Eg vaknar fem over sju på hotellrommet på Notodden og set føtene ned på det slitne golvteppet. Eg reiser meg varsamt.

Kva i alle dagar?!

Eg kan ikkje tru det.

Eg er ikkje støl!

Eg vender hovudet, sakte, ser til høgre, ser til venstre. Kinken i nakken er borte. Eg går på toalettet, ser meg i spegelen. Kvisa er borte. Eg har sove som eit barn.

Er det Facebook-kommentaren frå Tomas Espedal som har forløyst meg? Eg var letta og oppstemt då eg la meg i går kveld, og eg kjenner det same no. Det gjer tydelegvis kroppen òg. Han er letta. I går var han på alerten, det var raude lys og rautande alarm. No er alarmen slått av. Stille. Signal frå hjernen er i løpet av natta blitt sende til slitne musklar i lår, legger, føter, rygg og nakke: «Opedalen har tatt til fornuft, og skal ikkje gå 39 kilometer. Gjentar: Han skal ikkje gå 39 kilometer. Vi vender tilbake til standard prosedyre».

Over natta fungerer/funksjonerer kroppen som han skal. Det er eit mirakel!

Eller kjem det av medisineringa? Eg har smurt leggane godt inn med Voltarol Forte og har dei siste 14 timane svelgt seks 500 mg Paracet. Er eg dopa?

Kven bryr seg om kva det botnar i? Resultatet er uansett mirakuløst.

Eg set meg i frukostsalen og ser at eg har fått e-post frå Konrad Ofte. Eg hadde sendt han eit spørsmål om det er slik at smerte døyver smerte, og no har han svart. Eg må straks oppsøke lege, skriv han, eventuelt kirurgisk poliklinikk på Notodden sjukehus. Eg kan bruke e-posten «som henvisning for øyeblikkelig hjelp – undersøkelse». Han skriv at gnagsåret på venstre fot kan vere infisert, og ber meg sjekke om det går ei raud stripe på høgre «fotrygg ev. videre oppover foran på leggen».

Han har skrive til saman fire e-brev, og i det neste skriv han at eg òg må sjekke om urinen er påfallande mørkebrun, og få vakthavande lege til å måle om eg har feber, for hevelsen i leggen, kombinert med symptoma feber/urin, kan tyde på «anterior compartment»-syndrom. «Hevelsen innenfor i kapselstrukturen, som omgir muskelen, blir skadet av det store trykket, noe som resulterer i dårlig ernæring av muskelfibrene».

Dette kan gi varige skadar.

Eg svarar, og for fyrste gong på 25 år skriv eg «kjære»:

«Kjære Konrad

Altså, eg er van med smerter i føtene når eg tar meg ut. Det har vore mykje verre enn dette, og nokre gonger kan det vere så vondt at eg ikkje får sove.

I natt har eg sove som ein brunbjørn i januar. I dag er eg superfin! Nær normal.

Alt godt!»

Eg sveiper innom Facebook og ser at Tomas Espedal har skrive ein ny kommentar:

«Sveitserne har mange underlige mål for det å gå langt; man bør altså ikke gå mer enn 23 km om dagen og ikke bære mer enn ni kilo og da går man sånn sirka seks kilometer i timen. Etter normalen. Asfalt gjør alt dette verre, men gå i veikanten og lovpris gress og grus og alt som er godt!»

Maksimalt ni kilo. Sekken min er 15–16 kilo, minst, kan hende meir med all denne medisinen. Eg må gjere noko med vekta. Eg smør matpakke og går opp på rommet, og i ein brosjyre som ligg på skrivebordet, les eg eit sitat av Sam Eyde: «Hvor der er en vilje er der en vei.»

Jepp, tenker eg, slik er det. Eg tek på meg sekken, og ja, han er altfor tung, eg kjenner det, men i dag er kroppen sterk og medgjerleg, det er ein vilje, og det er ein veg. Eg smekkar igjen døra, tar trappene, ikkje heisen, tek eit muntert farvel med resepsjonisten og går lett over Torvet. Eg rundar Eyde Bar og restaurant og flanerer ned Storgata. Mens eg i går stavra meg ut av Kongsberg, og håpa at ingen skulle sjå meg, går eg no med rak rygg, eg gyngar, det er fråspark og kraft, det er flyt og rytme. Eg stansar i Rallarparken for å ta eit bilde av Dyre Vaas rallarstatue. To karar plukkar søppel.

Notodden har mykje til felles med målet for denne turen – Odda.

Ein gong låg det ei vakker jordbruksgrend i enden av Heddalsvatnet, og i ein kort periode var det også her ein flaum av turistar. Dei kom køyrande langs den nye vegen frå Kongsberg, dei kom med tog frå Kristiania og dei kom med båt gjennom Telemarkskanalen. For der kunne små dampskip ta seg opp kanalsystemet og leggje til kai i hjartet av det urnorske Telemark. Dei største attraksjonane var Rjukanfossen og Gaustatoppen, og så var det denne eksotiske bondekulturen.

Turistbølga vara kort her, for mot slutten av 1890-åra kom skipsreiarsonen Sam Eyde frå Arendal og la den største attraksjonen i røyr. Også Tinnelva blei utbygd, og med rik tilgang på kraft og ein slik framifrå infrastruktur bygde dei fabrikkar på bøane ved Heddalsvatnet. Dei smelta jern og produserte salpeter, kunstgjødsel, papp og papir. Folketalet skaut i vêret og Notodden vart ein industriby.

Og for å gjere ei lang industrihistorie kort: I 1987 var eventyret over.

No er det pendling, råning, blues, handel og Nav som driv hjula i Notodden. Den tidlegare industribyen toppar fleire statistikkar: sjukefråvær, barnefattigdom, arbeidsløyse, og ein gong omtala Dagbladet Notodden som Nav-byen. Lokalpolitikarane rykte ut:

Ryktet om Notodden som ein rånarby med arbeidsløyse og ein befolkning med navarar var feil og urettferdig, sa dei. Med eit høgteknologisk næringsliv bar Notodden vidare dei stolte tradisjonane frå Sam Eyde, og no – med den nye Unesco-statusen – var eit nytt kapittel i byens historie opna. Turisme.

Odda kunne òg stått på verdsarvlista til Unesco, men oddingane ville ikkje. Odda var eit levande samfunn, ikkje eit museum, og dei hadde ikkje tru på at turistar ville kome for å sjå gamal industri. Kven vil det?

Og her kan det jo passe med litt bakgrunn om Odda, og dette blir ein lang og personleg omveg. Odda var ein gong av dei mest populære turistmåla i verda, og det har eg frå nynorsk Wikipedia. Kvar sommar la keisar Wilhelm til kai med sitt entourage av unge menn. I kjølvatnet av det tyske keisarskipet «Hohenzollern» strøymde turistane frå kontinentet til for å puste i rein luft og oppleve urørd natur: fjord, fonn, foss og fjell. Bøndene tente godt på å køyre karjol til Buarbreen og Låtefossen, og hotella skaut opp ved fjorden. Det gjævaste var Hotel Hardanger, Nord-Europas største trebygning, eit palass i sveitserstil med treskurd, tårn og utskjeringar.

Men så kom Sam Eyde til Hardanger, han såg og han kjøpte, og Odda skulle aldri meir bli det same.

Rallarar frå Noreg og Sverige invaderte bygda, og dei bygde demningar, kraftverk og fabrikkar, dei bygde arbeidarbustadar, funksjonærbustadar, direktørbustadar, og folketalet auka, dei bygde skular, Folkets Hus og handelshus. Oddingane såg på alt det dei hadde gjort, og sjå, det var svært godt! Og det vart kveld, og det vart morgon, og røyken steig opp frå fabrikkpipene. Dei monumentale trehotella vart snart dekte av eit tjukt lag med grått støv.

Odda var eit førebilete på ein sosiologisk metamorfose, der gamal bondekultur blei omskapt til moderne industrikultur. Konjunkturane svinga, men etter krigen var Odda ei pengemaskin for kommune, stat og utanlandske kapitalistar, og industribyen vart eit utstillingsvindauge for det nye Noreg. Odda var ein magnet på unge menneske med draumar og arbeidslyst. Her kunne dei flytte rett inn i moderne leilegheiter med innlagt vatn, bad og straum, og straumen var så å seie gratis. Dei bygde nytt gymnas og ny yrkesskule, og eit raudt hybelbygg på svimlande ni etasjar. Hybelbygget fekk namnet Rubinen, etter Agnar Mykles omstridde roman Sangen om den røde rubin. Kommunen investerte i ein moderne symjehall, eit nytt rådhus med landets beste bibliotek og ei arkitektonisk perle av ein kinosal. Dei såg framover i Odda, og framtida var lys.

Dette var før mi tid. Eg kom til Odda i 1970, for etter åtte år på Kongsberg ville mor og far heim. Far hadde fått jobb som svakstraumslærar på yrkesskulen, og vi flytta inn i ei blokkleilegheit på Freim. Heile det første året sat eg inne og bygde med Lego, har mor fortalt, og når eg blar i fotoalbuma frå denne tida, ser eg forandringa. På bileta frå Kongsberg smiler eg, på bileta frå Odda er det kome eit alvor over meg.

Eg kom inn i historia til Odda om lag samtidig som Domus opna. Midt i sentrum reiv dei eit heilt kvartal for å setje opp eit gigantisk varehus. Det var eit under at dei fekk lov. Dei reiv Folkets Hus, der mor og far hadde hatt bryllaupsfest, og bygginga starta. Ei 3600 kvadratmeter stor pannekakerøre av betong, teglstein og glas flaut ut i sentrum.

Eg husker godt dagen dei opna, det var ein torsdag i november 1972, eg var sju år og gjekk storøygd inn i det hypermoderne varehuset, som husa alt vi oddingar trong. Det var ei stor avdeling for matvarer med fiskedisk og kjøtdisk, det var avdelingar for sport og jernvarer, barneklede, herreklede og «damekonfeksjon med kolleksjon frå norske og utanlandske motekonsern». Det var kiosk med vekeblad, tipping og tobakk, og blant dei femti tilsette var det ei eiga informasjonsvertinne som mellom anna betente internradioen. Der fekk vi høyre meldingar som: «Hallo, hallo, dette er Domus Kunderadio. Vi minner om tilbodet på lettsalta torsk i fiskedisken. Og i kafeteriaen er det no napoleonskake og kaffi med påfyll til fem kroner og femti øre. Takk!»

Kafeteriaen låg i kjellaren, og der var det òg skoavdeling og ei elektrisk avdeling for kvitevarer, kaffitraktarar og – etter kvart – fargefjernsyn.

Domus var eit av Vestlandets største varehus, og under opninga trekte disponent Arne K. Stokke fram dei positive ringverknadane Domus ville ha for sysselsettinga i indre Hardanger.

– Ho kan vere ei motvekt mot det som skjer i industrien, sa han til lokalavisa.

For det var nye tider i Noreg. Tida var komen for strukturendring i norsk industri. Den offisielle omlegginga av politikken kom med Stortingsproposisjon nr. 133, med det vage namnet: «Om visse industritiltak». Staten skulle ikkje lenger subsidiere den kraftkrevjande tungindustrien, men leggje til rette «de generelle rammebetingelser». Drifta «må i hovedsak være bedriftens eget ansvar» og «støtte som er knyttet til svakt økonomisk resultat i bedriftene, trappes ned».

Det blei ein kamp mellom stat, profitt og storkapital på den eine sida og sysselsetjing, fråflytting og lokalsamfunn på den andre, og kampane stod ikkje berre i Odda. Det same skjedde i Mo i Rana, Sulitjelma og Kirkenes, i Oslo og på Notodden.

Og i 1972 hadde dei oppretta eit nytt departement i Oslo – Miljøverndepartementet. Gjennom tiår hadde fabrikkane tømt gift og slagg i elvar og fjordar. Sørfjorden i Odda var daud, ikkje tang og tare, ikkje fisk, ikkje ein gong ei glasmanet. Norsk Institutt for vassforsking peikte ut Sørfjorden som verdas mest forureina fjord, og eg kan minnast at akkurat det med at vi hadde forureining i verdsklasse, det var litt stas.

Dei tre hjørnesteinsfabrikkane vakla, og spesielt gale var det med fabrikken i Tyssedal. DNN Aluminium var køyrt sunder og saman, og dei utanlandske eigarane ville leggje ned. I 1976 tok staten over fabrikken, og arbeidarpartiregjeringa gav tyssedølene ein unik sysselsettingsgaranti. Dei skulle ikkje miste ein einaste arbeidsplass. Men ikkje alle var einige i det.

Slik eg husar det, var desse åra ei endelaus rekke av politiske streikar og demonstrasjonar. Vi fekk fri frå skulen for å rope «Krafta er vår» og «Leve Tyssedal». Vi stod der i sol og regn, i hagl og snø, og det var fagforeiningsfaner med gullskrift, raude flagg og plakatar, og Odda Musikklag spelte «Internasjonalen». Om vi ungane ikkje kunne heile teksten til «Ja, vi elsker», kunne vi synge «Internasjonalen»: «Til samling då på valen! Siger veit vi at vi får! Og Internasjonalen skal få sin folkevår». Var vêret godt, ropte talaren: «Sjølv vêrgudane er med oss!» Var vêret dårleg, ropte talaren: «Sjølv vêrgudane er i kamphumør!»

I november 1981 møtte over to tusen oddingar på Almerket i Odda, og denne dagen var vêrgudane i kamphumør. Det striregna. Rivinga av den gamle aluminiumsfabrikken var i gang, men no var Høgre kome i regjering. Ein ny fabrikk i Tyssedal ville koste halvannan milliard, og etterspurnaden etter aluminium hadde stupt. I nytt framlegg til statsbudsjett kutta Willoch-regjeringa i løyvingane til ny fabrikk og fekk støtte frå mellom anna kapitalisten og redaktøren Trygve Hegnar. Han meinte at det ville vere meir lønsamt å sette desse pengane i banken og bruke rentene til å bygge bananplantasje i Tyssedal. Så kunne tyssedølene «bare sitte på en benk og være hyggelige».

Raseriet nådde nye høgder denne regntunge novemberdagen i 1981. «Willoch driter i Odda», stod det skrive på ein plakat.

– Kameratar! Krafta er vår, og ho skal brukast i Tyssedal! ropte fagforeiningsleiar Olaf Albertsen, og eg stod der med Arne, ein klassekamerat, og vi vitsa høgt om desse vêrgudane, som alltid var på lag med oddingane.

Ein mann i 60-åra, med paraply i eine handa og ein plakat med «Krafta er vår» i den andre, snudde seg, rasande, og sa:

– Hald kjeft! Vi står ikkje her for moro skuld!

Eg skamma meg litt då, i den grad ein 16 år gamal gut evnar å skamme seg. No glødde eg heller ikkje av kampvilje, for far min sat i kommunestyret for Høgre. Han hadde slutta som lærar og blitt direktør for avdelinga til Kongsberg Våpenfabrikk i Odda. Om ikkje det var nok – han var òg blitt president i Odda Rotary Klubb. Bondesonen hadde klove til topps i det sosiale hierarkiet, og det er klart at frå det perspektivet ser alt annleis ut. Som far sa: «Fabrikkar som ikkje har livets rett, må leggast ned.»

Eg var einig, for det var ein logikk i det. Men logikk versus kjensler er eit reknestykke som sjeldan går opp. Skjønte far og eg kva som stod på spel? At folk hadde lån og rekningar dei skulle betale, at dei hadde ungar som skulle ha mat og fotballsko, at dei kunne miste heimen sin?

Når logikken slår inn det lågaste punktet i Maslows behovspyramide, som mat og husly, då reagerer folk instinktivt. Når dei mister tryggleik og fellesskap, og ikkje minst: Respekt. Verdigheit. Rettferd. Då blir folk redde – og rasande.

Oddingane var forbanna og frustrerte, dei følte seg svikta av storsamfunnet. Vi følte at alle i Noreg hata Odda. Odda var eit røykfullt hol. Sjølvtilliten til oddingen var på veg til botnar, og noko måtte gjerast. Formannskapet bestemte å arrangere ein slagordkonkurranse, og det beste slagordet skulle premierast med tusen kroner. Forslaga strøymde inn: «Odda – en bedre plass å bo». «Vidd og fonn, Odda i bånn». «Odda ut av skodda». «Odda – eit godt hol». Og den engelske varianten: «Odda is a better hole».

Etter debatt i kommunestyret fall fleirtalet ned på «Odda eit kraftsentrum». Berre den eine representanten frå Framstegspartiet stemte mot. Matematikklæraren Kjell Einar «Piggen» Nilsen meinte at heile konkurransen var komisk, og at kommunestyret heller burde fokusere på reelle problem, som opningstider og øl i butikk.

Frå Domus opna i 1972 til eg reiste til Amerika i 1984, var oddingane i kamp. Og dei vann fram. I 1986 blei ein ny fabrikk reist i Tyssedal, men dei skulle ikkje lenger produsere aluminium. Dei skulle produsere dette merkelege, svarte mineralet ilmenitt. Det gjer dei framleis. Og bror min, han jobbar der.

Alle desse åra på barrikadane sveisa oddingane saman. Dei førte òg til at oddingen utvikla ei sterk mistru til sentralmakt og autoritetar. Alt som kjem frå papirflyttarane og byråkratane inne i Oslo, blir møtt med skepsis, ja, forakt.

Dei seinare åra har oddingane kjempa for utbetring av vegar, rassikring og tunnelar, dei har kjempa mot nedlegging av bankar, skular, postkontor og Nav, og – den største kampen av dei alle – mot nedlegging av sjukehuset.

Oddingane er ikkje redde for konfliktar, og heller ikkje for harde ord. Derfor blir det brutalt når dei kjempar mot kvarandre, og det gjer dei rett som det er. Etter at Smelteverket blei nedlagt, stod striden om kva den store tomta skulle brukast til. Skulle dei gamle omnane og bygningane vernast, eller skulle ein rive driten? Frontane var harde. Og då nokon ville søke om å stå på verdsarvlista til Unesco, gjekk dei til folkeomrøysting.

Det blei jamt. 49 prosent stemte for, 51 stemte mot.

I år har oddingane kjempa om flaumsikring av elva Opo, som renn som ein sylvtråd gjennom byen. Ei av løysingane er å bygge eit kraftverk i det freda vassdraget, og frykta er at elva skal strupast til ein bekk. Igjen er Odda delt på midten.

Men oddingane samlar seg på Domus. Det vil seie, Domus er blitt til Coop Extra. Fiskedisken er lagd ned, kjøtdisken er lagd ned, det same er kafeteriaen, kledeavdelinga og kunderadioen.

Men matematikklærar Nilsen og Framstegspartiet fekk det som dei ville.

Coop Extra sel øl og har ope til 22.00 på kvardagar.

På Notodden har dei Tuvensenteret, eit kjøpesenter ein kilometer utanfor sentrum, og det er dit eg no er på veg. Eg må som snarast innom for å kjøpe ullstrømper. For det rekk ikkje med linings, har eg googla meg fram til. Det er berre ein innersokk, eg må ha ullsokkar utanpå. Her ute på slettene ligg Bohus, Europris og Elkjøp, og det må vere desse nyetableringane som har drepe handelen i sentrum. Eg går inn på Meny, og der står ei handlevogn fullasta med ull på tilbod, og eg finn tre par ullsokkar Made in China til den latterlege pris av 49 kroner.

Med innersokkar frå Kongsberg og ullsokkar frå Notodden set eg føtene forsiktig ned i fjellstøvlane. Det er som å ta på seg ein silkehanske.

På veg frå senteret får eg auge på meg sjølv i vindauget. Eg snur, går tilbake. Herregud! Sekken! Han er enorm. Eg ser latterleg ut, eg er som ein oppreist strandsnigle med eit altfor stort hus på ryggen. Eg må gjere noko med den sekken.

Ein hissig kvit terrier følgjer meg langs eit gjerde, han bjeffar iltert mot meg, eg bjeffar tilbake, eg spring langs gjerdet. Eg spring! Det er ufatteleg at eg har dei same beina som eg hadde i går. Igjen kjenner eg på eufori, og på neste Svendsen-stopp slår eg stavane saman og hekter dei på sekken.

Eg tek meg god tid no. Det er slutt på å haste vegelangs, no skal eg oppleve. Eg går opp den bratte grusvegen til Heddal bygdetun, og deretter får eg omvising i Heddal stavkyrkje.

Telefonen ringer. Eg har tatt av frå E134 og går omvegen over Melås bru. Det er lenger, men mindre trafikkert. Eg tek opp telefonen, seier hallo. Det er Jørn Moen, ein god ven og tidlegare kollega, han frå Notodden, som ikkje lenger har noko forhold til byen han vaks opp i. Han skal på fisketur vestover, fortel han, og har lese på Facebook at eg gjerne vil ha hjelp med sekken. Han kan plukke han opp når han passerer Sauland ut på ettermiddagen. Så kan han køyre han til neste stopp.

Å, heilage land, for ein gudago dag.

Vegen snirklar seg langs Heddøla, og elva renn sval og freistande, og eg får for meg at eg skal bade. Jo, forsyne meg, det skal eg ta meg tid til. Eg klyv over eit straumgjerde og kjem ned på eit svaberg, av med sko og klede, og eg velter meg ut i straumen, som dreg meg nedover, men eg er ikkje redd, eg lar meg drive, og sym med rolege tak mot land. Eg et matpakka og kjenner roa sige inn. Eg får på meg kleda like før skulebussen kjem.

Eg går, nei, eg ruslar. Før eg brått kjem på at eg skal treffe Jørn i Sauland, og eg aukar tempoet, eg aukar endå meir, eg stressar, eg må ikkje kome for seint.

Den nederlandske verten på Løvheim gjestehus viser meg rommet. Han viser kor lysbrytarane er, han demonstrerer persienna, han viser meg felleskjøkenet. Eg får ikkje bruk for det, seier eg. Han viser meg kaffitraktaren, vasskokaren, eg har ikkje bruk for det, seier eg, og han opnar kjøleskapet og fortel kva hylle eg kan leggje maten min på. Eg seier ingenting.

Eg set meg ute under ein parasoll og ser eit eldre par parkere utanfor gjestehuset. Mannen kjem ut, kona blir sittande, han ser meg, kjem bort, seier: «Jammen er det varmt. Termometeret viser 28 grader, men inne i bilen er det 20 grader. Aircondition», forklarar han. Nettopp, seier eg. Eg tek av meg skoa, den venstre fjellskoen luktar ròte. Er føtene infisert?

Der kjem Jørn Moen, min redningsmann. Far hans kjem her frå Sauland, fortel han. Familien kan spore slekta tilbake til 1300-talet, og alle kjem frå denne dalen. Bestefaren dreiv butikken tvers over vegen for gjestehuset, og han var ein mann med humor, og på kaffiposane hadde han følgjande slagord: «Fryd dem ved livet og lev i troen, kjøp deres kaffe hos Harald Moen.»

Jørn spør om eg vil følgje med bort til kyrkjegarden, han skal besøke grava til foreldra. Vi set oss inn i bilen, og det er ufatteleg godt å sitte i ein bil og suse langs vegen.

Jørn leitar fram ein hagespade frå bagasjerommet, han ligg alltid der, seier han, og er berre i bruk når han stansar på kyrkjegarden i Sauland. Foreldra ligg på baksida av kyrkja. Jørn går ned på kne, riv bort daude planter, ein puslete rosebusk lèt han stå. Ut av ein papirpose dreg han to raude blomar. Det ligg tre generasjonar under same gravstein.

Faren flytta frå Sauland for å utdanne seg til revisor og busette seg på Notodden. Han gjorde det godt der og bygde ein stor einebustad i ei sørvendt li med utsyn over Heddalsvatnet.

Då han døydde i 2011, kom han heim att til Sauland. Det var det han ønskte. Heim.

Jørn veit ikkje kor han vil gravleggjast. Å ligge på Østre Gravlund ved E6-en i Oslo freistar ikkje, seier han, og det skjønar eg. Dette er noko eg har tenkt mykje på: Kor skal eg gravleggjast? Eg sokner til Vestre Gravlund, men skal eg liggje der? Nei, det kjem ikkje på tale. Eg likar Oslo, men det er ikkje mitt. Jørn har det på same måte. Det er ikkje hans.

Eg undrar meg over at han har eit slikt distansert forhold til Notodden, over at han ikkje er meir knytt til heimstaden. Blei han mobba? Nei, nei, ikkje i det heile tatt. Han hadde ein fin oppvekst på Notodden, heilt topp, mange vener, men då han reiste, då reiste han.

– Har du familie igjen på Notodden?

– Nei.

I Telemark har han familie, og til fylket har han eit nært forhold. Spesielt etter at han flytta til Oslo, blei Telemark det han kallar ein identitetsmarkør. Jørn er telemarking.

I det vi går, klappar han lett på ein gravstein, det er som ei helsing, «hei på deg». Det er tanta og onkelen som ligg der. Jørn får eit minne frå gravferda til tanta. Etter jordfestinga stilte folk seg i kø for å kondolere enkemannen, men Jørn såg den lange køen, han orka ikkje vente og gjekk mot bilen. Og idet han skulle sette seg inn, såg han mot onkelen som stod der og tok i mot kondolansar, og onkelen løfta blikket, og blikka møttest.

Det blikket kan ikkje Jørn gløyme.

Han tar sekken med til Nutheim, der eg skal overnatte i morgon. Eg går tilbake til pensjonatet. Og langsamt sig tungsinnet over meg. Det er nesten blitt ein rutine.

Hallgeir Opedal

Framhald neste veke