ANDREAS HOMPLAND

hompland@online.no

Det er unntakstilstand i norsk politikk denne hausten. Statsbudsjettet er sett på vent. Regjeringsmakta er eit lottospel der Rogaland har tilleggstal. I Arbeidarpartiet, der alle skulle ned, kjem fleire med att. Ikkje eingong Sylvi Listhaug og Per Sandberg klarer å stela alle overskriftene. Alle ventar på utfallet av den kristelege oktoberrevolusjonen, som er i november etter at Russland bytta ut den julianske kalenderen.

Det ingen skulle tru at kunne skje, har skjedd: Kristeleg Folkeparti er i alle kanalar. Statistiske nerdar har hatt det like morosamt som under amerikanske valkampar. Riksmedia har rapportert direkte frå ekstraordinære fylkesårsmøte i partiet på randa av sperregrensa. NRK 2 har rydda unna OBOS-ligaen og Lars Monsen og sendt minutt for minutt frå bedehus Noreg rundt. Alpinsendingane må venta til KrF er ferdig med storslalåm og utfor.

ERNA TØR der Jonas teier og sit stille i båten med eit ope sinn og vender det andre kinnet til. Når statsministeren ikkje køyrer snøkamuflert stridsvogn i Reodor Felgen-land, driv ho med lett kamuflerte abortoperasjonar som syner samvit og eit sinnelag alle veit er utan konsekvensar. Det er politisk prostitusjon. I tillegg lokkar ho med at dersom KrF får bytt til seg nokre hjartesaker i regjeringa hennar, lovar ho fleirtal i Stortinget. Frå hornet på veggen pip Kåre Willoch at dersom KrF byter side, er parlamentarismen truga og demokratiet i fare.

TILSYNELATANDE er det den store politiske vekkelsen som har hjemsøkt vårt land. Knut Arild Hareide prøver å gå på vatnet. I røynda trakkar han og partiet rundt i ei gjørme av lenge tilslørt usemje om kva som er den smale og den rette vegen. Ja, ja og nei, nei har synt eg å vera av det vonde. Religionskrigar er dei grøvste, for der står det ikkje berre om sakleg usemje, men den fundamentale sanninga om kva som er rett og gale, vondt og godt.

Høyr kor fordekt dei taler med tilslørt vennlege tunger: Dei blå rosar Erna og trugar med SV; dei raude lit på Knut Arild og skremmer med Sylvi. Alle er ikkje-sosialistiske og ligg i sentrum, men medan dei som vil inn i Solberg-regjeringa, tar ordet «borgarleg» i sin munn, gjer Hareide Arbeidarpartiet til eit sentrumsparti.

Leiarane bevarer stivna smil i dagleg omgang, men det åttande bodet er sett på vent. Vitnesbyrda er sterkast på grunnfjellet i bibelbeltet i sørvest. Der dolkar dei kvarandre i ryggen på ukristeleg vis og smiler heile vegen til bedehuset. I Rogaland er det ikkje plass til svikefulle røyster. Lenger nord vona dei på kjærleikens ferjereiser etter striden, men det var ideleg fåfengt, for dei heldt på til siste ferje hadde gått.

DET SOM HENDER, har hendt før, men ikkje for opne dører. Då Lars Korvald var hovding på landsmøta, messa han med den eine handa og manipulerte med den andre. Om det spissa seg til, kommanderte han pause til forsoning med bøn og salmesong, medan dei formastelege blei tala til rette på bakrommet i veslesalen.

I sju magre år var det borgarkrig om EF og ymist anna mellom kongsemna Bondevik og Kristiansen. Det var då Bergfrid Fjose sa at ein ikkje måtte bruka mot Kåre at han såg og høyrdest ut som ein høgremann.

KRISTELEG FOLKEPARTI er utryddingstruga og står på raud liste, same kva utfallet blir på dommens dag i dag. Det såkalla «sentrum», som i hundre år har vore ein tredje pol og ei motkulturell kraft i norsk politikk, er alt utrydda. Senterpartiet har gått til venstre og Venstre til høgre, medan KrF går mot oppløysing. At KrF skulle stå aleine att på valen som sentrumsparti, er ei absurd meiningsløyse, for rett nok ligg partiet ein stad mellom høgre og venstre i økonomiske og sosiale spørsmål, men i røynda er det eit fløyparti på sin eigen akse – den moralsk-religiøse.

VERTINNA er ukristeleg og likar ikkje lesarar. Om ho så hadde gjort, ville ho ha bede for Knut Arild Hareide der han som ein annan Jonas kavar i kvalfiskens buk.

Og der ligg jo mykje av Hareides problem i bruduljane han har sett i gang: Dei som er mest oppglødde og mimar sterkast støtte, er slike som aldri i livet kunne tenka seg å røysta på Kristeleg Folkeparti.

LANGFREDAGEN blir hard i KrF, og ingen kjenner dagen før sola har gått ned over Getsemane og Gardermoen. Sjølv om dei vil vifta med palmegreiner og prøva å vaska av seg det grøvste grumset på hendene, sit det att mykje mistru og svik, rop og skrik. Uansett kva dommen blir, blir det ikkje slutt på pinene. Sorgene er ikkje sløkte til evig tid når dei står opp att søndag morgon. «Når ei urein ånd fer ut or eit menneske, flakkar ho over vasslause vidder og leitar etter ein kvilestad, men finn ingen» (Matt. 12,43).

For er det noko alle valforskarar og evangelistar kan vera samde om, er det dette: «Eit rike som ligg i strid med seg sjølv, kjem snart til å øydast, og hus etter hus fell» (Luk. 11,17). Dei som vil fara attende til det fordragelege huset dei flytte frå, finn det tomt, feia og fjelga (Matt. 12,44).

TAKK FOR ALT så langt, Kristeleg Folkeparti. Spaltisten ser fram til nye episodar av vegen til lykkeland, i sjangeren tragisk komedie.

Andreas Hompland er
sosiolog og skribent.