Eg har alltid kjent meg heime på gravplassar. Eg bur ikkje langt unna Vår Frelsers gravlund i Oslo, og der kan eg gå omkring og mingle stumt med storkarar som Johan Sverdrup, Marcus Thrane og Henrik Wergeland, og ikkje minst Ivar Aasen. Og sjølvsagt mange andre, mindre kjende sjeler.

Her i Noreg er det tydeleg at vi set vår ære i å halde gravplassane romslege, velstelte og innbydande. Eg oppsøkjer sjølvsagt gravplassar i utlandet òg, og der er det noko ymist. På Highgate Cemetery i utkanten av London, der Karl Marx kviler, får ein inntrykk av at naturen er i ferd med å sluke gravplassen og dekkje over gravene. Det er ein fin symbolikk i det. På Cimetière du Père-Lachaise i Paris, der Édith Piaf ligg, er det så trongt om plassen at ein knapt unngår å trakke på gravhellene til framande. I Buenos Aires har dei nærmast bygd eit minimausoleum over grava til Eva Perón. Slikt ser ein på kyrkjegardar i Italia òg. Eg trur det er ei katolsk greie.

Det som gjer meg meir og meir uroleg, er det eg les på gravsteinane. Reknestykket er enkelt: (dødsår) – (fødselsår) = (levetid). Går ein lenge nok og les på gravene, som eg har gjort, dannar ein seg eit inntrykk av gjennomsnittleg levetid. Dessverre avvik det talet eg har komme fram til (ja, det omfattar eit langt større utval enn dei heller kortliva menneska eg har nemnt over), nokså sterkt frå det talet Statistisk sentralbyrå opererer med.

Og no kjem eg til poenget. Dette talet kjem uunngåeleg stadig nærmare min eigen alder, eller rettare sagt, min eigen alder kjem stadig nærmare dette talet. Eg blir meir og meir medviten om at livet vårt er ei likning med to ukjende: x – (fødselsår) = y.

I dette reknestykket er x ikkje berre ukjend, men førebels ikkje-eksisterande, så det kan ikkje løysast. Men før eller seinare vil den ukjende x materialisere seg, og reknestykket går opp: x – (fødselsår) =.

Det er sluttsummen på gravsteinen som tel.

OBO