JavaScript is disabled in your web browser or browser is too old to support JavaScript. Today almost all web pages contain JavaScript, a scripting programming language that runs on visitor's web browser. It makes web pages functional for specific purposes and if disabled for some reason, the content or the functionality of the web page can be limited or unavailable.

Takk for at du vil dele artikkelen

Den du deler artikkelen med, kan lese og eventuelt lytte til heile artikkelen.
Det gjer vi for at fleire skal oppdage DAG OG TID.

Namnet ditt vert synleg for alle du deler artikkelen med.

Kunnskap

Eksentriske nederlendarar

Kvar veke les vi inn utvalde artiklar, som abonnentane våre kan lytte til.
Lytt til artikkelen
 Genna Sosonko erta på seg nederlendarane for tjue år sidan.

Genna Sosonko erta på seg nederlendarane for tjue år sidan.

 Genna Sosonko erta på seg nederlendarane for tjue år sidan.

Genna Sosonko erta på seg nederlendarane for tjue år sidan.

2120
20191220
2120
20191220

Nederlendarar er vel det mest liberale folkeslaget i verda – dei likar berre ikkje alt som kjem frå Tyskland. Ein skulle gjerne ha vore fluge på veggen då ein tyskar dukka opp og blanda seg med den nederlandske sjakkeliten. «Og no som vi hadde det så triveleg», sa dei og skulte på inntrengjaren.

Kven skulle trudd at nederlandske sjakkspelarar hadde fordomar? De får døma sjølve. Kor som er, verdsmeisteren deira i 1935–37, Max Euwe, er definitivt den mest normale av dei 16 verdsmeistrane i sjakkhistoria – og difor òg den dårlegaste på sjakkbrettet. Han skal likevel ha æra for å ha skipa ein sjakknasjon innimellom skeisene, kaffibarane og bordellane.

Dei som kom etter Euwe, utgjer ein fin bukett som kan fylla spaltene mine i lang tid framover. I Nederland var ein så tidleg ute med alt. Det er berre i Nederland at ein av dei kvinnelege landslagsspelarane i 1970-åra kunne ta sivilt arbeid på ein bordell.

Stormeister Genna Sosonko hoppa av frå Sovjet og flytta til Amsterdam i 1972. Han vart nederlandsk meister eit par gonger, men før meisterskapen i år 2000 ville han gje plass til nye, yngre krefter. «Korleis kan vi få meir merksemd om turneringa i pressa», spurde arrangøren den røynde russaren. «Kan de ikkje invitera den tyske venen min, Fritz? Han kan ta plassen min», svarte Sosonko.

Sjølv vart Sosonko tilskodar det året. Han tykte kvinneklassen var interessant, særleg den nye deltakaren Colleen Otten med eit ratingtal på solid meisternivå. «Ah», det gjekk eit ljos opp for Sosonko, «men det er jo meisterspelaren Jan Otten som har skifta kjønn!» Nederlendarane tykte ikkje det var noko å skriva eller prata høgt om. Men i den opne toppgruppa vart det bråk både frå spelarane og i pressa. Fleire av mennene nekta å spela mot Fritz. «Motstandaren min er ein idiot utan sjel», sa dei og tapte på walkover. Men journalistane elska inntrengjaren. Fritz, som heldt eit habilt stormeisternivå, enda på delt tredjeplass. Dette var siste gongen nederlendarane inviterte eit tysk dataprogram til den nasjonale meisterskapen.

Atle Grønn

Atle Grønn er internasjonal
meister i sjakk.

Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding

Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.


Eller kjøp eit anna abonnement

Nederlendarar er vel det mest liberale folkeslaget i verda – dei likar berre ikkje alt som kjem frå Tyskland. Ein skulle gjerne ha vore fluge på veggen då ein tyskar dukka opp og blanda seg med den nederlandske sjakkeliten. «Og no som vi hadde det så triveleg», sa dei og skulte på inntrengjaren.

Kven skulle trudd at nederlandske sjakkspelarar hadde fordomar? De får døma sjølve. Kor som er, verdsmeisteren deira i 1935–37, Max Euwe, er definitivt den mest normale av dei 16 verdsmeistrane i sjakkhistoria – og difor òg den dårlegaste på sjakkbrettet. Han skal likevel ha æra for å ha skipa ein sjakknasjon innimellom skeisene, kaffibarane og bordellane.

Dei som kom etter Euwe, utgjer ein fin bukett som kan fylla spaltene mine i lang tid framover. I Nederland var ein så tidleg ute med alt. Det er berre i Nederland at ein av dei kvinnelege landslagsspelarane i 1970-åra kunne ta sivilt arbeid på ein bordell.

Stormeister Genna Sosonko hoppa av frå Sovjet og flytta til Amsterdam i 1972. Han vart nederlandsk meister eit par gonger, men før meisterskapen i år 2000 ville han gje plass til nye, yngre krefter. «Korleis kan vi få meir merksemd om turneringa i pressa», spurde arrangøren den røynde russaren. «Kan de ikkje invitera den tyske venen min, Fritz? Han kan ta plassen min», svarte Sosonko.

Sjølv vart Sosonko tilskodar det året. Han tykte kvinneklassen var interessant, særleg den nye deltakaren Colleen Otten med eit ratingtal på solid meisternivå. «Ah», det gjekk eit ljos opp for Sosonko, «men det er jo meisterspelaren Jan Otten som har skifta kjønn!» Nederlendarane tykte ikkje det var noko å skriva eller prata høgt om. Men i den opne toppgruppa vart det bråk både frå spelarane og i pressa. Fleire av mennene nekta å spela mot Fritz. «Motstandaren min er ein idiot utan sjel», sa dei og tapte på walkover. Men journalistane elska inntrengjaren. Fritz, som heldt eit habilt stormeisternivå, enda på delt tredjeplass. Dette var siste gongen nederlendarane inviterte eit tysk dataprogram til den nasjonale meisterskapen.

Atle Grønn

Atle Grønn er internasjonal
meister i sjakk.

Emneknaggar

Fleire artiklar

Etter valet i 2016 blei det vanleg å seie at Trump vann fordi folk hadde oversett kjenslene til den kvite arbeiderklassa. Er biletet eit anna i denne omgangen?

Etter valet i 2016 blei det vanleg å seie at Trump vann fordi folk hadde oversett kjenslene til den kvite arbeiderklassa. Er biletet eit anna i denne omgangen?

Foto: Dustin Chambers / Reuters / NTB

UtanriksSamfunn

Overkorrigeringa

NEW YORK: Mark Lilla fekk enorm merksemd for sin diagnose av presidentvalet i USA i 2016. Eg oppsøker han for å få oppdaterte psykologiseringar av den amerikanske folkesjela anno 2024.

Ida Lødemel Tvedt
Etter valet i 2016 blei det vanleg å seie at Trump vann fordi folk hadde oversett kjenslene til den kvite arbeiderklassa. Er biletet eit anna i denne omgangen?

Etter valet i 2016 blei det vanleg å seie at Trump vann fordi folk hadde oversett kjenslene til den kvite arbeiderklassa. Er biletet eit anna i denne omgangen?

Foto: Dustin Chambers / Reuters / NTB

UtanriksSamfunn

Overkorrigeringa

NEW YORK: Mark Lilla fekk enorm merksemd for sin diagnose av presidentvalet i USA i 2016. Eg oppsøker han for å få oppdaterte psykologiseringar av den amerikanske folkesjela anno 2024.

Ida Lødemel Tvedt
Med jamne mellomrom legg Riksrevisjonen, her representert ved riksrevisor Karl Eirik Schjøtt-Pedersen, fram undersøkingar med nokså hard kritikk av korleis vedteken politikk vert gjennomført av forvaltinga.

Med jamne mellomrom legg Riksrevisjonen, her representert ved riksrevisor Karl Eirik Schjøtt-Pedersen, fram undersøkingar med nokså hard kritikk av korleis vedteken politikk vert gjennomført av forvaltinga.

Foto: Ole Berg-Rusten / NTB

Samfunn
Eva Aalberg Undheim

Eit spørsmål om kontroll

I rapport etter rapport kritiserer Riksrevisjonen statlege institusjonar for feil og manglar. Men kva kjem det eigentleg ut av kritikken?

Odd Nordstoga slo gjennom som soloartist i 2004. No har han skrive sjølvbiografi.

Odd Nordstoga slo gjennom som soloartist i 2004. No har han skrive sjølvbiografi.

Foto: Samlaget

BokMeldingar
ArildBye

Ein av oss

Odd Nordstoga skriv tankefullt om livet, ut frå rolla som folkekjær artist.

Stian Jenssen (t.v.) var alt på plass i Nato då Jens Stoltenberg tok til i jobben som generalsekretær i 2014. Dei neste ti åra skulle dei arbeide tett i lag. Her er dei fotograferte i Kongressen i Washington i januar i år.

Stian Jenssen (t.v.) var alt på plass i Nato då Jens Stoltenberg tok til i jobben som generalsekretær i 2014. Dei neste ti åra skulle dei arbeide tett i lag. Her er dei fotograferte i Kongressen i Washington i januar i år.

Foto: Mandel Ngan / AFP / NTB

IntervjuSamfunn
Christiane Jordheim Larsen

Nato-toppen som sa det han tenkte

Stian Jenssen fekk kritikk då han som stabssjef i Nato skisserte ei fredsløysing der Ukraina gjev opp territorium i byte mot Nato-medlemskap. – På eit tidspunkt må ein ta innover seg situasjonen på bakken, seier han.

Feature

Greske byggjeklossar

Eg dreg til Kreta og lærer om skilnaden på tyske og britiske turistar.

May Linn Clement
Feature

Greske byggjeklossar

Eg dreg til Kreta og lærer om skilnaden på tyske og britiske turistar.

May Linn Clement

les DAG OG TID.
Vil du òg prøve?

Her kan du prøve vekeavisa DAG OG TID gratis i tre veker.
Prøveperioden stoppar av seg sjølv.

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Komplett

Papiravisa
Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis

Digital

Digital utgåve av papiravisa
Digitale artiklar
Digitalt arkiv
Lydavis