Etter den ubehagelege meiningsutvekslinga mellom Donald Trump og demokratiske leiarar tysdag i førre veke verkar det godt mogleg at sjefstvitraren kjem til å stenge regjeringa ute i eit forsøk på å få finansiert ein mur på grensa til Mexico. Det som er påfallande, er at planen om å bygge ein mur i utgangspunktet er idiotisk. Sjølv om ein er hardnakka innvandringsmotstandar, enten innvandringa er lovleg eller ulovleg, er det å bruke mange milliardar dollar på ein iaugefallande fysisk barriere verken naudsynt eller effektivt viss målet er å hindre innvandrarar i å komme.

Kva dreier det seg om, eigentleg? Nancy Pelosi, som ganske sikkert blir den neste speakeren i Det kvite huset, skal ha sagt til kollegaer at for Trump er muren ei «manndomsgreie». Det høyrest logisk ut. Men det fekk meg til å undre: Kva andre politiske strategiar er eit resultat av utryggleiken til Trump? Kva er dei politiske strategiane til regjeringa hans eit resultat av generelt?

Svaret på desse spørsmåla er etter mitt syn at det ligg tre hovudmotiv bak den Trump-orienterte politikken; la oss kalle dei manndom, McConnell og mynt.

Med McConnell siktar eg til Det republikanske partiets ålmenne dagsorden, som i utgangspunktet tener interessene til store pengegivarar – både velståande personar og selskap. Dagsordenen består først og fremst av skattelette for givarklassen, med kutt i sosiale handlingsplanar for å gjere opp for delar av dei tapte inntektene. Dette inkluderer òg endring av forskrifter til fordel for forureinarar, ikkje minst, og for finansinstitusjonar og tvilsame aktørar som til dømes skular eigarane tener pengar på å drive.

Under 2016-valkampen gav Trump seg ut for å vere ein annan type republikanar – ein som ønskte å verne om tryggleiksnettet og heve skattane for dei rike. Men som sittande president har han stått for ein beint fram ortodoks innanrikspolitikk. Den einaste lovgivingsendringa han har fått i hamn i løpet av dei første to åra, er ei skattelette som gagna dei rike; han har gjort alt han kan for å undergrave helsetenesta for innbyggarar som er lågt- eller gjennomsnittslønte; han har strupt både miljøvern og finansreglement.

Samtidig har utanrikspolitikken til Trump brote med ikkje berre tidlegare republikansk praksis, men med alt USA har brukt å stå for. Tidlegare presidentar har kan hende innretta seg etter tvilsame regime i realpolitiske spørsmål, men Trumps openberre forkjærleik for brutale despotar framfor demokratiske allierte har vi aldri sett maken til. Trump er villig til å unnskylde kva folk som Vladimir Putin og Mohammed bin Salman enn gjer, til og med når dei tar liv.

Noko av dette kan kanskje tilskrivast personlege verdisyn: Trump har sansen for folk som Putin, kronprins Mohammed og andre sterke karar. Men det er vanskeleg ikkje å mistenke at klingande mynt – utbetalingar til Trump personleg via føretakskonglomeratet The Trump Organization – speler ei viktig rolle. Når alt kjem til alt, kan diktatorar og eineherskarar – i motsetning til demokratiske leiarar – dirigere store beløp i retning Trump-føretak og gi familien Trump høve til å investere utan at dei må forklare seg for plagsame folkevalde politiske representantar.

Så kor kjem manndom inn i biletet? Muren er eit udiskutabelt eksempel. Det som røper Trump, er fokuset på korleis den «store, flotte muren» skal sjå ut, i motsetning til kva muren skal gjere. Då U.S. Customs and Border Protection oppmoda entreprenørar om å komme med tilbod, blei det uttalt at muren skulle «sjå imponerande ut», og at nordsida av muren, det vil seie den USA-vende sida, skulle vere «estetisk tiltalande». Ingen nemnde at konstruksjonen skulle ha store skilt der det står «Trump-muren». Kanskje det var ei forgløyming.

Men eg vil hevde at behovet Trump har for å framheve manndommen sin, speler ei stor rolle også på andre område, særleg innan handelspolitikken.

Eg har gått Tariff Man, som Trump har kalla seg sjølv, etter i saumane, og det som slår meg, er ikkje berre at økonomar har ei klar oppfatning av at Trump-toll er ein dårleg idé, men at tollsatsar er og blir ein politisk blindgjengar, då det ikkje ser ut til å vere nokon stor valkrins som krev konfrontasjon med USAs handelspartnarar.

Kven ønsker handelskrig? Ikkje bedriftene – aksjekursen fell når handelsretorikken blir hissig, og stig når retorikken kjølnar. Ikkje bøndene, som er blitt hardt råka av at andre land har innført straffetoll på produkt importerte frå USA. Ikkje arbeidsklasseveljarar i rustbeltet, som var avgjerande for at Trump vann valet i 2016: Ei lang rekke potensielle veljarar i rustbeltestatane meiner tollen er skadeleg for dei. Aggressiv handel ser ut til å vere ønskt av éin mann; det er slik Trump vil ha det, og det er òg alt.

Slik dei amerikanske handelslovene fungerer, kan ein president rett nok føre handelskrig, i motsetning til å bygge ein grensemur, til dømes, utan at kongressen må godkjenne det. Men kva er det som driv Trump? Jo, handel er hjartesaka hans, og han vil gjerne kunne seie at han har oppnådd noko stort. Det seier sitt at sjølv om han ikkje endrar den eksisterande politikken nemneverdig, insisterer han på å gi han nytt namn. Slik kan han gå rundt og late som om den nye USA-Mexico-Canada-avtalen, eller – som Pelosi seier – «handelsavtalen tidlegare kjend som Prince», er heilt ulik Nafta, og at Trump dermed har vunne ein stor siger.

Med andre ord blir ikkje viktige statsoppgåver fastsette av nasjonale interesser, og heller ikkje av kva interesser dei største gruppene i USA har; dei blir fastsette av økonomiske interesser og/eller egoet til mannen i Det kvite huset. Amerika er fantastisk, ikkje sant?

Einerett: The New York Times / Dag og Tid

Omsett av Marita Liabø

Niall Ferguson og Paul Krugman byter på å skrive i denne spalta.