Ukraina-krigen
Eit blikk frå Ukraina
Piloten i eit russisk Su-25-jagarfly filmar eit anna jagarfly som fyrer av rakettar over nabolandet Ukraina.
Foto: Pressekontoret til Vladimir Putin / AP / NTB
Det er ikkje lenger nokon løyndom at Russlands fullskalakrig i Ukraina trugar med å flytte seg til Europa. Det kan skje snøggare enn europeiske leiarar kan tenkje seg.
Dei europeiske leiarane fryktar for mangt, men for Russland ligg alt i fortida – russarane fører hybridkrig (og ikkje berre det) i heile verda. Europa førebur seg på dei formene for aggresjon som vi ser Kreml demonstrere i dag, mens Russland ligg eit steg lenger framme med planane sine.
Korleis jobbar generalstabane i dei europeiske hærane? Dei studerer og undersøkjer følgjene av krigar som har vore. Lærer av mistaka, analyserer feilgrepa og tek tap med i rekninga. Tenkjer ikkje på at Europa kan gå til åtak (motåtak) – sidan eit traume av evig skuldkjensle sit att i Tyskland frå tida under andre verdskrigen. Det er heller ikkje noko som europeiske veljarar kan tillate, heller ikkje hærane eller utrustninga, og slett ikkje situasjonen i den militære økonomien. Ergo ligg dagens Europa framleis djupt inne i fortida når det drøftar krigar.
Russland, derimot – og nett dette er det verdt å ta med i alle strategiske planar – vil ikkje kopiere dei scenarioa som Europa no førebur seg på. Russland kjem ikkje til å gjenta «dei ukrainske feila» i ein krig med Europa. I beste fall blir det «europeiske» – «polske», «finske» eller «baltiske» – feil, og Russland kjem ikkje til å avgrense seg til desse regionane. Ikkje berre fordi landet treng å ha ein stad å bruke millionproduksjonen frå militærfabrikkane, men for å føre aggresjonen hos dei hundre tusen mobiliserte russiske soldatane inn i naudsynt lei, så dei ikkje vender han mot sine eigne makthavarar.
Det siste punktet – frykt for makta – fortener særskild merksemd. Europa trur at Russland krigar for territorium. Eigentleg er det slett ikkje slik. Enkel logikk vitnar om det. Når Europa tenkjer så bakstreversk, syner det at landa heng etter i tid (ikkje berre etter motstandaren sine planar). Europa har vore vand med at eit sigrande land alltid har ein viss føremon av territoria det erobrar – som i mellomalderen, då folk måtte betale skatt til den nye herskaren, eller under andre verdskrigen, då Europa vart plyndra av sovjetiske styrkar.
Kva nytte har vel Russland no av byane dei har rasert i Ukraina – Bakhmut, Vuhledar eller Tsjasiv Jar? Russland bruker milliardar på krigen, men vil aldri bruke hundrevis av milliardar på å byggje opp att byane dei har erobra. Her finst korkje logikk eller noko rasjonelt. Kva er det då? Kva ligg til grunn for den russiske aggresjonen?
Digital tilgang – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
