Tidvis magisk, men ujamn satirehistorikk
Tilbakeblikket på farleg kunst er visuelt sprekt, men teksten taper terreng.
Stykket byd på både skode- og dokkespelarar.
Foto: Erika Hebbert
Teater Innlandet / Theater Corpus
Knut Nærum og Tormod Lindgren:
Simplicissimus
Konsept, regi, scenografi, figur- og kostymedesign: Tormod Lindgren
Musikk: Maja S.K. Ratkje og gruppa POING
Det er sjølvsagt eit brennaktuelt konsept Teater Innlandet går inn for når dei presenterer ei framsyning med historisk tilbakeblikk på karikaturen og satiren som politisk våpen. Det satiriske tidsskriftet Simplicissimus i Berlin hadde alt tidleg i førre hundreåret ein markant profil i europeisk kulturliv. Mange av dei mest toneangivande forfattarane og kunstnarane bidrog der, og det var òg nordmenn med. Med tanke på kva som har hendt no i seinare år, er det jo mest som ein frys på ryggen over kor aktuelt det er. For – kor mykje lenger er vi komne?
Skode- og dokkespel
Allkunstnaren Tormod Lindgren, som òg har sitt eige figurteaterføretak, Theater Corpus, har lagt opp til ein avansert kombinasjon av figurteater og «mennesketeater». Figurane er paradoksalt nok sjelfulle, og teknisk imponerer alle dei medverkande med å kombinere skodespel og dokkespel.
Sjølve stykket er lagt opp nærast i Brecht-tradisjonen, med nøkternt ironiske spelesekvensar avbrotne av frontale songinnslag. Tekstane, som vi må rekne med stort sett er Knut Nærums, er gode og skarpe. Men diverre kjem dei sjeldan fullt ut til sin rett. Den reportasjeaktige dramaturgien krev i denne samanhangen litt for mykje av både aktørar og publikum, og det spektakulære vi ser på, tek i lange stunder luven frå innhaldet.
Pinocchio-effekt
I nokre av dei mest konkrete innslaga, der det handlar om lagnadene til gründeren Thomas Theodor Heine og den norske teiknaren Olaf Gulbransson, ser vi nerven i opplegget. Det vert ein nøkkelreplikk mot slutten, når fru Dagny Bjørnson Gulbransson (Ragni Halle) spør mannen sin, som trur han kan vere politisk nøytral som kunstnar: Har du teikna i blinde? Ser du ikkje dine eigne teikningar?
Det heilt magiske kjem først i dei aller siste sekvensane, der vi får nærlyset på Heine i nokre ettertenksame monologar, og der den mest nifst uttrykksfulle dokka Heine blir ført med ein sanseleg intensitet av Terje Ranes. Det er som ein Pinocchio-effekt, det er like før dokka slit seg laus og vert levande.
Fullt så sterk er ikkje framsyninga som eit heile. Men ho har som nemnt sine augneblinkar.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Teater Innlandet / Theater Corpus
Knut Nærum og Tormod Lindgren:
Simplicissimus
Konsept, regi, scenografi, figur- og kostymedesign: Tormod Lindgren
Musikk: Maja S.K. Ratkje og gruppa POING
Det er sjølvsagt eit brennaktuelt konsept Teater Innlandet går inn for når dei presenterer ei framsyning med historisk tilbakeblikk på karikaturen og satiren som politisk våpen. Det satiriske tidsskriftet Simplicissimus i Berlin hadde alt tidleg i førre hundreåret ein markant profil i europeisk kulturliv. Mange av dei mest toneangivande forfattarane og kunstnarane bidrog der, og det var òg nordmenn med. Med tanke på kva som har hendt no i seinare år, er det jo mest som ein frys på ryggen over kor aktuelt det er. For – kor mykje lenger er vi komne?
Skode- og dokkespel
Allkunstnaren Tormod Lindgren, som òg har sitt eige figurteaterføretak, Theater Corpus, har lagt opp til ein avansert kombinasjon av figurteater og «mennesketeater». Figurane er paradoksalt nok sjelfulle, og teknisk imponerer alle dei medverkande med å kombinere skodespel og dokkespel.
Sjølve stykket er lagt opp nærast i Brecht-tradisjonen, med nøkternt ironiske spelesekvensar avbrotne av frontale songinnslag. Tekstane, som vi må rekne med stort sett er Knut Nærums, er gode og skarpe. Men diverre kjem dei sjeldan fullt ut til sin rett. Den reportasjeaktige dramaturgien krev i denne samanhangen litt for mykje av både aktørar og publikum, og det spektakulære vi ser på, tek i lange stunder luven frå innhaldet.
Pinocchio-effekt
I nokre av dei mest konkrete innslaga, der det handlar om lagnadene til gründeren Thomas Theodor Heine og den norske teiknaren Olaf Gulbransson, ser vi nerven i opplegget. Det vert ein nøkkelreplikk mot slutten, når fru Dagny Bjørnson Gulbransson (Ragni Halle) spør mannen sin, som trur han kan vere politisk nøytral som kunstnar: Har du teikna i blinde? Ser du ikkje dine eigne teikningar?
Det heilt magiske kjem først i dei aller siste sekvensane, der vi får nærlyset på Heine i nokre ettertenksame monologar, og der den mest nifst uttrykksfulle dokka Heine blir ført med ein sanseleg intensitet av Terje Ranes. Det er som ein Pinocchio-effekt, det er like før dokka slit seg laus og vert levande.
Fullt så sterk er ikkje framsyninga som eit heile. Men ho har som nemnt sine augneblinkar.
Bent Kvalvik
Bent Kvalvik er filmarkivar og fast teatermeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Teikning: May Linn Clement
«Rørslene me skildrar som vipping, er gjerne større og kjem mindre tett enn dei me omtalar som vibrering.»
Foto: Agnete Brun
Med den monumentale boka Sjøfareren Erika Fatland gitt oss eit uvant, og skremmande, perspektiv på europeisk kolonialisme.
Moss–Horten-ferja er den mest trafikkerte i landet. Skjer det noko uføresett, som då dei tilsette blei tatt ut i LO-streik i fjor, veks køane på begge sider av fjorden.
Foto: Terje Bendiksby / AP / NTB
Ferja, ein livsnerve for mange, er eigd av folk vi ikkje aner kven er, utanfor vår kontroll.
Kongsbonden Johan Jógvanson bur i den Instagram-venlege bygda Saksun. Men sjølv om han skjeller ut turistar, er det ikkje dei han er forbanna på. Det er politikarane inne i Tórshavn.
Alle foto: Hallgeir Opedal
Turistinvasjonen har gjort Johan Jógvanson til den sintaste bonden på Færøyane.
Finansminister Trygve Slagsvold Vedum (Sp) på pressekonferanse etter framlegginga av statsbudsjettet måndag. For dei som er opptekne av klima, var ikkje budsjettet godt nytt.
Foto: Fredrik Varfjell / NTB
Kapitulasjon i klimapolitikken
Regjeringa veit ikkje om statsbudsjettet bidreg til å redusere eller å auke klimagassutsleppa. Derimot er det klart at det nasjonale klimamålet for 2030 ikkje blir nådd.