Respekt for språkkulturen
Kommunestyret i Hemsedal har med ni mot åtte røyster vedteke at hovudmålet i skulen skal vera bokmål. Dette trass i at folkerøysinga i haust gav eit fleirtal for å halda på nynorsken.
Sjølv om fleirtalet var knapt, burde det avgjort saka. Skulemålet, til liks med administrasjonsspråket i ein kommune, er ei sak for alle innbyggjarane, ikkje berre for elevane og foreldra deira.
Men etter tiår med stor innflytting frå bokmålsområda og utlandet har fleire og fleire foreldre i Hemsedal valt bokmålet for ungane sine. Alt kjem ikkje av tilflyttinga, men i ein liten kommune med 2500 innbyggjarar kan situasjonen fort endra seg dersom ein ikkje står samla om å halda på nynorsken – og sikrar god nynorskundervising for borna.
Resultatet i Hemsedal er at berre 17 prosent av elevane i kommunen i dag nyttar nynorsk, og at to av tre lærarar i Hemsedal har rådd kommunen til å gå over til bokmål.
Dessutan har den allmenne bruken av nynorsk gått tilbake i kommunen. Nynorsken får lite hjelp av den dominerande turistindustrien i bygda. Turistkontoret – eller «Destinasjon Hemsedal» – skriv bokmål, til liks med det meste av næringslivet. Eit viktig unntak er lokalavisa Hallingdølen, som er ei god og solid nynorskavis.
Tilbakegangen for nynorsken i den norske skulen er alvorleg. Det er mange kommunar som kan koma til å oppleva det same som Hemsedal. Men bur ein i, eller flyttar ein til, ein gamal nynorskskommune som Ørsta, Ulvik Vinje eller Hemsedal, bør ein respektera og kjenna eit ansvar for den språkkulturen som er på staden ein har valt å verta ein del av.
Svein Gjerdåker
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Kommunestyret i Hemsedal har med ni mot åtte røyster vedteke at hovudmålet i skulen skal vera bokmål. Dette trass i at folkerøysinga i haust gav eit fleirtal for å halda på nynorsken.
Sjølv om fleirtalet var knapt, burde det avgjort saka. Skulemålet, til liks med administrasjonsspråket i ein kommune, er ei sak for alle innbyggjarane, ikkje berre for elevane og foreldra deira.
Men etter tiår med stor innflytting frå bokmålsområda og utlandet har fleire og fleire foreldre i Hemsedal valt bokmålet for ungane sine. Alt kjem ikkje av tilflyttinga, men i ein liten kommune med 2500 innbyggjarar kan situasjonen fort endra seg dersom ein ikkje står samla om å halda på nynorsken – og sikrar god nynorskundervising for borna.
Resultatet i Hemsedal er at berre 17 prosent av elevane i kommunen i dag nyttar nynorsk, og at to av tre lærarar i Hemsedal har rådd kommunen til å gå over til bokmål.
Dessutan har den allmenne bruken av nynorsk gått tilbake i kommunen. Nynorsken får lite hjelp av den dominerande turistindustrien i bygda. Turistkontoret – eller «Destinasjon Hemsedal» – skriv bokmål, til liks med det meste av næringslivet. Eit viktig unntak er lokalavisa Hallingdølen, som er ei god og solid nynorskavis.
Tilbakegangen for nynorsken i den norske skulen er alvorleg. Det er mange kommunar som kan koma til å oppleva det same som Hemsedal. Men bur ein i, eller flyttar ein til, ein gamal nynorskskommune som Ørsta, Ulvik Vinje eller Hemsedal, bør ein respektera og kjenna eit ansvar for den språkkulturen som er på staden ein har valt å verta ein del av.
Svein Gjerdåker
Fleire artiklar
To unge mormonmisjonærar, søster Paxton (Sophie Thatcher) og søster Barnes (Chloe East), blir tvinga til å setje trua si på prøve i møtet med herr Reed (Hugh Grant).
Foto: Ymer Media
«Mange av skrekkfilmane no til dags liknar meir på filmar frå syttitalet»
I tillegg til å vere forfattar er Kristina Leganger Iversen også litteraturvitar, samfunnsdebattant og omsetjar.
Foto: Sara Olivia Sanderud
Nedslåande sanning
Kristina Leganger Iversen leverer eit grundig studium av noko som burde vere opplagt for fleire.
Teikning: May Linn Clement
«Me har ikkje grunnlag for å seia at bokmålsbrukarar har kvassare penn enn andre, men nokre av dei evnar å kløyva kvass i to.»
Gjennom Hitlers progagandaminister Joseph Goebbels får vi eit innblikk i sanninga bak Nazi-Tysklands propagandamaskin.
Foto: Another World Entertainment
Propaganda på agendaen
Fører og forfører er ein drivande historietime om tidenes skumlaste skrønemakar.
Ein mann med tomlar opp i ruinane i ein forstad sør i Beirut etter at fredsavtalen mellom Hizbollah og Israel vart gjeldande 27. november.
Foto: Mohammed Yassin / Reuters / NTB
Fredsavtale med biverknader
Avtalen mellom Israel og Libanon kan få vidtrekkjande konsekvensar.