Kven skal eige Finnmark?

– Dette er den viktigaste saka vi har hatt til handsaming, sa Jan Olli, direktør i forvaltningsorganet Finnmarkseigedommen (Fefo), i eit styremøte onsdag 25. november, ifølgje NRK Sápmi, som var til stades.

Fefo kom til verda i 2006 som eit resultat av finnmarkslova, eit historisk kompromiss om rettar til, og forvaltning av, land og vatn i eit område større enn Danmark. Etter lang og hard debatt vart det året før avgjort at Statskog ikkje lenger skulle forvalte areala i Finnmark på vegner av staten. I staden skulle Fefo forvalte 95 prosent av grunnen i Finnmark, på vegner av befolkninga i fylket, og styrast av Sametinget og fylkeskommunen. Styre­samansetjinga var viktig. Tre representantar vert valde av Sametinget og tre av fylkeskommunen.

Denne novemberdagen ville direktøren få styret med på å avvise ei avgjerd, også den historisk, fatta i Finnmarkskommisjonen i november i fjor.

Lokalt eigarskap

Som Fefo er Finnmarks­kommisjonen eit barn av finnmarkslova, etablert for å kartleggje eksisterande bruks- og eigarrettar i Finnmark, erverva på grunnlag av langvarig bruk. Inntil november i fjor fanst det ingen avgjerder i kommisjonen som førte til at forvaltninga av land og vatn i Finnmark vart splitta opp. To stridar er avgjorde i Høgsterett.

Så kom handsaminga av den samiske reindriftskommunen Karasjok i indre Finnmark, ein av landets største kommunar i utstrekning, som ligg i eit område der det var venta at samiske eigar- og bruksrettar stod sterkt. Eit fleirtal i kommisjonen, tre av fem, slo fast at land og vatn i Karasjok er kollektivt eigde av lokalbefolkninga i kommunen, uavhengig av butid og etnisitet.

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare

Digital tilgang – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.

E-postadressa di

Eg godtek vilkåra

Eller kjøp eit anna abonnement

Er du abonnent? Logg på for å lese vidare