Diktet: Henrik Wergeland
Foto: NTB
Archivaren,
– Gud bevare’en!
kvæles fast af Støv.
I sit Kjælderlukke
maa med Savn han sukke
mod Pokalen
tømt i Svalen
af det Friske Løv.
Udenfore
høje store
Træers friske Suus
trænger til hans Øre.
Ha! han må dem høre;
han er bunden
dybt i Grunden
under Agershuus.
Nattens Fugle,
Ravn og Ugle
føre bedre Liv.
Frit de kan derude
rundt om Taarnet tude;
men hans Tunge
kan ej sjunge:
den er tør og stiv.
Hvilken Slyngel-
Æsel-Yngel
kan misunde ham,
om han i Madera,
Guldvin fra Frontera
Struben lædsker,
eller vædsker,
Støvet med en Dram?
Sine Skroller
vel han holder
i en høj Respekt.
Men hans Sjel og Tunge
hylder Nord, det unge,
om han kvæder
Oldets Hæder,
af sit Støv bedækt.
Deraf roder
han Klenoder
for sit Norge frem.
Æressagn han henter
frem af Pergamenter.
Intet heller
han fortæller,
end Alverden dem.
Archivaren
– Gud bevar’en! –
elsker da sit Støv.
Han i det jo finder
Norges Hædersminder.
I sin Kjælder
boer han heller
end blandt Rankens Løv.
Archivaren,
– Gud bevare’en!
kvæles fast af Støv.
I sit Kjælderlukke
maa med Savn han sukke
mod Pokalen
tømt i Svalen
af det Friske Løv.
Udenfore
høje store
Træers friske Suus
trænger til hans Øre.
Ha! han må dem høre;
han er bunden
dybt i Grunden
under Agershuus.
Nattens Fugle,
Ravn og Ugle
føre bedre Liv.
Frit de kan derude
rundt om Taarnet tude;
men hans Tunge
kan ej sjunge:
den er tør og stiv.
Hvilken Slyngel-
Æsel-Yngel
kan misunde ham,
om han i Madera,
Guldvin fra Frontera
Struben lædsker,
eller vædsker,
Støvet med en Dram?
Sine Skroller
vel han holder
i en høj Respekt.
Men hans Sjel og Tunge
hylder Nord, det unge,
om han kvæder
Oldets Hæder,
af sit Støv bedækt.
Deraf roder
han Klenoder
for sit Norge frem.
Æressagn han henter
frem af Pergamenter.
Intet heller
han fortæller,
end Alverden dem.
Archivaren
– Gud bevar’en! –
elsker da sit Støv.
Han i det jo finder
Norges Hædersminder.
I sin Kjælder
boer han heller
end blandt Rankens Løv.
Henrik Wergeland, vår mangslungne diktar, vart Noregs første riksarkivar i januar 1841 – formelt som byråsjef i Finansdepartementet, ei stilling han hadde til han døydde i 1845. Dette var den einaste embetstittelen han fekk i sitt liv. Som cand. theol. var det prest han hadde utdanna seg til, men eit uvørde privatliv blokkerte for ei slik stilling. Diktet «Smukke Skyer» fortel om dette vonbrotet.
Wergeland treivst som riksarkivar, med kontor på Akershus festning. Oppfinnsam som han var, skreiv han eit dikt om sjølve yrket: «Archiv-Vise», å syngje til melodien «Gubben Noa». Slik fleire andre dikt også gjekk på same melodi – her opninga på hans «Skinke- og Sylte-Vise»: «Julegrise/ Julevise/ har fortjent at faa./Hvis Princip for Dyder/eget Offer byder,/hvem kan taale/vel at maale/sig med Grisen saa?».
Sjølv om det å sitja på eit støvfullt kontor heile dagane hadde sine sider: «Nattens Fugle,/ Ravn og Ugle/ føre bedre Liv» – nemleg ute i det fri. Men arkivaren, han arbeider for fedrelandet: «Æressagn han henter/frem af Pergamenter» – om enn omgitt av støv: «Han i det jo finder/ Norges Hædersminder./ I sin Kjælder/ boer han heller/ end blant Rankens Løv».
Kommentar til teksten: Frontera = byen Fronteira i Portugal; skroller = store gamle bøker, bokrullar. Wergelands trebindsverk Norges Konstitutions Historie vart klart under hans tid som riksarkivar, likeins Jødesagen i det norske Storthing fremstillet af Henr. Wergeland. Og så mykje, mykje anna.
Jan Erik Vold
Er du abonnent? Logg på her for å lese vidare.
Digital tilgang til DAG OG TID – heilt utan binding
Prøv ein månad for kr 49.
Deretter kr 199 per månad. Stopp når du vil.
Henrik Wergeland, vår mangslungne diktar, vart Noregs første riksarkivar i januar 1841 – formelt som byråsjef i Finansdepartementet, ei stilling han hadde til han døydde i 1845. Dette var den einaste embetstittelen han fekk i sitt liv. Som cand. theol. var det prest han hadde utdanna seg til, men eit uvørde privatliv blokkerte for ei slik stilling. Diktet «Smukke Skyer» fortel om dette vonbrotet.
Wergeland treivst som riksarkivar, med kontor på Akershus festning. Oppfinnsam som han var, skreiv han eit dikt om sjølve yrket: «Archiv-Vise», å syngje til melodien «Gubben Noa». Slik fleire andre dikt også gjekk på same melodi – her opninga på hans «Skinke- og Sylte-Vise»: «Julegrise/ Julevise/ har fortjent at faa./Hvis Princip for Dyder/eget Offer byder,/hvem kan taale/vel at maale/sig med Grisen saa?».
Sjølv om det å sitja på eit støvfullt kontor heile dagane hadde sine sider: «Nattens Fugle,/ Ravn og Ugle/ føre bedre Liv» – nemleg ute i det fri. Men arkivaren, han arbeider for fedrelandet: «Æressagn han henter/frem af Pergamenter» – om enn omgitt av støv: «Han i det jo finder/ Norges Hædersminder./ I sin Kjælder/ boer han heller/ end blant Rankens Løv».
Kommentar til teksten: Frontera = byen Fronteira i Portugal; skroller = store gamle bøker, bokrullar. Wergelands trebindsverk Norges Konstitutions Historie vart klart under hans tid som riksarkivar, likeins Jødesagen i det norske Storthing fremstillet af Henr. Wergeland. Og så mykje, mykje anna.
Jan Erik Vold
Fleire artiklar
Judith Butler er filosof og ein frontfigur innanfor kjønnsteori.
Foto: Thomas Lohnes / NTB
Paven midt imot
Alle lèt til å misforstå kvarandre i kjønnsdebatten. Judith Butler blir både dyrka og demonisert av folk som ikkje har lese eit ord av bøkene hen skriv.
Bondelagsleiar Bjørn Gimming talar til demonstrantane utanfor Stortinget torsdag morgon. Bønder frå heile landet protesterer mot måten bondeinntekta blir rekna ut på.
Foto: Heiko Junge / NTB
Jordskjelvet
Senterpartiet ville løfte bøndene, men har skaka sitt eige grunnfjell.
Abortutvalet saman med helseminister Ingvild Kjerkol under overrekkinga av rapporten. Utvalet føreslår å flytte grensa for sjølvbestemt abort til veke 18.
Foto: Heiko Junge / NTB
Moralske kvalar
Å leggje restriksjonar på abort, er ein måte å anerkjenne menneskeverdet på, seier Morten Magelssen i abortutvalet. Han tok dissens.
Villreinbestanden i Noreg i dag er på rundt 25.000 dyr vinterstid. Sidan 2021 har villreinen vore klassifisert som nær truga på den norske raudlista.
Foto: Paul Kleiven / NTB
Villrein i eit villnis
Stortingsmeldinga om villrein er ikkje til å verte særleg klok av.
Edvard Munch: «Dagen derpå» (1894).
Nasjonalmuseet
Bakrus
Verst er plagene utpå morgonkvisten når promillen ligg kring null.
Papiravisa