JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Ordskifte

«Norske elevar er framleis brikker i eit politisk spel.»

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
Elevar på eit skulebibliotek.

Elevar på eit skulebibliotek.

Foto: Gorm Kallestad / NTB

Elevar på eit skulebibliotek.

Elevar på eit skulebibliotek.

Foto: Gorm Kallestad / NTB

4016
20241004
4016
20241004

Ønskjer du å delta i debatten? Då kan du sende innlegget ditt til ordskifte@dagogtid.no

Ungdomsmeldinga

Regjeringa har ved kunnskapsministeren lagt fram «Ungdomsmeldinga», ein NOU med vyar og rammer for 5.–10. steg i skulen. Det som har fått mest positiv merksemd der, er at ein tek på alvor dei negative konsekvensane av overdriven skjermbruk, og at ein ønskjer seg sterkare satsing på praktisk-estetiske fag i skulen. I tillegg skal dei utskjelte nasjonale prøvene bli bytte ut med læringsstøttande prøver.

Det er eit grep som har pressa seg fram gjennom mange års motstand mot desse prøvene, sjølv om mange nok er redde for at dei læringsstøttande prøvene berre blir nasjonale prøver med eit nytt namn og eit litt anna bruksområde. Nasjonale prøver har nemleg hatt eit dobbelt føremål, som fagleg indikator og styringsparameter, og no skal visst nok styringsdelen bort.

Tre greie grep, sjølv om det ikkje følger med dei store pengane, om ein til dømes samanliknar med KI-milliarden, der det blir lova 200 millionar i året på KI-forsking kvart av dei fem neste åra. Det er heller ingen tvil om at det vil koste store pengar å utvikle nye læringsstøttande prøver, og vi blir ikkje kvitt dei gamle før dei nye er klare.

Det som er urovekkande, er at dei grepa som er føreslegne, er trygt innanfor det ideologiske regimet vi har hatt i skulen i mange år, der det blir lagt større vekt på kor vi hamnar på internasjonale målingar, enn på alternativet: å sjå kor godt vi lukkast med å realisere dei fordringane som er i dei nasjonale læreplanane.

Som stipendiat Elise Djupedal frå NTNU antydar i innlegg i Utdanningsnytt, legg kanskje denne meldinga mest opp til å mjuke opp vegen til betre Pisa-rangering. Kunnskapsministeren kunne gått for eit breitt syn på skulen sitt oppdrag og tona ned Pisa, men i retorikken hennar vert Pisa framleis framstilt som eit edrueleg mål på skulen sin kvalitet. Norske elevar er framleis brikker i eit politisk spel der partia knivar om å briske seg med den beste skulepolitikken.

Ein kan seie mykje om Gudmund Hernes sine læreplanar (L97), men planane som vart lagde under hans regime, var i det minste tufta på eit heilskapssyn der eit integrert menneske er meiningssøkande, skapande, arbeidande, allmenndanna, samarbeidande og miljømedvite. Homo ludens var han ikkje villig til å inkludere, bortsett frå det er dette ein modell som framleis kunne ha vore gyldig som fundament i ein læreplan.

I lyset av ein slik modell står det fram i grell lyssetjing at vi skal jobbe med skylappar mot at femtenåringar gjer det betre på internasjonale testar av lesing og skriving.

I tillegg til å halde fram med tunellsyn på Pisa er Ungdomsmeldinga òg brukt til å ta brodden av det som kunne blitt ei skikkeleg stortingsmelding på eigne bein. Vi har nemleg hatt eit utval leia av professor Tine Sophie Prøitz ved UiS, som har fullført ein kritisk gjennomgang av alt vi har av nasjonale og internasjonale testar og målingar i skulen (Nasjonalt kvalitetsvurderingssystem, NKVS). Dette er ein mosaikk av målingar som har vakse vilt sidan innføringa av Kunnskapsløftet (KO6), og vi finn testar og målingar i heile løpet frå første klasse til vidaregåande. Den største testiveren er i grunnskulen.

I staden for å vie ei eiga stortingsmelding til NKVS har dette arbeidet enda opp som nokre små komponentar i Ungdomsmeldinga. Det heile har dermed rent ut i sanden, sikkert på grunn av tidsnød.

For å summere opp: Regjeringa tilråder å kutte ut nasjonale prøver, som i utgangspunktet er svært upopulære uansett. Dei vil ha meir satsing på det praktisk-estetiske, og mindre skjermbruk, men utan at det skal koste. Regjeringa har gått for å hauste lågthengande frukt, men å gå i djupna på gjeldande skuleideologi, det gjer dei ikkje ved dette høvet heller.

Framleis er det målbare menneske viktigare enn det integrerte menneske. Ein sløydbenk meir til kvar skule, statsrådens peikefinger mot bruk av nettbrett og nokre få ekstra bøker til skulebiblioteka endrar ikkje på det.

Roar Ulvestad erlærar i vaksenopplæringa.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Ønskjer du å delta i debatten? Då kan du sende innlegget ditt til ordskifte@dagogtid.no

Ungdomsmeldinga

Regjeringa har ved kunnskapsministeren lagt fram «Ungdomsmeldinga», ein NOU med vyar og rammer for 5.–10. steg i skulen. Det som har fått mest positiv merksemd der, er at ein tek på alvor dei negative konsekvensane av overdriven skjermbruk, og at ein ønskjer seg sterkare satsing på praktisk-estetiske fag i skulen. I tillegg skal dei utskjelte nasjonale prøvene bli bytte ut med læringsstøttande prøver.

Det er eit grep som har pressa seg fram gjennom mange års motstand mot desse prøvene, sjølv om mange nok er redde for at dei læringsstøttande prøvene berre blir nasjonale prøver med eit nytt namn og eit litt anna bruksområde. Nasjonale prøver har nemleg hatt eit dobbelt føremål, som fagleg indikator og styringsparameter, og no skal visst nok styringsdelen bort.

Tre greie grep, sjølv om det ikkje følger med dei store pengane, om ein til dømes samanliknar med KI-milliarden, der det blir lova 200 millionar i året på KI-forsking kvart av dei fem neste åra. Det er heller ingen tvil om at det vil koste store pengar å utvikle nye læringsstøttande prøver, og vi blir ikkje kvitt dei gamle før dei nye er klare.

Det som er urovekkande, er at dei grepa som er føreslegne, er trygt innanfor det ideologiske regimet vi har hatt i skulen i mange år, der det blir lagt større vekt på kor vi hamnar på internasjonale målingar, enn på alternativet: å sjå kor godt vi lukkast med å realisere dei fordringane som er i dei nasjonale læreplanane.

Som stipendiat Elise Djupedal frå NTNU antydar i innlegg i Utdanningsnytt, legg kanskje denne meldinga mest opp til å mjuke opp vegen til betre Pisa-rangering. Kunnskapsministeren kunne gått for eit breitt syn på skulen sitt oppdrag og tona ned Pisa, men i retorikken hennar vert Pisa framleis framstilt som eit edrueleg mål på skulen sin kvalitet. Norske elevar er framleis brikker i eit politisk spel der partia knivar om å briske seg med den beste skulepolitikken.

Ein kan seie mykje om Gudmund Hernes sine læreplanar (L97), men planane som vart lagde under hans regime, var i det minste tufta på eit heilskapssyn der eit integrert menneske er meiningssøkande, skapande, arbeidande, allmenndanna, samarbeidande og miljømedvite. Homo ludens var han ikkje villig til å inkludere, bortsett frå det er dette ein modell som framleis kunne ha vore gyldig som fundament i ein læreplan.

I lyset av ein slik modell står det fram i grell lyssetjing at vi skal jobbe med skylappar mot at femtenåringar gjer det betre på internasjonale testar av lesing og skriving.

I tillegg til å halde fram med tunellsyn på Pisa er Ungdomsmeldinga òg brukt til å ta brodden av det som kunne blitt ei skikkeleg stortingsmelding på eigne bein. Vi har nemleg hatt eit utval leia av professor Tine Sophie Prøitz ved UiS, som har fullført ein kritisk gjennomgang av alt vi har av nasjonale og internasjonale testar og målingar i skulen (Nasjonalt kvalitetsvurderingssystem, NKVS). Dette er ein mosaikk av målingar som har vakse vilt sidan innføringa av Kunnskapsløftet (KO6), og vi finn testar og målingar i heile løpet frå første klasse til vidaregåande. Den største testiveren er i grunnskulen.

I staden for å vie ei eiga stortingsmelding til NKVS har dette arbeidet enda opp som nokre små komponentar i Ungdomsmeldinga. Det heile har dermed rent ut i sanden, sikkert på grunn av tidsnød.

For å summere opp: Regjeringa tilråder å kutte ut nasjonale prøver, som i utgangspunktet er svært upopulære uansett. Dei vil ha meir satsing på det praktisk-estetiske, og mindre skjermbruk, men utan at det skal koste. Regjeringa har gått for å hauste lågthengande frukt, men å gå i djupna på gjeldande skuleideologi, det gjer dei ikkje ved dette høvet heller.

Framleis er det målbare menneske viktigare enn det integrerte menneske. Ein sløydbenk meir til kvar skule, statsrådens peikefinger mot bruk av nettbrett og nokre få ekstra bøker til skulebiblioteka endrar ikkje på det.

Roar Ulvestad erlærar i vaksenopplæringa.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal
Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Ekstreme nedbørsmengder førte til ein katastrofe i Valencia i Spania 29. oktober. Minst 217 skal ha mista livet, og dei materielle øydeleggingane er kolossale.

Foto: Susana Vera / Reuters / NTB

Samfunn

Prisen for det ville vêret

I forsikringsbransjen er det langt mellom klimaskeptikarane.

Per Anders Todal
Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Eit hus i Ål kommune vart teke av jordskred under ekstremvêret "Hans" i august i fjor.

Foto: Frederik Ringnes / NTB

Samfunn
Per Anders Todal

Husforsikring i hardt vêr

Kan klimaendringane føre til at også norske heimar blir umoglege å forsikre?

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Folkerørsla for lokalsjukehusa demonstrerer mot helseføretakmodellen utanfor Stortinget i 2017.

Foto: Håkon Mosvold Larsen / NTB

Ordskifte
PerVaglum

Vestre må avslutte konflikter og beklage

«Svært mange av de 300.000 som jobber i Helse-
vesenet, merker daglig følgene av Helseforetaks-
modellen som nå videreføres av Ap og Sp.»

Teikning: May Linn Clement

KommentarSamfunn
Halvor Tjønn

Tid for realitetsorientering

Valet av Donald Trump til president er ikkje noka tilfeldig ulukke, men ei fylgje av dårleg politisk handverk gjennom lang tid.

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Foto: Ida Lødemel Tvedt

Samfunn

Hjarte for huset

NEW YORK: Valnatta i New York kjendest som eit antiklimaks etter ei veke på reise i det som alt høyrdest ut som Trumps Amerika.

Ida Lødemel Tvedt
Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Stemninga på valmøtet i Salem var ikkje sint, men fandenivaldsk og sjølvsikker.

Foto: Ida Lødemel Tvedt

Samfunn

Hjarte for huset

NEW YORK: Valnatta i New York kjendest som eit antiklimaks etter ei veke på reise i det som alt høyrdest ut som Trumps Amerika.

Ida Lødemel Tvedt

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis