JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Baksida

Frå Medisinsk museum

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
1500
20180525
1500
20180525

1. Maren i myra: Som å velja millom pest og kolera, er enno eit ordtak. På 1800-talet var koleraen ein hard røyndom i Noreg. Takk vere karantene slapp me undan den fyrste bylgja i 1831, men året etter kom han til Drammen, og sidan til Kristiania. Truleg var det ein bøddel som bar smitta med seg til hovudstaden. Næringslivet ville ha fri flyt, og det var uvisst korleis koleraen spreidde seg. Maren i myra er eit tagalt vitnemål om koleraen kring 1850. Ho vart graven opp etter 1900, mesta like heil som dei spadde henne ned.

2. Finsen-apparatet: Tuberkulose, eller tæring, var ei fæl sykje, som diverre ikkje er utrudd i dag heller. Tæringa sette seg i ymse luter av lekamen, jamvel i hud og bein. Den færøyske vitskapsmannen Niels Rydberg Finsen laga eit apparat med ljosstrålar som skulle hjelpa mot tæring. Museet eig eit slikt Finsen-apparat som har vore nytta på Rikshospitalet i si tid. Finsen kan vera ein av fåe nobelprisvinnarar frå Færøyane. Hovudgata i Torshavn er oppkalla etter han.

3. Jarnlunga: Poliomyelitt, stutt sagt polio, råka mange born og unge. Difor kalla somme det barnelamming. Det kom heile farangar. Etter kvart fekk me vaksinar som hindra spreiing av sjukdomen. Dei som ikkje greidde å pusta, kunne liggja inne i ein respiratortank som vart kalla jarnlunga. Det var ikkje mange slike dyre jarnlunger, og dei vart frakta omkring i landet med fly til dei som trong det mest. Jarnlunga på museet kjem frå Massachusetts i Sambandsstatane.

Håvard Tangen

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

1. Maren i myra: Som å velja millom pest og kolera, er enno eit ordtak. På 1800-talet var koleraen ein hard røyndom i Noreg. Takk vere karantene slapp me undan den fyrste bylgja i 1831, men året etter kom han til Drammen, og sidan til Kristiania. Truleg var det ein bøddel som bar smitta med seg til hovudstaden. Næringslivet ville ha fri flyt, og det var uvisst korleis koleraen spreidde seg. Maren i myra er eit tagalt vitnemål om koleraen kring 1850. Ho vart graven opp etter 1900, mesta like heil som dei spadde henne ned.

2. Finsen-apparatet: Tuberkulose, eller tæring, var ei fæl sykje, som diverre ikkje er utrudd i dag heller. Tæringa sette seg i ymse luter av lekamen, jamvel i hud og bein. Den færøyske vitskapsmannen Niels Rydberg Finsen laga eit apparat med ljosstrålar som skulle hjelpa mot tæring. Museet eig eit slikt Finsen-apparat som har vore nytta på Rikshospitalet i si tid. Finsen kan vera ein av fåe nobelprisvinnarar frå Færøyane. Hovudgata i Torshavn er oppkalla etter han.

3. Jarnlunga: Poliomyelitt, stutt sagt polio, råka mange born og unge. Difor kalla somme det barnelamming. Det kom heile farangar. Etter kvart fekk me vaksinar som hindra spreiing av sjukdomen. Dei som ikkje greidde å pusta, kunne liggja inne i ein respiratortank som vart kalla jarnlunga. Det var ikkje mange slike dyre jarnlunger, og dei vart frakta omkring i landet med fly til dei som trong det mest. Jarnlunga på museet kjem frå Massachusetts i Sambandsstatane.

Håvard Tangen

Emneknaggar

Fleire artiklar

Helsedirektoratet i Noreg tilrår same behandling for ME og kronisk utmatting.

Helsedirektoratet i Noreg tilrår same behandling for ME og kronisk utmatting.

Foto: NTB

Ordskifte

«I dag får ikkje ME-pasientane rett behandling.»

Bjørn K. Getz Wold
Helsedirektoratet i Noreg tilrår same behandling for ME og kronisk utmatting.

Helsedirektoratet i Noreg tilrår same behandling for ME og kronisk utmatting.

Foto: NTB

Ordskifte

«I dag får ikkje ME-pasientane rett behandling.»

Bjørn K. Getz Wold
Kathrine Nedrejord er forfattar, dramatikar og scenekunstnar. Ho er samisk med røter i Kjøllefjord i Finnmark, men har budd i Paris sidan 2011.

Kathrine Nedrejord er forfattar, dramatikar og scenekunstnar. Ho er samisk med røter i Kjøllefjord i Finnmark, men har budd i Paris sidan 2011.

Foto: Fartein Rudjord

BokMeldingar

Eg ropar om det heile tida

Boka til Kathrine Nedrejord er både pamflett og roman.

Hilde Vesaas
Kathrine Nedrejord er forfattar, dramatikar og scenekunstnar. Ho er samisk med røter i Kjøllefjord i Finnmark, men har budd i Paris sidan 2011.

Kathrine Nedrejord er forfattar, dramatikar og scenekunstnar. Ho er samisk med røter i Kjøllefjord i Finnmark, men har budd i Paris sidan 2011.

Foto: Fartein Rudjord

BokMeldingar

Eg ropar om det heile tida

Boka til Kathrine Nedrejord er både pamflett og roman.

Hilde Vesaas

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis