nordbø
Hamburgar
Hamburgar vert eten over heile verda, med mange variasjonar og oftast med storfekjøt i eit sandwichliknande konsept.
I enkelte land, som India, der religionen står sterkt, er kylling eller svin nytta, og muslimane held seg helst til kylling.
Sjølv kjenner eg ikkje ein einaste muslim som ikkje tek seg ein baconburgar i ny og ne.
«The Absolutely Ridiculous Burger» veg 84,3 kilo og vert seld i Mallie’s Sports Grill & Bar i Michigan i USA. Sjølvsagt.
Hamburgar
Hamburgar vert eten over heile verda, med mange variasjonar og oftast med storfekjøt i eit sandwichliknande konsept.
I enkelte land, som India, der religionen står sterkt, er kylling eller svin nytta, og muslimane held seg helst til kylling.
Sjølv kjenner eg ikkje ein einaste muslim som ikkje tek seg ein baconburgar i ny og ne.
«The Absolutely Ridiculous Burger» veg 84,3 kilo og vert seld i Mallie’s Sports Grill & Bar i Michigan i USA. Sjølvsagt.
Når ein som nordmann får det luksuriøse høvet til å boltre seg i ein diger fransk supermarknad, veit ein at ei anna verd er mogleg. Når ferskvarediskane måler hundre meter til saman, med ostedisk, kjøtdisk, pålegg og fiskedisk – då er gamle Nordbø i sitt ess.
Her inne kan eg gå i timevis og surra, rota og slå av ein prat med dei andre kundane. Eg hadde nyleg til dømes ein ti minutts passiar med ein artig gammal gubbe som gjekk rundt og bar på ein flamingo utskoren i tre. «Han et berre dadlar, ikkje noko anna», påstod gubben, mens kona stod og lo seg i hel ved sida av. Eg er viss på at dei har eit morosamt ekteskap.
Og så kan eg jo spørje ut personalet på mitt – ja, kva skal eg seie – avanserte skulefransk? Min beste fransk er alltid i butikkar, kafear, barar og restaurantar. Levemannsfransk, må eg vel innrømme, når sant skal seiast. Fyrste dagen er eg så godt som hjelpelaus språkleg, men etter eit par dagar kjem gymnasfransken fram frå inni hjerneborken ein stad, om eg berre får praktisere litt.
Det vert så visst ikkje billeg når eg til slutt kjem til kassa i supermarknaden, men du heilage Ganesha som ein her kan glede seg over matskattar. Utvalet av kjøt er annleis enn heime. Eg måtte slå til på rappen då eg også fann kverna kalvekjøt, utan innblanding av noko som helst! Norske kalvar veks jo stort sett opp, men her ligg kalv i diverse former og freistar meg i diskane.
Har du ikkje smakt kalvelever, slå til om du finn det! Det er livretten til Eyvind Hellstrøm, og det seier ikkje så reint lite. Her i regionen Roussillon, som tidlegare var spansk og av somme vert kalla Nord-Catalonia, finn du det beste også frå den spanske sida, ikkje minst får du eit herleg utval av spekeskinker og -pølser frå begge land, også Italia.
Vel heime spekulerte eg meg fram til å lage ein skikkeleg luksuriøs burgar på laurdagskvelden, og då må ein jo vere raus med det ein skal ha attåt.
Av ostar kunne eg berre fråtse og velje – eg kunne brukt engelsk cheddar, men gjekk for gorgonzola. Han finst i to variantar, picante og dolce, sistnemnde er mildare, så eg gjekk for den. Ein skarp gorgonzola eller roquefort ville nok utkonkurrert det milde kalvekjøtet på smak.
Til to burgarar veg du opp 400 gram kverna kjøt (bruk kva type du vil) og ha i salt, så deigen vert litt seigare og lettare å forme. Ha i nykverna svart pepar og ein liten finhakka lauk, gjerne banansjalott, men alt er lov. Så slår du i eit lite egg, og då vert deigen såpass fuktig at du treng litt kveitemjøl. Brødkrumme kan også brukast. Dryss i litt og litt, du treng ikkje mykje, kna det inn – det er berre for at burgarane skal vere lettare å forme. La det heile stå og godgjere seg ein times tid, om du kan.
Del nokre fine uskrelte poteter i lange båtar, legg dei i ei eldfast form med litt olje, legg på salt, pepar og gjerne urter som timian eller rosmarin. Inn i omnen med dei, på 220 grader over- og undervarme. Snu litt på dei ein gong eller to under steikinga.
Ta fram to steikepanner og bruk godt med smør i den eine, som får selskap av skiva sopp av kva som helst type. Eg brukte også litt oppskoren chorizopølse med soppen, eg sa jo at dette skulle vere luksus – chorizoen er framifrå smakssettar.
Den andre panna får både smør og olje, olja gjer at panna toler noko sterkare varme, og i den steiker du dei to burgarane.
Gjer det gjennomsteikt om du vil, eg føretrekker ein raud kjerne, så lenge det er kvalitetskjøt.
Så er det burgarbrød. Eg blæs dei helst ein lang marsj, men bruk det gjerne om du likar det. Eg synest ikkje det er mogleg å få kjøpt dei gode nok, om du då ikkje lagar dei sjølv eller finn nokre nysteikte brioche hos ein kunnig bakar.
Denne maten er så velsmakande at han fortener kniv og gaffel. Legg osten oppå burgaren når begge sider er steikte, ha på lok eit lite bel om du vil ha han heilt smelta.
Eit sprøtt salatblad eller to er fint, og kanskje ei raud og saftig tomatskive – og har du tørka steinsopp i hus, køyr ein liten handfull til pulver i kaffikverna og bland ein steinsoppmajones. God helg!
Dagfinn Nordbø er tekstforfattar og satirikar.
post@nordbo.no
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Når ein som nordmann får det luksuriøse høvet til å boltre seg i ein diger fransk supermarknad, veit ein at ei anna verd er mogleg. Når ferskvarediskane måler hundre meter til saman, med ostedisk, kjøtdisk, pålegg og fiskedisk – då er gamle Nordbø i sitt ess.
Her inne kan eg gå i timevis og surra, rota og slå av ein prat med dei andre kundane. Eg hadde nyleg til dømes ein ti minutts passiar med ein artig gammal gubbe som gjekk rundt og bar på ein flamingo utskoren i tre. «Han et berre dadlar, ikkje noko anna», påstod gubben, mens kona stod og lo seg i hel ved sida av. Eg er viss på at dei har eit morosamt ekteskap.
Og så kan eg jo spørje ut personalet på mitt – ja, kva skal eg seie – avanserte skulefransk? Min beste fransk er alltid i butikkar, kafear, barar og restaurantar. Levemannsfransk, må eg vel innrømme, når sant skal seiast. Fyrste dagen er eg så godt som hjelpelaus språkleg, men etter eit par dagar kjem gymnasfransken fram frå inni hjerneborken ein stad, om eg berre får praktisere litt.
Det vert så visst ikkje billeg når eg til slutt kjem til kassa i supermarknaden, men du heilage Ganesha som ein her kan glede seg over matskattar. Utvalet av kjøt er annleis enn heime. Eg måtte slå til på rappen då eg også fann kverna kalvekjøt, utan innblanding av noko som helst! Norske kalvar veks jo stort sett opp, men her ligg kalv i diverse former og freistar meg i diskane.
Har du ikkje smakt kalvelever, slå til om du finn det! Det er livretten til Eyvind Hellstrøm, og det seier ikkje så reint lite. Her i regionen Roussillon, som tidlegare var spansk og av somme vert kalla Nord-Catalonia, finn du det beste også frå den spanske sida, ikkje minst får du eit herleg utval av spekeskinker og -pølser frå begge land, også Italia.
Vel heime spekulerte eg meg fram til å lage ein skikkeleg luksuriøs burgar på laurdagskvelden, og då må ein jo vere raus med det ein skal ha attåt.
Av ostar kunne eg berre fråtse og velje – eg kunne brukt engelsk cheddar, men gjekk for gorgonzola. Han finst i to variantar, picante og dolce, sistnemnde er mildare, så eg gjekk for den. Ein skarp gorgonzola eller roquefort ville nok utkonkurrert det milde kalvekjøtet på smak.
Til to burgarar veg du opp 400 gram kverna kjøt (bruk kva type du vil) og ha i salt, så deigen vert litt seigare og lettare å forme. Ha i nykverna svart pepar og ein liten finhakka lauk, gjerne banansjalott, men alt er lov. Så slår du i eit lite egg, og då vert deigen såpass fuktig at du treng litt kveitemjøl. Brødkrumme kan også brukast. Dryss i litt og litt, du treng ikkje mykje, kna det inn – det er berre for at burgarane skal vere lettare å forme. La det heile stå og godgjere seg ein times tid, om du kan.
Del nokre fine uskrelte poteter i lange båtar, legg dei i ei eldfast form med litt olje, legg på salt, pepar og gjerne urter som timian eller rosmarin. Inn i omnen med dei, på 220 grader over- og undervarme. Snu litt på dei ein gong eller to under steikinga.
Ta fram to steikepanner og bruk godt med smør i den eine, som får selskap av skiva sopp av kva som helst type. Eg brukte også litt oppskoren chorizopølse med soppen, eg sa jo at dette skulle vere luksus – chorizoen er framifrå smakssettar.
Den andre panna får både smør og olje, olja gjer at panna toler noko sterkare varme, og i den steiker du dei to burgarane.
Gjer det gjennomsteikt om du vil, eg føretrekker ein raud kjerne, så lenge det er kvalitetskjøt.
Så er det burgarbrød. Eg blæs dei helst ein lang marsj, men bruk det gjerne om du likar det. Eg synest ikkje det er mogleg å få kjøpt dei gode nok, om du då ikkje lagar dei sjølv eller finn nokre nysteikte brioche hos ein kunnig bakar.
Denne maten er så velsmakande at han fortener kniv og gaffel. Legg osten oppå burgaren når begge sider er steikte, ha på lok eit lite bel om du vil ha han heilt smelta.
Eit sprøtt salatblad eller to er fint, og kanskje ei raud og saftig tomatskive – og har du tørka steinsopp i hus, køyr ein liten handfull til pulver i kaffikverna og bland ein steinsoppmajones. God helg!
Dagfinn Nordbø er tekstforfattar og satirikar.
post@nordbo.no
Eg måtte slå til på rappen då eg fann kverna kalvekjøt, utan innblanding av noko som helst!
Fleire artiklar
Rosa rullar av gris – men om skinka er ekte eller ikkje, er ikkje godt å seie ut frå eit bilete.
Foto: Pxhere.com
Kokt skinke
Ikkje eingong «ekte» er det det ein gong var.
Gunnhild Øyehaug har skrive bøker i mange sjangrar etter diktdebuten i 1998. Ho er også lærar ved Skrivekunstakademiet i Hordaland.
Foto: Helge Skodvin
Bulletinar frå ein medviten romanperson
Gunnhild Øyehaug skriv friskt og morosamt om draum og røynd i metaland.
VINNAREN: På søndag vart Herbert Kickls Fridomsparti (FPÖ) for første gongen største parti i det austerrikske parlamentsvalet. Får partiet makt, vil dei jobbe for å oppheve sanksjonar mot Russland.
Foto: Lisa Leutner / Reuters/ NTB
Politikk i grenseland
Austerrikarane ser på seg sjølv som ein fredsnasjon. Likevel røystar ein tredel på prorussiske høgrepopulistar.
Butikkvindauge i Worth Avenue i Palm Beach i Florida.
Alle foto: Håvard Rem
Det blonde reservatet
PALM BEACH: Krig og folkevandring verkar inn på alle vestlege val. Eit amerikansk presidentval kan verka andre vegen òg.
Joaquin Phoenix spelar hovudrolla som Joker.
Foto: Warner Bros. Discovery
Dyster dobbeldose
Denne runden med Jokeren ber det same mørket med nye tonar.