Ei vid verd
Den største filmfestivalen i Oslo byr som vanleg på eit mangfald av flotte filmar.
Den sørkoreanske filmen Return to Seoul av Davy Chou kjem på norske kinoar.
Foto: A-One Film Estonia
Filmfestival
Film fra sør
Oslo, 12.–20. november
Festivalkontoret i hovudstaden har delt verda og hausten i to. Ungfolen Oslo:Pix er flytta til månadsskiftet august–september og set søkjelys på filmar frå Europa, USA og Canada. I november held den tradisjonsrike travaren Film fra sør fram med varme, engasjement og talent frå verda lenger vekke. Det er nett det vi treng no.
Tilbake til Seoul
Sør-Korea har blitt eit mektig land i filmverda og får særleg merksemd på festivalen i år. Opningsfilmen Decision to Leave av Park Chan-Wook er ein spektakulært samansydd film med vilt driv.
Heldigvis kjem blandinga av krim, thriller, drama og romantikk på kino. Det gjer òg det rått velspelte koreansk-franske dramaet Return to Seoul av Davy Chou. Den populære regissøren Han Jae-rim vitjar Oslo for å snakke om suksessen med sjangerfilmane sine i høve visning av det heseblesande actiondramaet The King frå 2017. Han har to filmar i den koreanske seksjonen.
Giganten India manglar, medan mindre kjende Indonesia stiller sterkt. Filmskapar Kamila Andini har med rette fått skryt for Before, Now & Then. Wong Kar-wai blir gjerne nemnd som referanse for å skildre den poetiske stilen i ei nydeleg filma forteljing frå sekstitalet. Frå diktatoren Suharto via utru menn flyt dramaet med roleg tone mot ei nyansert historie om vennskap.
Nordavind
Libanesiske Ali Cherri har laga lune og oppfinnsame The Dam frå Sudan. Nokre karar arbeider på ein demning medan politiske omveltingar pregar radiosendingane frå Khartoum. Grannane våre gjer òg sitt, med kvar sin sørlege Oscar-kandidat. Sverige har kåra Boy From Heaven som sin kandidat, ein drivande thriller frå Egypt av Tarik Saleh. Danmark har valt Holy Spider av Ali Abbasi, den òg ein spennande thriller, lagd til Iran.
Tyrkiske Burning Days er ein kul og god film av Emin Alper. Humoren i sosialt utrivelege situasjonar sklir ut i skumlare farvatn for ein fersk aktor ein liten stad aust på Anatolia. Fyllekuler med ordførarar er eit tviegga sverd. Alper teiknar ingen idyll av maktfordeling i landet til Erdogan.
Vestnytt
Latin-Amerika stiller sterkt innan både fiksjon og dokumentar. Frå Ecuador kjem den medrivande dokumentarfilmen This Stolen Country of Mine av Marc Wiese. Korkje kinesiske gruveselskap eller tidlegare president Rafael Correa kjem godt ut av avsløringar om forureining og skite politisk spel i møte med urfolksaktivistar og skarp journalistikk.
Den chilenske nestoren Patricio Guzmán har bytt ut den poetiske stilen frå sine siste dokumentarar. My Imaginary Country minner meir om klassikaren hans, La batalla de Chile frå 1975. Han har filma protestane i heimlandet i 2019 og retta kameraet mot kvinner som vil endre landet.
Den chilenske skodespelaren Manuela Martinelli har sett seg i registolen for 1976, ein utsøkt stilig og nervepirrande film frå diktaturet med skarpt feminint blikk. Paraguayanske Paz Encina treffer perfekt i eit kreativt draumlikt landskap mellom fiksjon og dokumentar med EAMI, ein prisvinnar om overgrep mot urfolk. Stilistisk er Argentina, 1985 av Santiago Mitre frå ei heilt anna verd, sjølv med rot i ei ekte rettssak mot militærjuntaen. Thriller med spenning i høgt tempo møter bekmørk argentinsk humor.
Vi får godlynt sjarm i Mars One frå Brasil. Ei universell og vakker historie om ein vanleg afrobrasiliansk familie er kjærkomen. Vi treng forteljingar med vidare utsyn som nyanserer bileta av folk langt vekke. Slik lykkast regissør Gabriel Martins. Slik lykkast denne flotte filmfestivalen.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Filmfestival
Film fra sør
Oslo, 12.–20. november
Festivalkontoret i hovudstaden har delt verda og hausten i to. Ungfolen Oslo:Pix er flytta til månadsskiftet august–september og set søkjelys på filmar frå Europa, USA og Canada. I november held den tradisjonsrike travaren Film fra sør fram med varme, engasjement og talent frå verda lenger vekke. Det er nett det vi treng no.
Tilbake til Seoul
Sør-Korea har blitt eit mektig land i filmverda og får særleg merksemd på festivalen i år. Opningsfilmen Decision to Leave av Park Chan-Wook er ein spektakulært samansydd film med vilt driv.
Heldigvis kjem blandinga av krim, thriller, drama og romantikk på kino. Det gjer òg det rått velspelte koreansk-franske dramaet Return to Seoul av Davy Chou. Den populære regissøren Han Jae-rim vitjar Oslo for å snakke om suksessen med sjangerfilmane sine i høve visning av det heseblesande actiondramaet The King frå 2017. Han har to filmar i den koreanske seksjonen.
Giganten India manglar, medan mindre kjende Indonesia stiller sterkt. Filmskapar Kamila Andini har med rette fått skryt for Before, Now & Then. Wong Kar-wai blir gjerne nemnd som referanse for å skildre den poetiske stilen i ei nydeleg filma forteljing frå sekstitalet. Frå diktatoren Suharto via utru menn flyt dramaet med roleg tone mot ei nyansert historie om vennskap.
Nordavind
Libanesiske Ali Cherri har laga lune og oppfinnsame The Dam frå Sudan. Nokre karar arbeider på ein demning medan politiske omveltingar pregar radiosendingane frå Khartoum. Grannane våre gjer òg sitt, med kvar sin sørlege Oscar-kandidat. Sverige har kåra Boy From Heaven som sin kandidat, ein drivande thriller frå Egypt av Tarik Saleh. Danmark har valt Holy Spider av Ali Abbasi, den òg ein spennande thriller, lagd til Iran.
Tyrkiske Burning Days er ein kul og god film av Emin Alper. Humoren i sosialt utrivelege situasjonar sklir ut i skumlare farvatn for ein fersk aktor ein liten stad aust på Anatolia. Fyllekuler med ordførarar er eit tviegga sverd. Alper teiknar ingen idyll av maktfordeling i landet til Erdogan.
Vestnytt
Latin-Amerika stiller sterkt innan både fiksjon og dokumentar. Frå Ecuador kjem den medrivande dokumentarfilmen This Stolen Country of Mine av Marc Wiese. Korkje kinesiske gruveselskap eller tidlegare president Rafael Correa kjem godt ut av avsløringar om forureining og skite politisk spel i møte med urfolksaktivistar og skarp journalistikk.
Den chilenske nestoren Patricio Guzmán har bytt ut den poetiske stilen frå sine siste dokumentarar. My Imaginary Country minner meir om klassikaren hans, La batalla de Chile frå 1975. Han har filma protestane i heimlandet i 2019 og retta kameraet mot kvinner som vil endre landet.
Den chilenske skodespelaren Manuela Martinelli har sett seg i registolen for 1976, ein utsøkt stilig og nervepirrande film frå diktaturet med skarpt feminint blikk. Paraguayanske Paz Encina treffer perfekt i eit kreativt draumlikt landskap mellom fiksjon og dokumentar med EAMI, ein prisvinnar om overgrep mot urfolk. Stilistisk er Argentina, 1985 av Santiago Mitre frå ei heilt anna verd, sjølv med rot i ei ekte rettssak mot militærjuntaen. Thriller med spenning i høgt tempo møter bekmørk argentinsk humor.
Vi får godlynt sjarm i Mars One frå Brasil. Ei universell og vakker historie om ein vanleg afrobrasiliansk familie er kjærkomen. Vi treng forteljingar med vidare utsyn som nyanserer bileta av folk langt vekke. Slik lykkast regissør Gabriel Martins. Slik lykkast denne flotte filmfestivalen.
Håkon Tveit
Håkon Tveit er lektor i latinamerikansk kultur og historie ved Universitetet i Bergen og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
Teikning: May Linn Clement
«Rørslene me skildrar som vipping, er gjerne større og kjem mindre tett enn dei me omtalar som vibrering.»
Foto: Agnete Brun
Med den monumentale boka Sjøfareren Erika Fatland gitt oss eit uvant, og skremmande, perspektiv på europeisk kolonialisme.
Moss–Horten-ferja er den mest trafikkerte i landet. Skjer det noko uføresett, som då dei tilsette blei tatt ut i LO-streik i fjor, veks køane på begge sider av fjorden.
Foto: Terje Bendiksby / AP / NTB
Pengegaloppen i ferjetoppen
Det står ei Norled-ferje her og ei Torghatten-ferje der – innstilte. Ferja, ein livsnerve for mange, er eigd av folk vi ikkje aner kven er, utanfor vår kontroll.
Kongsbonden Johan Jógvanson bur i den Instagram-venlege bygda Saksun. Men sjølv om han skjeller ut turistar, er det ikkje dei han er forbanna på. Det er politikarane inne i Tórshavn.
Alle foto: Hallgeir Opedal
Turistinvasjonen har gjort Johan Jógvanson til den sintaste bonden på Færøyane.
Finansminister Trygve Slagsvold Vedum (Sp) på pressekonferanse etter framlegginga av statsbudsjettet måndag. For dei som er opptekne av klima, var ikkje budsjettet godt nytt.
Foto: Fredrik Varfjell / NTB
Kapitulasjon i klimapolitikken
Regjeringa veit ikkje om statsbudsjettet bidreg til å redusere eller å auke klimagassutsleppa. Derimot er det klart at det nasjonale klimamålet for 2030 ikkje blir nådd.