Det gjekk fem veker frå giftattentatet mot den 51 år gamle russiske journalisten Julia Latynina (Dag og Tid 4. august) til ho tok med seg foreldra sine, som er 77 og 79 år gamle, og reiste til utlandet no i september.

– Vi reknar ikkje med å venda heim att med det første, sa ho til radiokanalen Moskvas Ekko før ho drog.

For natta til 3. september var det eit attentat til mot henne: Bilen hennar brann opp. Politiet har etterforska saka og seier at ingen hadde tent på. Latynina trur ikkje det. Det var spor etter brannstifting på tre stader på den gamle bilen.

Ho har heller ikkje sagt kvar dei tre har reist. Det er grunn til å gissa på USA; Latynina fekk ein amerikansk fridomspris for djerv journalistikk så tidleg som i 2008.

Om ho har gjort noko gale, og det har ho for dei som ser verda med same augo som dei usynlege vaktene rundt Vladimir Putin, var nok det verste ein artikkel i avisa Novaja Gazeta 14. juli. Der fortalde ho utførleg om bakgrunnen for møtet mellom Donald Trump junior og ein russisk advokat, pluss to russiske mellommenn som har vore rådgjevarar for russiske investorar i New York – eit møte som den offisielle amerikanske granskaren av banda mellom Trump og Putin, Robert Mueller, interesserer seg sterkt for.

Berre oppspinn og bagatellar, seier Trump senior – som sjølv redigerte referatet frå dette møtet og avviste alle råd frå medarbeidarane sine om å vera litt meir varsam.

Men altså, Latynina. Når ein arbeider i ein redaksjon der samlingsrommet for journalistane har sju portrett i lekamsstorleik av yrkesbrør og -søstrer som har mist livet, og ein likevel skriv slike historier, vantar det ikkje på mot. Det slo meg da eg var på besøk i redaksjonen med ei gruppe norske pressefolk for nokre år sidan. Den mest kjende av drapsofra er Anna Politkovskaja, som vart skoten 7. oktober 2007, på Putins 55-årsdag. Da vi var der, stod skrivebordet hennar framleis som eit gravmæle.

Eg les om desse attentata, stinkbomber og brann og eksil med den same vonde klumpen i magen som melde seg da eg var i Museum of Modern Art i New York første gongen. Der gjorde eg som den unge mannen det er fortalt om i Matteus-evangeliet, kap. 19: Eg «vart ille ved og gjekk burt». «Han gik bedrøvet bort», står det i danske bibelomsetjinga.

Mismotet greip meg ikkje fordi det var dårleg kunst; det er det slett ikkje. Men om lag tredjeparten av desse kunstnarane var fødde i Russland, og kva kunne heimlandet deira ha fått ut av dei, og av andre intelligente og skapande menneske, om det hadde hatt eit politisk system som ikkje støytte slike geni ifrå seg?

Ei pressekvinne som Latynina har det òg vore bruk for. Eller no må vi vel seia at det ville ha vore god bruk for henne. «Eg er på Skype», sa ho like før ho drog ut or landet og fekk spørsmål om den nye adressa. All ære til moderne teknikk, men det vert ikkje det same.

Far hennar, Leonid Latynin, er lyrikar og har aldri budd utanfor Russland, der dei hadde eit sommarhus i Peredelkino utanfor Moskva, ikkje langt frå villaen til Boris Pasternak. Mor hennar var litteraturforskar og kritikar da ho var yrkesaktiv.

No skal dei finna seg eit nytt liv medan dei ottast for dottera – som har skrive eit tjug bøker og må bruka energi på å sjå seg over skuldra kvar time på dagen, same kvar ho slær seg ned.

Det vert sagt om journalistikk at han kan føra til kva det skal vera, om ein berre har vett til å ta fatt på noko anna medan tid er.

Julia Latynina har fått god hjelp til det, av dugande folk som ikkje vil henne vel.

Per Egil Hegge