Per Anders Todal

peranders@dagogtid.no

Kvifor valde Sokkeldirektoratet å presentere ressursrapporten sin på den måten dei gjorde? Og kva meiner direktoratet om kritikken frå Klaus Mohn? Ola Anders Skauby, kommunikasjonsdirektør, og Kjersti Dahle, direktør for teknologi, analysar og sameksistens, stilte opp for å svare.

– Da de la fram ressursrapporten i august, brukte de store ord i pressemeldinga: «Forskjellen mellom høy og lav produksjon av olje og gass kan utgjøre nesten et helt oljefond.» Var det ei nøktern framstilling?

– Det vi ville vise, var dei moglege konsekvensane for produksjonen på sokkelen i ulike scenario. Om vi investerer meir i leiting, utvikling og utvinning, kan vi få eit høgt scenario for produksjonen. Investerer vi lite, kan vi få eit lågt scenario. Så har vi skildra nokre av dei moglege økonomiske konsekvensane, seier Dahle.

– Men er det dekning for å seie at «Norge kan gå glipp av nesten et helt oljefond»?

– Det er berre overskrifta, medan sjølve rapporten er på over 100 sider. Der seier vi meir om føresetnadene.

– I presentasjonen kjem det ikkje fram at den største skilnaden på dei høge og låge inntektsanslaga handlar om prisutviklinga for olje og gass, ikkje om produksjonen?

– Ein kan alltids diskutere kva føresetnader ein skal ta med i ei pressemelding, og om føresetnadene er rette. Men det er ikkje vår oppgåve å ta den diskusjonen, seier Dahle.

– Det blir eit sidespor i høve til det som er viktig for oss. Vi ønskte å vere tydelege. Og vi ventar at dei som skal ta avgjerder ut frå grunnlaget vi legg fram, set seg inn i føresetnadene, seier Skauby.

– Pressemeldinga skulle skape interesse for ressursrapporten. Og eg opplever at vi vart møtte med stor interesse, seier Dahle.

– Er det ikkje rart å slå fast at «Norge kan gå glipp av nesten et helt oljefond», utan å nemne at høge prisar er ein avgjerande premiss for det høge inntektsscenarioet?

– Eg oppfattar ikkje det som anna enn eit tydeleg statement om dei økonomiske konsekvensane av ulike scenario. Andre skal bruke rapporten vår til å ta avgjerder, og vi reknar med at dei set seg inn i rapporten, også dei prismessige føresetnadene, seier Skauby.

– Pris er ein av fleire usikre faktorar i scenarioa. Det er òg mykje anna vi kunne ha nemnt, men det var det ikkje plass til i pressemeldinga, seier Dahle.

– Klaus Mohn, rektor ved Universitetet i Stavanger, meiner framstillinga dykkar er misvisande.

– Vi er ikkje samde i det, seier Dahle.

– Det er ikkje vår oppgåve å drive med polemikk. Vi har levert eit fagleg arbeid, basert på samfunnsoppdraget vårt. Vi har lagt fram eit faktagrunnlag som dei folkevalde kan bruke, seier Skauby.

– Mohn er òg kritisk til at direktoratet ikkje nytta diskontering da de laga anslaga for dei framtidige inntektene. Kvifor gjorde de ikkje det?

– Det er fagfolka våre som kjenner detaljane om korleis dette vart gjort. Men føresetnadene er skildra greitt i sjølve rapporten, seier Dahle.

– Ville det ikkje vere naturleg å diskontere når de skulle samanlikne inntekter i framtida med verdien av oljefondet i dag?

– Vi har samfunnsøkonomar som har sett på dette, og vurderinga deira var at vi ikkje skulle legge diskontering til grunn. Det er eit val vi har gjort. Her snakkar vi om prognosar med stor uvisse, og det vil alltid vere diskusjon om vala ein gjer. Men vi har valt denne tilnærminga, og tenker at den står seg. Eg er ikkje samd med Klaus her, seier Skauby.

– Når store selskap skal lage prognosar for inntektene sine i framtida, er det vel vanleg å bruke diskontering?

– Selskap og staten gjer dette på litt ulike måtar. Vi har gjort dette på ein konsistent måte i lang tid, seier Dahle.

– Mohn meiner Sokkeldirektoratet ofte er tendensiøse når de presenterer anslaga for dei framtidige inntektene frå olje og gass. Har han eit poeng?

– Det synest eg ikkje. Om du ser på ressursvurderingane våre over tid, har dei vore relativt konservative, seier Dahle.

– Eg reagerer på ein slik karakteristikk av eit statleg fagdirektorat. Men det får stå for hans rekning, seier Skauby.

– Vi gjer det vi gjer, ut frå samfunnsoppdraget vårt, så får andre diskutere dei moglege konsekvensane vi har peika på.

– I tildelingsbrevet står det at Sokkeldirektoratet skal «bidra til at arealene på norsk kontinentalsokkel forvaltes slik at den samlede verdiskaping blir høy». Kan ønsket om høg verdiskaping føre til at de i praksis blir talerøyr for oljeselskapa overfor regjeringa og Stortinget?

– Vi skal ivareta det samfunnsøkonomiske perspektivet. Vi er ikkje talerøyr for nokon, men ein uavhengig faginstans, seier Skauby.

– De skal òg «bidra til norsk kontinentalsokkels attraktivitet og konkurransekraft». Dette kan tolkast som ei slags marknadsføringsrolle overfor oljeselskapa. Kan det føre til at direktoratet tenderer mot å snakke opp verdiane på sokkelen?

– Premissen er feil. Vi gjev ikkje ei optimistisk framstilling av ressursgrunnlaget. Noreg må vite kva ressursar vi har på sokkelen, og vi nyttar konsistente og etterrettelege metodar. Vi skaffar og legg til rette informasjon som selskapa kan bruke i avgjerdsprosessen sin, seier Dahle.

– Men når de skal bidra til å gjere norsk sokkel attraktiv, kan det tolkast som eit påbod om å drive marknadsføring?

– Det er di tolking. Vi tolkar ikkje tildelingsbrevet vårt, vi følger det. Så må departementet svare på om vi utfører dei oppgåvene vi er sette til, seier Skauby.