Dystopisk notid
Ramsey har lødd på så kraftig at eg fryktar noko ramla av på vegen.
Krigsveteranen Joe (Phoenix) arbeider som ein slags torpedo for å frigjera jenter som har blitt kidnappa.
Foto: Alison Cohen Rosa / Norsk Filmdistribusjon
Drama/Thriller
Regi: Lynne Ramsay
You Were Never Really Here
Med: Joaquin Phoenix, Judith Roberts, Ekatarina Samsonov, John Doman
I New York forsvinn unge jenter og endar som sexslavar for rike, mektige menn. Krigsveteran Joe (Phoenix) jobbar som ein slags torpedo for å frigjera desse jentene. Spelet tek ein om mogleg endå meir alvorleg karakter då senatordottera Nina (Samsonov) vert meld sakna.
Musikalsk
Noko av det beste eg veit med filmane til Lynne Ramsey, er musikkbruken. Ikkje berre er ho ein kløppar på å sidestilla uskuldig slagerar frå pophistoria med ofte grimme, grå scener, totalt uredd for å bruka tydeleg symbolikk gjennom tekstane. Originalmusikken i You Were Never Really Here er ved Radiohead-gitarist Jonny Greenwood, og dette preget kler filmen til dei grader. Han har noko tidlaust og samtidig moderne over seg, akkurat som filmane til Ramsey, og ein intensitet som er med på å setja stemninga, saman med det elles aldeles imponerande lyddesignet. Og brummande oppi dette går ein nesten ugjenkjenneleg skjeggete Joaquin Phoenix rundt som ein skadeskoten bjørn. Han utstrålar både tryggleik, styrke og samstundes ei uro som verkar ukontrollerbar.
Irrgangveg
Skotske Ramsey gjorde to filmar i heimlandet før ho forflytta seg til USA. Både debuten Ratcatcher (1999) og Morvern Callar (2002) fekk strålande mottaking. Men fyrst med Vi må snakke om Kevin (2011) fekk ho sitt store gjennombrot. På ein grufull, hjarteskjerande måte skildrar ho mora til ein skulemassakremordar. Ho har tydelegvis ein forkjærleik for dei mørkaste irrgangane i både samfunnet og sjela. You Were Never Really Here handlar dels om pedofili, dels om krigsveteranar, dels om maktfordeling og dels om barndomstraume. Det heile heng saman, sjølv om eg synest det er forvirrande til tider: Skal det vera eit politisk drama eller ein psykologisk thriller? Eller litt begge delar? Det er så mange forstyrrande element at effekten ikkje pløyer seg djupt ned, men blir liggande på overflata og skurra. Men som med skurring blir det oftast fort gløymt, i motsetning til skikkelege slag i fjeset eller knyttnevar i magen. Med andre ord: Ramseys siste film er ikkje hennar beste. Likevel kjenner eg at eg vil sjå han om igjen – kanskje det er noko eg har gått glipp av. Ramsey-effekten er såleis tydeleg til stades.
Brit Aksnes
Brit Aksnes er frilans kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Drama/Thriller
Regi: Lynne Ramsay
You Were Never Really Here
Med: Joaquin Phoenix, Judith Roberts, Ekatarina Samsonov, John Doman
I New York forsvinn unge jenter og endar som sexslavar for rike, mektige menn. Krigsveteran Joe (Phoenix) jobbar som ein slags torpedo for å frigjera desse jentene. Spelet tek ein om mogleg endå meir alvorleg karakter då senatordottera Nina (Samsonov) vert meld sakna.
Musikalsk
Noko av det beste eg veit med filmane til Lynne Ramsey, er musikkbruken. Ikkje berre er ho ein kløppar på å sidestilla uskuldig slagerar frå pophistoria med ofte grimme, grå scener, totalt uredd for å bruka tydeleg symbolikk gjennom tekstane. Originalmusikken i You Were Never Really Here er ved Radiohead-gitarist Jonny Greenwood, og dette preget kler filmen til dei grader. Han har noko tidlaust og samtidig moderne over seg, akkurat som filmane til Ramsey, og ein intensitet som er med på å setja stemninga, saman med det elles aldeles imponerande lyddesignet. Og brummande oppi dette går ein nesten ugjenkjenneleg skjeggete Joaquin Phoenix rundt som ein skadeskoten bjørn. Han utstrålar både tryggleik, styrke og samstundes ei uro som verkar ukontrollerbar.
Irrgangveg
Skotske Ramsey gjorde to filmar i heimlandet før ho forflytta seg til USA. Både debuten Ratcatcher (1999) og Morvern Callar (2002) fekk strålande mottaking. Men fyrst med Vi må snakke om Kevin (2011) fekk ho sitt store gjennombrot. På ein grufull, hjarteskjerande måte skildrar ho mora til ein skulemassakremordar. Ho har tydelegvis ein forkjærleik for dei mørkaste irrgangane i både samfunnet og sjela. You Were Never Really Here handlar dels om pedofili, dels om krigsveteranar, dels om maktfordeling og dels om barndomstraume. Det heile heng saman, sjølv om eg synest det er forvirrande til tider: Skal det vera eit politisk drama eller ein psykologisk thriller? Eller litt begge delar? Det er så mange forstyrrande element at effekten ikkje pløyer seg djupt ned, men blir liggande på overflata og skurra. Men som med skurring blir det oftast fort gløymt, i motsetning til skikkelege slag i fjeset eller knyttnevar i magen. Med andre ord: Ramseys siste film er ikkje hennar beste. Likevel kjenner eg at eg vil sjå han om igjen – kanskje det er noko eg har gått glipp av. Ramsey-effekten er såleis tydeleg til stades.
Brit Aksnes
Brit Aksnes er frilans kulturarbeidar og fast filmmeldar i Dag og Tid.
Fleire artiklar
New York-politiet storma 30. april Hamilton Hall ved Columbia University for å kaste ut Gaza-aktivistane som okkuperte bygningen.
Foto: Caitlin Ochs / Reuters / NTB
Guds vreide over Columbia
Fleire tusen amerikanske studentar er blitt arresterte for å demonstrere mot Israel. USAs normalt så sterke ytringsvern blir utfordra.
Palestinarar på veg ut av Rafah måndag, etter at Israel varsla nye åtak i byen lengst sørvest i Gaza.
Foto: Ramadan Abed / Reuters / NTB
Den raude streken i Rafah
Kanskje skal sluttspelet i Gaza-krigen stå i Rafah. Det blir neppe kort.
For Balázs Orbán, som er politisk rådgjevar for statsministeren, er jobben å halda fast ved dei langsiktige måla til regjeringa mellom alle dei mindre og større oppgåvene i kvardagen.
Foto frå heimesida til Orbán Balázs i regjeringa
Verda ifølgje Orbán
BUDAPEST: I ei ny bok fortel ideologen til Viktor Orbán korleis Ungarn vil utfordra den liberale verdsordninga. Weekendavisen har møtt han.
29 år gamle Jordan Bardella leier det franske høgrepopulistiske partiet Rassemblement National – som omsett til norsk vert Nasjonal samling. Det ligg an til å verte det største partiet i Frankrike ved EU-valet om ein månad. Biletet er frå eit valkampmøte i Perpignan, sør i Frankrike, 1. mai.
Foto: Manon Cruz / Reuters
Eit Europa i mørkare blått
Partia ytst til høgre ligg an til å styrkje stillinga si i Europaparlamentet ved valet om ein månad. Men dei kjem ikkje til å få stor politisk makt, ifølgje diplomat og forskar Sverre Jervell.
Elin Eika Bringa debuterer som romanforfattar.
Foto: Christopher Helberg / Bonnier Forlag
Utan eit eige rom
Elin Eika Bringa skriv seg inn i dei siste dagane i eit liv i romanen Snart er eg natt.
Papiravisa