Tryggingspolitikk
Kven er sterkast i Europa?
I sommar sa vestlege militærleiarar at Russland «kan vere klar» til å angripe Nato om få år. Betyr det at styrkebalansen i Europa har svinga i favør av russarane?
Tysk kavalleri med Leopard 2A6-stridsvogner på veg for å ta del i ein militærparade i Litauen i 2023.
Foto: Mindaugas Kulbis / AP / NTB
Det er langt tilbake til slutten av den kalde krigen, då George H.W. Bush og Margaret Thatcher tala om ei «fredsavkasting». Det handla om at pengar som tidlegare gjekk til våpenkappløpet mellom aust og vest, kunne gå til andre viktige ting.
I ein tale i september 1991 sa Bush:
– No kan det sovjetiske folket og leiarane deira legge frå seg den tunge børa av farleg og kostbart atomvåpenarsenal, som har truga verdsfreden i dei siste 50 åra. Dei kan no slutte seg til oss i desse dramatiske stega mot ei ny verd av fred og tryggleik.
I talen nemnde han ein «ambisiøs plan (…) om å kutte dei amerikanske forsvarsutgiftene med 25 prosent».
Ifølge tal frå det svenske fredsforskingsinstituttet Sipri brukte USA 6,5 prosent av bruttonasjonalprodukt (BNP) på forsvar i 1985. I 1995 brukte landet 3,86 prosent. I same perioden fall tala i Storbritannia frå 5,3 prosent av BNP til 2,9 prosent.
Ein offentleggjord CIA-rapport frå 1987 anslo at Sovjetunionen brukte om lag 15 prosent av BNP på forsvar under den kalde krigen. Sipri anslår at Russland i 1995 brukte 3,8 prosent av BNP på forsvar.
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
