Gaukereiret
Ein stilrein skrekkfilm frå Irland grev i naturen med eit ekkelt kunstig univers.
Gemma og Tom har ikkje hellet med seg i bustadjakta.
SKREKKFILM
Regi: Lorcan Finnegan
Vivarium
Med: Imogen Poots, Jesse Eisenberg
Kinofilm
Gemma (Poots) og typen Tom (Eisenberg) skal finne seg ein heim i den grotesk dyre irske bustadmarknaden. Ein stivt smilande eigedomsmeklar tek dei på tur til ein absurd straumlinjeforma forstad. Alt er så karikert at dei må le. Låtten sit snart fast i halsen, når dei slit med å finne vegen ut av den einsformige labyrinten. Tenk å bli fanga i forstaden!
Regissør Lorcan Finnegan etablerer tematikken fint. Gemma lèt borna ho er lærar for, leike at dei er tre, medan Tom syslar som gartnar og gravlegg ein fugleunge som er sparka ut av reiret av ein gauk. Dei levande opningsbileta får fort ein kunstig kontrast. Kva menneskelege trekk kjem naturleg fram i djupt unaturlege omgjevnadar? Ein saknar tidsnok dei tidlege rytmane av rocksteady frå Dandy Livingstone og Desmond Dekker. Tittelen viser at nokon kjem til å vere isolerte og bli eksperimenterte med. Har du nyleg vore innestengd i eit stort sosialt eksperiment, skal du vera glad du ikkje var i eit vivarium. Ein blir fort litt galen. Det er heilt naturleg.
Psykologi
Finnegan har nemnt inspirasjonskjelder frå David Attenborough via René Magritte til The Twilight Zone. Mange vil òg lure på, undervegs, om vi finn ein dose The Matrix eller The Truman Show. Denne filmen er laga i mindre skala, men Finnegan har skapt eit stilreint univers av ein styggeleg strigla normal. Det kjem råkande dryp av mørk humor. Stort sett sit ein med ei tilsikta kjensle av uro. Ein framand krabat skapar sinne og avsky, som ein galen gaukunge. Uhygga i heimen er djup. Manuset verkar stadig meir funne opp av Ernst Jentsch og Sigmund Freud med idear frå «Das Unheimliche». Den nye figuren er unaturlig og skummelt framand. Som skrekkfilm kjennest Vivarium annleis. Han slår ikkje dei beste frå USA om dagen, men er eit friskt, kvalmande pust. Er du klar for asosial angst, ekkel uro og postapokalyptisk einsemd med tomme gater, er det på tide å vitje kinoen.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
SKREKKFILM
Regi: Lorcan Finnegan
Vivarium
Med: Imogen Poots, Jesse Eisenberg
Kinofilm
Gemma (Poots) og typen Tom (Eisenberg) skal finne seg ein heim i den grotesk dyre irske bustadmarknaden. Ein stivt smilande eigedomsmeklar tek dei på tur til ein absurd straumlinjeforma forstad. Alt er så karikert at dei må le. Låtten sit snart fast i halsen, når dei slit med å finne vegen ut av den einsformige labyrinten. Tenk å bli fanga i forstaden!
Regissør Lorcan Finnegan etablerer tematikken fint. Gemma lèt borna ho er lærar for, leike at dei er tre, medan Tom syslar som gartnar og gravlegg ein fugleunge som er sparka ut av reiret av ein gauk. Dei levande opningsbileta får fort ein kunstig kontrast. Kva menneskelege trekk kjem naturleg fram i djupt unaturlege omgjevnadar? Ein saknar tidsnok dei tidlege rytmane av rocksteady frå Dandy Livingstone og Desmond Dekker. Tittelen viser at nokon kjem til å vere isolerte og bli eksperimenterte med. Har du nyleg vore innestengd i eit stort sosialt eksperiment, skal du vera glad du ikkje var i eit vivarium. Ein blir fort litt galen. Det er heilt naturleg.
Psykologi
Finnegan har nemnt inspirasjonskjelder frå David Attenborough via René Magritte til The Twilight Zone. Mange vil òg lure på, undervegs, om vi finn ein dose The Matrix eller The Truman Show. Denne filmen er laga i mindre skala, men Finnegan har skapt eit stilreint univers av ein styggeleg strigla normal. Det kjem råkande dryp av mørk humor. Stort sett sit ein med ei tilsikta kjensle av uro. Ein framand krabat skapar sinne og avsky, som ein galen gaukunge. Uhygga i heimen er djup. Manuset verkar stadig meir funne opp av Ernst Jentsch og Sigmund Freud med idear frå «Das Unheimliche». Den nye figuren er unaturlig og skummelt framand. Som skrekkfilm kjennest Vivarium annleis. Han slår ikkje dei beste frå USA om dagen, men er eit friskt, kvalmande pust. Er du klar for asosial angst, ekkel uro og postapokalyptisk einsemd med tomme gater, er det på tide å vitje kinoen.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Nicolai Heiberg-Evenstad og Markus Lund er yngre enn fedrane sine, men likevel gode.
Foto: Norsk bridgeforbund
«Bridge er så vanedannande og tidkrevjande at det kan gå på kostnad av både studium, arbeid, kjærleiksliv, eigne born, barneborn og liknande.»
Reisande på Gardermoen i juni i år. Oslo lufthamn er i særklasse den mest lønsame flyplassen Avinor driv. Dei aller fleste norske flyplassane går med underskot.
Foto: Javad Parsa / NTB
Avinor-krisa tok ikkje slutt da pandemitiltaka gjorde det. Kan det vere styringsmodellen det er noko gale med?
Cissy Houston
Wikimedia Commons
Arkivet: Emily «Cissy» Houston (1933–2024)
Berlin: Med bandet kring seg står Bob Dylan ved flygelet og spelar munnspel.
Foto: Håvard Rem
Som å lesa ei bok
Dylan (83) vert eldre, men skriv og syng betre.
Teikning: May Linn Clement
Papiravisa